Ile zapłacimy za akt notarialny i wpis do księgi wieczystej

Obowiązek zapłaty za sporządzenie aktu notarialnego ciąży na obu stronach umowy. Jednak zwyczajowo płaci nabywca.

Na koszty transakcji składa się też opłata sądowa za wpis w księdze wieczystej oraz ewentualnie opłata za założenie tej księgi, a także opłaty za odpisy z aktu notarialnego, wypisy i odpisy z księgi wieczystej.

[srodtytul]Dla rejenta według umowy [/srodtytul]

Wysokość wynagrodzenia notariusza jest ustalana umownie. Notariusz jednak nie może zażądać od nas więcej, niż wynika ze stawek opłat unormowanych urzędowo. Określa je [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=174152]rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (DzU nr 148, poz. 1564 ze zm.)[/link]

Można negocjować wynagrodzenie niższe. W praktyce notariusze często na to przystają. Nie ma żadnej rejonizacji, gdy chodzi o kancelarie notarialne. Klient może udać się do notariusza w innej miejscowości niż miejsce jego zamieszkania i miejsce położenia nieruchomości. Trzeba pamiętać, że usługi notarialne (wynagrodzenie notariusza) opodatkowane są zawsze 22-proc. VAT, obciążającym klienta. Wynagrodzenie wyliczone według tych maksymalnych stawek a także opłatę za odpisy trzeba powiększyć o 22 proc.

[wyimek]Skorzystaj z [link=http://www.rp.pl/narzedzia/calc_nieruchomosci.jsp]kalkulatora opłat notarialnych przy zakupie nieruchomości[/link][/wyimek]

Wynagrodzenie rejenta stanowi procent lub ułamek procentu od wartości sprzedawanej lub darowanej nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego czy własnościowego prawa do mieszkania albo domu spółdzielczego. Podstawą do ustalenia wynagrodzenia notariusza jest wartość podana przez strony (sprzedającego i kupującego), bez odliczania bonifikat i obciążeń (np. hipoteki). Natomiast dla celów PCC a także podatku dochodowego, który może obciążać sprzedającego, obowiązuje cena rynkowa.

[srodtytul]Tylko połowa maksymalnej stawki [/srodtytul]

Co ważne, za sporządzenie wielu umów, przede wszystkim sprzedaży i darowizny, dotyczących mieszkań, domów i działek budowlanych, wynagrodzenie notariusza wynosi nie więcej 1/2 podanych niżej stawek maksymalnych. Dotyczy to umów:

- sprzedaży i darowizny spółdzielczego własnościowego mieszkania lub lokalu użytkowego,

- sprzedaży i darowizny prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub mieszkania w domu wybudowanym przez spółdzielnię w celu sprzedaży mieszkań swym członkom,

- sprzedaży i darowizny ekspektatywy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a także ekspektatywy odrębnej własności lokalu lub własności domu budowanego przez spółdzielnię,

- umowy ze spółdzielnią mieszkaniową o ustanowienie odrębnej własności lokalu (mieszkania, lokalu użytkowego) lub przeniesienie własności domu jednorodzinnego z prawem do gruntu zawieranej w wykonaniu umów o budowę lokalu albo domu w trybie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=169950]ustawy z 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (DzU z 2003 r. nr 119, poz. 1116 ze zm.), [/link]

- zawieranej ze spółdzielnią mieszkaniową umowy przeniesienia własności lokalu lub domu jednorodzinnego z prawem do gruntu,

- umowy darowizny mieszkania stanowiącego odrębną nieruchomość (mieszkania hipotecznego) zawieranej między osobami należącymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatkach od spadków i darowizn, jeśli obdarowani uprawnieni są do ulgi obejmującej wartość do 110 mkw. darowanego domu lub mieszkania,

- umowy z deweloperem przenoszącej na nabywcę odrębną własność mieszkania wybudowanego na podstawie umowy z nabywcą,

- umowy sprzedaży mieszkania stanowiącego odrębną nieruchomość albo budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

- umowy sprzedaży gruntu mającego status działki budowlanej,

- umowy sprzedaży mieszkań i domów jednorodzinnych przez gminy i Skarb Państwa lub inne jednostki państwowe na rzecz najemców, którym przysługuje prawo do bonifikaty od ceny.

[srodtytul]Prawo spółdzielcze we własność[/srodtytul]

Odmiennie unormowana jest kwestia opłat obciążających przekształcenie własnościowego i lokatorskiego prawa do mieszkania w odrębną własność na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4337226B7D5D8C767F3CB28E3D0DEA45?n=1&id=169950&wid=320308]ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.[/link] Koszty umowy notarialnej, w wyniku której spółdzielca mający wcześniej spółdzielcze własnościowe lub spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania stanie się jego właścicielem, a także koszty wpisu do księgi wieczystej jego prawa własności obciążają członka spółdzielni.

Stawka opłaty notarialnej za to przekształcenie jest sztywna, niezależna od wartości lokum, i wnosi teraz 1/4 aktualnego minimalnego wynagrodzenia pracowników plus 22 proc. VAT.

Najniższe wynagrodzenie wynosi w 2009 r. 1276 zł, a w 2010 r. – 1317 zł. Zatem całe wynagrodzenie notariusza za przekształcenie w 2010 r. to 329,25 zł plus 22 proc. VAT od tego wynagrodzenia (72 zł po zaokrągleniu), którego ciężar także ponosi członek spółdzielni. Razem będzie to 401,25 zł.

Taka sama ulgowa opłata notarialna obciąża najemców lokali użytkowych, garaży i pracowni dla twórców w spółdzielniach mieszkaniowych, którzy ponieśli pełne koszty ich budowy (lub ponieśli je ich poprzednicy prawni) i skorzystają z prawa do uzyskania ich własności.

[srodtytul]Za ujawnienie w księdze wieczystej[/srodtytul]

Zmiana właściciela nieruchomości (w tym mieszkania stanowiącego odrębną nieruchomość) i użytkownika wieczystego musi być ujawniona w księdze wieczystej. Dotyczy to również mieszkania spółdzielczego własnościowego lub lokalu użytkowego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni, jeżeli dany lokal spółdzielczy czy dom spółdzielczy ma taką księgę.

[wyimek]Oprócz ceny aktu notarialnego na koszty transakcji składa się też opłata sądowa za wpis w księdze wieczystej oraz ewentualnie opłata za założenie tej księgi, a także opłaty za odpisy z aktu notarialnego, wypisy i odpisy z księgi wieczystej [/wyimek]

Opłatę sądową od wpisu do księgi wieczystej pobiera notariusz przed sporządzeniem aktu notarialnego. Przekazuje ją z wnioskiem o wpis w księdze do właściwego sądu. Jest to opłata stała, niezależna od wartości nieruchomości. Wynosi 200 zł. W razie wpisu udziału w prawie (np. w prawie użytkowania wieczystego, w prawie własności) pobierana jest tylko jej część proporcjonalna do tego udziału, ale nie mniejsza niż 100 zł. Za wpis własności nieruchomości rolnej o pow. do 5 ha opłata sądowa stała wynosi 150 zł.

Opłata sądowa od wniosku o wpis obciąża nabywcę (tego, na kogo rzecz prawo ma być wpisane).

Gdy nieruchomość nie ma księgi wieczystej, konieczne jest jej założenie (nie dotyczy to spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu). Założenie księgi jest potrzebne również w razie przekształcenia spółdzielczego prawa do mieszkania we własność i w razie nabycia odrębnej własności na podstawie umowy z deweloperem albo spółdzielnią mieszkaniową.

Księgę trzeba założyć, gdy sprzedano część większej nieruchomości. We wszystkich tych sytuacjach pobierany jest wpis stały w wysokości 60 zł.

[ramka][b]Obliczamy dodatkowe obciążenia [/b]