Kobiety, które uciekły z wojennego piekła

Publikacja: 05.04.2013 03:39

Helene Plüschke, Esther von Schwerin, Ursula Pless-Damm, Wypędzone, Literatura Faktu PWN, Karta, War

Helene Plüschke, Esther von Schwerin, Ursula Pless-Damm, Wypędzone, Literatura Faktu PWN, Karta, Warszawa 2013

Foto: Rzeczpospolita

"Wypędzone" to wstrząsające relacje trzech Niemek, które musiały opuścić swe domy, a dodatkowo stały się „zdobyczą" wojenną zwycięzców II wojny światowej. Opowieści kobiet do niedawna mieściły się w sferze zbiorowego tabu – zauważa we wstępie Zbigniew Gluza, redaktor naczelny „KARTY".

Dwa teksty to dzienniki, pisane na gorąco. Ich autorkami są Helene Plüschke – od pokoleń mieszkająca na Śląsku – i Ursula Pless-Damm z Pomorza. Trzeci tekst to wspomnienia spisane po latach przez Esther von Schwerin, uciekającą z Prus Wschodnich.

Piekło, którego doświadczyły te kobiety, normalnie wydaje się niemożliwe do przeżycia. One przeżyły, choć nie dlatego, że kierował nimi ślepy instynkt; za wszelką cenę chciały chronić swoje dzieci.

Posuwający się na Zachód front otwierał żołnierzom sowieckim nie tylko drogę na Berlin, ale i do każdej napotkanej na drodze niemieckiej kobiety. Przemoc i gwałty wobec cywilów na froncie wschodnim były codziennością. Ich sprawcami byli nie tylko sowieccy sołdaci, ale także Polacy, ustanawiający na Ziemiach Odzyskanych nowy, komunistyczny porządek.

Niemcy mieszkający przed 1945 r. na Śląsku, Pomorzu i w Prusach Wschodnich najpierw uciekali przed nadciągającą Armią Czerwoną. Esther von Shwerin za dramat cywilów po części obciąża samych Niemców – wszak to nazistowskie władze wydawały mieszkańcom zakaz opuszczania zagrożonych terenów.

Potem były „dzikie wypędzenia" prowadzone przez władze PRL, a następnie systemowe przesiedlenia ludności niemieckiej z terenów przejętych przez Polskę i Czechosłowację, co ustalili uczestnicy konferencji w Poczdamie pod przewodnictwem Trumana, Churchilla i Stalina.

Esther von Shwerin, w przeciwieństwie do Helene Plüschke, godzi się z wygnaniem. „Pojęcie ojczyzny nie kończy się na ziemi pod nogami" – zauważa, pisząc swe wspomnienia w Nadrenii, gdzie spędziła resztę życia.

Helene Plüschke, Esther von Schwerin, Ursula Pless-Damm, Wypędzone, Literatura Faktu PWN, Karta, Warszawa 2013

"Wypędzone" to wstrząsające relacje trzech Niemek, które musiały opuścić swe domy, a dodatkowo stały się „zdobyczą" wojenną zwycięzców II wojny światowej. Opowieści kobiet do niedawna mieściły się w sferze zbiorowego tabu – zauważa we wstępie Zbigniew Gluza, redaktor naczelny „KARTY".

Dwa teksty to dzienniki, pisane na gorąco. Ich autorkami są Helene Plüschke – od pokoleń mieszkająca na Śląsku – i Ursula Pless-Damm z Pomorza. Trzeci tekst to wspomnienia spisane po latach przez Esther von Schwerin, uciekającą z Prus Wschodnich.

Literatura
Stanisław Tym był autorem „Rzeczpospolitej”
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Literatura
Reiner Stach: Franz Kafka w kleszczach dwóch wojen
Literatura
XXXII Targi Książki Historycznej na Zamku Królewskim w Warszawie
Literatura
Nowy „Wiedźmin”. Herold chaosu już nadchodzi
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Literatura
Patrycja Volny: jak bił, pił i molestował Jacek Kaczmarski