Bestsellery - książki kwietnia

1. W „Złotych żniwach" Jana Tomasza Grossa (Znak) czytamy: „Chaja Finkelsztajn wspomina w pamiętnikach, jak na samym początku pogromu w Radziłowie przyszła do niej sąsiadka, tak zwana przyzwoita osoba, sugerując, żeby oddała jej lepsze rzeczy, bo przecież zaraz zginie wraz z rodziną i wtedy jacyś obcy, źli ludzie wszystko sobie wezmą. Zięć gospodarza ukrywającego w Węgrowie Fajwela Bielawskiego zaproponował, żeby ten oddał mu buty z cholewami, to go będzie dobrze wspominał – bo przecież prędzej czy później Bielawski i tak zostanie zabity. »Buty to mogłaby mi paniusia już zostawić« – powie do Miriam Rosenkranz niejaka Józefowa, która z nią razem pracowała przy skubaniu pierza, kiedy już wyglądało na to, że będą likwidować getto. Po czym miał między nimi miejsce taki oto dialog: »Józefowo, ja jeszcze żyję«. »Ojejku, o dyć ja nic nie mówiłam, ino że buty fajne«". „Tak więc należy się domyślać – podsumowuje rozdział autor – że te zaskakujące wypowiedzi nie są oryginalnym wymysłem każdej z cytowanych osób, lecz symptomem ogólnego zjawiska, a mianowicie z m i a n y n o r m wyznaczających akceptowalne sposoby postępowania w stosunku do Żydów". Otóż nie, wypowiedzi te (dlaczego miałyby to być wymysły?) pozostały w pamięci Chai Finkelsztajn, Fajwela Bielawskiego i Miriam Rosenkranz. Tylko tyle i aż tyle.

2. Drugie miejsce dla drugiej części papieskiej opowieści o Jezusie – „Jezus z Nazaretu". Ma ona podtytuł: „Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania" (Jedność). „Usiłowałem trzymać się z dala od kontrowersji dotyczących licznych możliwych kwestii szczegółowych i rozważać jedynie istotne słowa i czyny Jezusa" – wyjaśnia Benedykt XVI, a książka sprzedaje się w całym świecie znakomicie.

3. W „Osaczonej" P. C. Cast i Kristin Cast, matki i córki (Książnica), piątym tomie cyklu „Dom Nocy", chodzi mniej więcej o to, czy Zoey wybierze Erika, byłego chłopaka, czy Starka – „łucznika, który zmarł w jej ramionach pamiętnej nocy, by odrodzić się jako sługa Nefretet". To jak dla mnie stanowczo zbyt skomplikowany dylemat.

4. I znów kolejna część cyklu, tym razem powieści science fiction dla młodzieży – „Felix, Net i Nika oraz Bunt Maszyn" Rafała Kosika (Powergraph). Wydawnictwo należy do autora, tak więc koszty edycji można znacznie zredukować.

5. „Niemiecki bękart" Camilli Läckberg (Czarna Owca) – skandynawski kryminał z III Rzeszą w tle.

6. Ericowi-Emmanuelowi Schmittowi, autorowi „Trucicielki" (Znak), przyprawiono gębę pisarza płytkiego, na zamówienie produkującego wyciskacze łez. Tymczasem za „Trucicielkę" właśnie otrzymał Nagrodę Goncourtów w uznaniu dla jego krótkich form prozatorskich. Nie sądzę jednak, by w zasadniczy sposób wpłynęło to na recepcję jego książek. Krytycy nadal będą psioczyć, a czytelniczki (czytelnicy jakby mniej) się zachwycać. Nawiasem mówiąc, opowiadania z tego tomu łączy postać Rity – świętej od rzeczy niemożliwych. A zatem może i Schmitt doczeka się uznania także wśród recenzentów.

7. Coraz więcej osób uczy się języków z książek Beaty Pawlikowskiej ujętych w cykl „Blondynka na językach" (National Geographic). Na listę trafił „Angielski Brytyjski", niewątpliwy przebój serii. Męczy mnie tylko jedna sprawa: Polacy uczą się z tej książki, ale między „uczyć" a „nauczyć" jest całkiem spora różnica.

8. „12 rozmów o miłości. Rok po katastrofie" Joanny Racewicz (Zwierciadło) zawiera zapis rozmów dziennikarki z kobietami, które w katastrofie na lotnisku w Smoleńsku straciły swoich bliskich. Takie wywiady są bardzo trudne, pobrzmiewa bowiem w nich nuta ekshibicjonizmu.

9. Z okazji 90-lecia Naszej Księgarni wydawca zebrał w tomach „Poczytaj mi, mamo" najpiękniejsze książeczki, które przez lata ukazywały się pod tą winietą. W księdze pierwszej znajdziemy teksty Heleny Bechlerowej, Sławomira Grabowskiego, Marka Nejmana, Joanny Papuzińskiej, Janiny Porazińskiej i Danuty Wawiłow.

10. Spośród „50 wielkich mitów psychologii popularnej" (CiS) najbardziej podoba mi się ten, który powiada, że języków obcych można nauczyć się przez sen. Iluż Polaków w to uwierzyło!

11. Autorzy „Listów na wyczerpanym papierze" (Agora) – Agnieszka Osiecka i Jeremi Przybora – pisali najpiękniejsze teksty piosenek. Niestety, ich listy i zapiski intymne im nie dorównują. A może chodzi właśnie o to, że to, co intymne, powinno intymnym pozostać.

12. Rafał Tomański w książce „Tatami kontra krzesła. O Japończykach i Japonii" (Muza) cytuje amerykańskiego satyryka Dave'a Barry'ego, który ostrzega m.in., „że w Japonii trzeba uważać, gdzie się wchodzi, bo może się okazać, że szyld oznacza nie restaurację, tylko »ekspresową wasektomię«. Trzeba też uważać z kłanianiem się i odkłanianiem, bo może to się skończyć ukłonami do walizki. No i fugu! Strzeżcie się, podróżni, ryby fugu! Ryby, za którą ci niedorzeczni Japończycy płacą setki dolarów, mimo że rok w rok kilku z nich umiera w ciągu paru sekund po jej zjedzeniu". Nie ma lekko, chcesz być światowcem? Cierp.

13. „Chłopiec z Wadowic. Biografia błogosławionego Jana Pawła II dla dzieci" Małgorzaty Skowrońskiej i ks. Roberta Nęcka (Zielona Sowa) dowodzi, że im dalej od śmierci polskiego papieża, tym wiedza o nim mniejsza. Niby cóż w tym dziwnego, że dzieci, które nie mogą go pamiętać albo nie odpowiadają na pytania związane z życiem Karola Wojtyły, albo plotą bzdury, a jednak gdy dowiadujemy się, że urodził się w Katowicach, a po śmierci matki jadał w supermarketach, włosy się jeżą na głowie.

14. W tej bardzo ciekawej opowieści Krystyny Chiger o Holocauście we Lwowie, historii, którą można przeciwstawić pomówieniom Grossa, gdyż pokazuje, jak wiele uratowani z Zagłady Żydzi zawdzięczali Polakom, fatalny jest tylko tytuł. Po „Dziewczynce w czerwonym płaszczyku" Romy Ligockiej mamy teraz „Dziewczynkę w zielonym sweterku" (PWN). Z niepokojem myślę o kolejnych tego rodzaju kolorowo-garderobianych świadectwach.

15. W „Kolekcjonerze" Alex Kavy (Mira) dominującym tematem jest handel organami ludzkimi. Powstało na ten temat coś około 20 tysięcy powieści, w przygotowaniu 50 tysięcy następnych.

16. Co począć, gdy zakochane dusze się przenikają, podpowiada Janusz L. Wiśniewski w „Łóżku" (Świat Książki). Powodzenia równego „Samotności w sieci" trudno wróżyć tej książce, ale – jak widać – Wiśniewski wciąż ma spory fanklub.

17. „Bojowa pieśń tygrysicy" Amy Chua (Prószyński Media) to książka dla tych, którzy chcą wychować dziecko doskonałe. Wbrew pozorom jest to możliwe, tyle że dobrze byłoby przedtem przenieść się do Chin.

18. Po śmierci polskiego papieża „Cuda Jana Pawła II" Pawła Zuchniewicza (Prószyński Media) uczyniły – można by rzec – cuda na listach bestsellerów. Czy teraz, po beatyfikacji Jana Pawła II, powtórzą tamten cud wydawniczy?

19. Z księgi ósmej „Zwiadowców" Johna Flanagana, zatytułowanej „Królowie Clonmelu" (Jaguar), dowiadujemy się, że „kult wyznawców fałszywego bóstwa panoszy się w Hiberni, którą od Araulenu dzieli zaledwie wąska cieśnina. Pięć z sześciu hibernijskich królestw zostało już podporządkowanych Tennysonowi, przywódcy groźnej sekty. Jeśli uda mu się opanować ostatnie z nich, Clonmel, bezpieczeństwo Araulenu będzie zagrożone. Will, Halt i Horace wyruszają na Zachód, by przekonać słabego króla Clonmelu do walki. Klucz do powodzenia misji spoczywa w dłoni mistrza zwiadowców. Jakie sekrety kryją się w przeszłości Halta i w jaki sposób mogą one wpłynąć na sytuację w Hiberni?". Jeśli chodzi o ostatnią kwestię – za cholerę nie wiem. O zagadnieniach wcześniejszych też nic nie wiem i wiedzieć nie chcę.

20. W „Wielkim projekcie" Stephen Hawking i Leonard Młodinow (Albatros A. Kuryłowicz) otrzymują, że nie jest nam potrzebny Bóg aby pojąć powstanie wszechświata. Pierwszy jest wybitnym fizykiem, drugi kosmologiem. Cóż, nam – prostaczkom Droga Mleczna, choć podobno niewyobrażalnie nieskończona, nie wystarcza. Nasza wina, nasza wina, nasza bardzo wielka wina.

21. Wendy Tynes, jedna z najważniejszych postaci thrillera Harlana Cobena „Na gorącym uczynku" (Albatros A. Kuryłowicz), ściga przestępców seksualnych, demaskując ich w swoim programie telewizyjnym. Do czasu, gdy policja aresztuje pewnego pracownika opieki społecznej, ale sąd wypuszcza go na wolność, odrzucając zgromadzone przeciw niemu dowody. Tymczasem zniknęła bez wieści chluba miejscowej szkoły, 17-letnia Haley, i do samosądu już tylko jeden krok... Zakończenie przenicowuje dotychczasowe myślenie Wendy.

22. Wyobraź sobie swojego anioła – namawia Paulo Coelho w „Walkiriach" (Drzewo Babel). Dla powieściowej Chris wyglądał „dokładnie tak, jak te z obrazków z jej dzieciństwa: błękitna szata, złote, kręcone włosy i ogromne, białe skrzydła. Paulo także wyobrażał sobie swojego anioła. Zagłębiał się w niewidzialnym świecie już niejeden raz, dlatego nie było to dla niego nowe doświadczenie. Ale odkąd J. powierzył mu nowe zadanie, obecność swojego anioła czuł intensywniej. Trochę tak, jak gdyby anioły pozwalały się dostrzec tylko tym, którzy wierzą w ich istnienie. Wiedział jednak, że bez względu na to, czy ktoś w nie wierzy czy nie, anioły istnieją od niepamiętnych czasów: posłańcy życia i śmierci, piekła i nieba. Ubrał swojego anioła w długi, tkany złotem płaszcz. Potem dodał mu skrzydła".

23. Książka „Smoleńsk. Zapis śmierci" Marcina Dzierżanowskiego i Michała Krzymowskiego (The Facto), a właściwie jej fragmenty, przedrukowane przez „Wprost" w listopadzie 2010 r., trafiły do sądu. Chodziło o to, że przedrukowane zostały fotokopie kilku dokumentów i ustępy zeznań zebranych przez Wojskową Prokuraturę Okręgową w Warszawie. Okazało się, że publikacja nie spowodowała żadnych szkód w toczącym się śledztwie mającym ustalić przyczyny katastrofy smoleńskiej i prokurator wojewódzki umorzył sprawę.

24. „Triumf owiec" Leonie Swann (Amber), kontynuujący „Sprawiedliwość owiec", reklamowany jest jako melanż thrillera i przypowiastki czy też komedii filozoficznej. Gruba przesada, choć dziełko niemieckiej pisarki, przepraszam za wyrażenie, trzyma się kupy.

25. W książce „Krzyż. Kontynuacja »Solidarni 2010«" (Rafael) znajdziemy wywiad z twórcami filmu o tym samym tytule: Ewą Stankiewicz, Janem Pospieszalskim i Robertem Kaczmarkiem. Pospieszalski opowiada: „Na Krakowskim Przedmieściu 9 sierpnia uczestnicy happeningu przerzucali sobie nad głowami żółtego pluszowego kaczora wielkości piłki plażowej i krzyczeli »Jeszcze jeden«. A więc: jeden Kaczyński zginął, chcemy śmierci tego drugiego. Nie ma tu miejsca na żadne niuanse, spekulacje, domysły. Komunikat jest łopatologiczny, prosty... Drugi obrazek, bardziej wyrafinowany, to ludzie krzyczący »Chcemy Barabasza!«. Czyli publiczne, zbiorowe odrzucenie Chrystusa. I po tym poczułem chłód na plecach".

26. „Chichot losu" Hanki Lemańskiej (Zysk i S-ka) to wznowienie najpopularniejszej chyba powieści zmarłej w 2008 roku pisarki i publicystki. Rzecz o tym, jak jeden telefon może wywrócić nasze życie do góry nogami.

27. Autobiografia dziewczyny, którą przez tyle dni, ile wyszczególnia tytuł książki, trzymał w zamknięciu porywacz: „3096 dni" Nataschy Kampusch (Sonia Draga). Historią, która wstrząsnęła Austrią.