* * * * *
Marcus Gray, „The Clash
–?ostatnia załoga na mieście",
przeł. Grzegorz Kuśnierz,
Kagra, 780 s.
O ile Sex Pistols stworzyli punkowy image, to????The Clash napełnili go treścią. W????tym zespole lewicowe zaangażowanie polityczne było nie mniej ważne od????samej muzyki. The Clash stali się symbolem upolitycznienia muzyki rockowej. Już pierwszy ich singiel „White Riot", z????marca 1977????r., nawoływał białych do????ulicznych demonstracji z????siłą, z????jaką czynili to????czarni obywatele. A????w????Wielkiej Brytanii przełomu lat 70. i????80. powody do????buntu trudno zliczyć. Podziały rasowe i????klasowe, bezrobocie, przemoc na????ulicach i????narkomania były zaledwie wierzchołkiem góry lodowej problemów, z????którymi mierzyła się Anglia. Wspieranie klasy robotniczej, udział w????politycznych strajkach i????zamieszkach ulicznych, sprzeciw wobec rządów Jamesa Callaghana, a????później Margaret Thatcher, solidaryzowanie się z????ruchami wolnościowymi, stworzyły fundamenty ruchu punkowego jako szerokiego społecznie walczącego środowiska sprzeciwu.
„The Clash –????ostatnia załoga na mieście" to????wzorzec z????Sevres muzycznych biografii. Nie tylko dlatego, że autor wykonał benedyktyńską pracę, przygotowując książkę przedstawiającą dzieje grupy oraz jej członkach „od????kołyski" aż po????ostatnie lata ich solowej scenicznej aktywności (w????przypadku Joego Strummera aż do????śmierci w????2002????r., a????w????przypadku reszty muzyków do????2004????r.). Ważne jest to, że Gray niezwykle wnikliwie prześwietla jednych z????najzdolniejszych ludzi w????historii muzyki popularnej, którzy nie potrafili wykorzystać potencjału i????talentu dłużej niż przez 10 lat trwania zespołu. Muzyków, którzy tylko otarli się o wielki sukces. Idealistów, którzy nie grali dla pieniędzy –????jako pierwsi zdecydowali się wydać dwupłytowy („London Calling") i????trzypłytowy („Sandinista!") album w????cenie jednego i????popadli przez to????w????długi. A????mimo wielu intratnych pro pozycji finansowych niereaktywowali zespołu. Współtworzyli lub zasilali później tak różne grupy jak The Pogues, Black Sabbath, The Mescaleros, The Good, the Bad and the Queen czy Gorillaz. Byli aktorami, producentami, malarzami, ale głównie pogubionymi samotnikami, którzy nie potrafili się odnaleźć w????życiu poza The Clash.