100. rocznica urodzin Witolda Rowickiego

Orkiestrę Filharmonii Narodowej poprowadzi maestro Jacek Kaspszyk, obecny dyrektor artystyczny Filharmonii.

Witold Rowicki (ur. 26 lutego 1914) to jedna z najważniejszych postaci w historii Filharmonii Narodowej. To właśnie on, na powojennych zgliszczach w początkach lat 50-tych ubiegłego wieku, po krótkich wysiłkach organizacyjnych Olgierda Straszyńskiego, a potem Andrzeja Panufnika, podjął się zadania stworzenia nowego zespołu Filharmonii Warszawskiej. Mimo trudnych warunków (brak własnej sali, koncerty w halach sportowych, teatrach itp.), dzięki talentowi, umiejętnościom i ogromnej pracy Rowickiego, Orkiestra szybko stała się wiodącym zespołem w Polsce. Także dzięki jego staraniom na ruinach zbombardowanej niemieckimi nalotami Filharmonii powstał nowy gmach. Pierwszy koncert w odbudowanej siedzibie miał miejsce 21 lutego 1955 r., a Filharmonia Warszawska zyskała tego dnia zaszczytny tytuł Narodowej.

25 lat

Z Filharmonią Warszawską (Narodową) pracował niemal 25 lat – od 1950 do 1955, a następnie od 1958 do 1977. Pod kierunkiem Rowickiego Orkiestra rozpoczęła regularne podróże zagraniczne, wieńczone występami w najbardziej prestiżowych salach świata. Do dziś korytarze Filharmonii Narodowej zdobią liczne afisze z koncertów w takich miejscach, jak Carnegie Hall w Nowym Jorku, Royal Festival Hall w Londynie, Salle Pleyel czy Théâtre des Champs-Elysées w Paryżu, Teatro Real w Madrycie, Gewandhaus w Lipsku, Beethovenhalle w Bonn, Sydney Town Hall i wiele innych.

Z Rowickim filharmoniczna Orkiestra odbyła 44 tournée, dając ponad 300 koncertów. Sam również pojawiał się – jako dyrygent gościnny – z czołowymi zespołami orkiestrowymi Europy m.in. z Berliner Philharmoniker, Wiener Philharmoniker, Royal Philharmonic, London Symphony Orchestra, Philharmonia Orchestra, Orchestra dell'Accademia Nazionale di Santa Cecilia, a także z wiodącymi zespołami obu Ameryk, Japonii i Australii. Zagraniczna prasa nazywała go „Karajanem Wschodniej Europy".

Z inicjatywy Witolda Rowickiego w 1952 powstał w Filharmonii zawodowy chór. Z troski o młode pokolenie melomanów wprowadził do repertuaru obecne do dziś niedzielne Koncerty dla dzieci oraz Czwartkowe Spotkania Muzyczne dla młodzieży.

Wśród licznych jego zasług, ogromnie ważną było również niestrudzone propagowanie muzyki polskiej w świecie. W repertuarze prawie wszystkich jego zagranicznych występów znajdziemy utwory polskich kompozytorów. Szczególny podziw budziły wykonania dzieł Karola Szymanowskiego pod jego batutą, z historyczną już warszawską interpretacją baletu „Harnasie" (1975). Prawykonywał wiele utworów XX-wiecznych polskich kompozytorów, w tym dedykowane mu kompozycje G. Bacewicz, T. Bairda, W. Kilara, W. Lutosławskiego, K. Serockiego, B. Szabelskiego, T. Szeligowskiego.

Dyskografia Witolda Rowickiego liczy niemal 100 pozycji. A wśród nich nagrania ze Światosławem Richterem, z London Symphony Orchestra, liczne znakomite interpretacje z Orkiestrą Filharmonii Narodowej. Wiele jego płyt otrzymywało prestiżowe nagrody m.in. Grand Prix du Disque Académie Charles Cros w Paryżu i Nagrodę Edisona w Amsterdamie za nagranie wszystkich symfonii i uwertur Dvořáka z London Symphony Orchestra (Philips).

Po raz ostatni z Orkiestrą Filharmonii Narodowej Witold Rowicki wystąpił na koncertach z okazji jubileuszu swoich 75. urodzin w styczniu 1989 roku. Zmarł 1 października tego samego roku.

Piątkowy i sobotni koncert

W programie obu wieczorów usłyszymy Koncert fagotowy Witolda Rowickiego. Wykona go pierwszy fagocista Orkiestry Filharmonii Narodowej – Leszek Wachnik, który o utworze wyraża się z najwyższym uznaniem. Ponadto dzieło cenione i chętnie dyrygowane przez Witolda Rowickiego – I Koncert skrzypcowy Karola Szymanowskiego, który często wykonywał m.in. z Wandą Wiłkomirską (zarówno na estradzie Filharmonii Narodowej, jak i podczas licznych, zagranicznych tournée). W najbliższy piątek i sobotę zagra go młoda skrzypaczka – Aleksandra Kuls, której Wanda Wiłkomirska przyznała na ostatnim Konkursie im. H. Wieniawskiego w Poznaniu w 2011 r. swoją nagrodę specjalną właśnie za najlepsze wykonanie kompozycji Szymanowskiego.

W drugiej części wieczoru zabrzmi napisany w 1861 r. Kwartet fortepianowy g-moll op. 25 Johannesa Brahmsa. Dzieło tak zachwyciło Arnolda Schönberga swoim melodycznym bogactwem i symfonicznym niemal brzmieniem, że stworzył on jego orkiestrowe opracowanie (1937 r.).

Koncertom towarzyszyć będzie wystawa „Witold Rowicki 1914-1989" przygotowana przez Bibliotekę Narodową.  Zaprezentowana zostanie na niej m.in. bogata kolekcja reprodukcji fotografii dokumentujących wszystkie etapy kariery Rowickiego oraz fragmenty jego wspomnień i pism teoretycznych. Ciekawostką będą autografy Koncertu na fagot i orkiestrę op. 5 z 1943 roku oraz fragmenty odręcznych notatek poświęconych relacji między twórcą a słuchaczami.