Obfitość improwizacji

Fenomenalny recital Gonzalo Rubalcaby na zakończenie festiwalu

Publikacja: 30.11.2009 00:25

Obfitość improwizacji

Foto: ROL

Czytaj specjalny dodatek: "Jazzowa Jesień"

Rubalcaba w ostatniej chwili zastąpił na festiwalu Jazzową Jesień Cecila Taylora, który się rozchorował. Przyleciał do Polski prosto z Florydy, z trzema przesiadkami. Urodzony na Kubie, tam zdobył wykształcenie, ale jazzową sławę – już w Ameryce, gdzie do współpracy zapraszali go najwięksi: Joe Lovano i Charlie Haden.

 

 

– Jazz dawał mi wolność, jeszcze kiedy mieszkałem na Kubie. Ale wiedziałem, że wszystko, co najciekawsze w tej dziedzinie, powstaje w Ameryce. Dlatego zdecydowałem się wyemigrować – powiedział „Rz”.

Dziś cieszy się opinią jednego z najoryginalniejszych pianistów, każdy jego album jest wydarzeniem. Jednak solowy występ to prawdziwe wyzwanie dla pianisty. W sobotnie popołudnie długo wypróbowywał instrumenty. Wybrał nowego steinwaya, którego ustawiono na samym brzegu sceny Bielskiego Centrum Kultury, i postanowił, że zagra bez nagłośnienia. To była wielka uczta dla słuchaczy ceniących sobie bliski kontakt z artystą.

Rubalcaba cieszy się opinią jednego z najbardziej oryginalnych pianistów

Rubalcaba jest wirtuozem i erudytą. Mając klasyczne wykształcenie i szeroką wiedzę o osiągnięciach jazzu, tworzy własną wizję muzyki. Żaden z pianistów nie korzysta tak szeroko ze wszystkich stylów, również z kubańskiej muzyki ludowej. Było to słychać, kiedy w improwizacje wplótł fragment rytmicznej piosenki „Silencio”. Swobodnie przechodził od tematów znanych z albumu „Supernova”, za który dostał nagrodę Grammy, do kompozycji swoich przyjaciół, m.in. Charliego Hadena (nastrojowa „Nightfall”), Richarda Galliano i Mario Laginhi.

Jego występ był pasmem improwizacji przerywanych tylko dla zmiany nastroju. Jedynym standardem, który zagrał w całości, był „The Man I Love” Gershwina, lecz melodię potraktował swobodnie, odważnie piętrząc improwizację. Najbardziej zaskakujące było wykorzystanie harmonii ze standardu „Giant Steps” Johna Coltrane’a. Charakterystyczne były tylko „kroki olbrzyma”, reszta powstała już w wyobraźni Rubalcaby. Na bis wykonał kompozycję Dizzy Gillespiego „Con Alma”, również trudną do rozpoznania, pełną rytmicznych zwrotów i harmonicznych zakrętów. Pianistyka Kubańczyka jest równie wielkim wyzwaniem dla słuchaczy jak awangardowe poczynania Cecila Taylora.

 

 

W Bielsku-Białej swą trasę koncertową po Polsce rozpoczął kwintet Tomasza Stańki promujący album „Dark Eyes”. Porównując koncerty trębacza w Londynie i w Bielsku, wydaje się, że tu czuł się swobodniej, wręcz na luzie. Program był niemal ten sam, za to inny układ improwizacji. Lider częściej pozwalał na solówki skandynawskim muzykom, którzy musieli być bardzo czujni, bo przerywał je, kiedy wymagała tego dramaturgia. Nowa muzyka Stańki, choć bardzo melodyjna, łatwo wpadająca w ucho, wymaga od instrumentalistów precyzji i zgrania.

Na bis, podobnie jak w Londynie, zagrał kołysankę Komedy z filmu „Dziecko Rosemary” Polańskiego.

W Bielsku odbyła się też premiera „nowojorskiego” kwartetu saksofonisty Macieja Obary. Grupa z trębaczem Ralphem Alessim, kontrabasistą Markiem Heliasem i perkusistą Nasheetem Waitsem przedstawiła bezkompromisowe podejście do improwizacji. Obara grał jak natchniony z intensywnością posuniętą do granicy percepcji słuchaczy. Może dlatego nikt nie zachęcał muzyków do bisów. W styczniu kwartet zarejestruje płytę w Nowym Jorku.

Tegoroczna Jazzowa Jesień w Bielsku-Białej stała pod znakiem oryginalnych europejskich projektów dających przeżycia najwyższego lotu. Ale recital Gonzalo Rubalcaby pokazał, że nie możemy zapominać o amerykańskich artystach.

Czytaj i komentuj - Blog Marka Duszy

Kultura
Przemo Łukasik i Łukasz Zagała odebrali w Warszawie Nagrodę Honorowa SARP 2024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali