Wybory samorządowe 21 listopada

– Ten termin wydał mi się optymalny. I chyba też wszyscy takiego się spodziewali – powiedział wczoraj Donald Tusk. Zgodnie z samorządową ordynacją wyborczą to do premiera należy podjęcie decyzji o tym, kiedy mają się odbyć wybory.

Decyzja szefa rządu oznacza, że wraz z jej opublikowaniem w Dzienniku Ustaw oficjalnie rozpocznie się kampania wyborcza. Na stronach internetowych Państwowej Komisji Wyborczej pojawiły się już pierwsze informacje dotyczące tworzenia komitetów wyborczych, które chcą wziąć udział w nadchodzącej elekcji.

Do obsadzenia w niej będzie ponad 46 tys. mandatów radnych gminnych, powiatowych i wojewódzkich, a także ponad 100 foteli prezydentów miast, 800 burmistrzów i blisko 1,6 tys. wójtów. Koszt wyborów samorządowych szacuje się na ok. 150 mln zł. Prezydenckie kosztowały ok. 120 mln zł.

Jeśli pierwsza tura odbędzie się 21 listopada, to w przypadku wyboru prezydentów, burmistrzów i wójtów druga przypadnie na 5 grudnia.

– Na pogodę wpływu mieć nie będziemy, ale mam nadzieję, że frekwencja nie będzie mniejsza niż w wyborach prezydenckich czy parlamentarnych – mówił premier.

W ostatnich wyborach samorządowych w 2006 r. frekwencja wyniosła 45,99 proc., a w drugiej turze – 39,56 proc. Była więc niższa niż w ostatnich wyborach prezydenckich, w których przekroczyła 50 proc. Jak zaznacza Tusk, wielu polityków może też pozazdrościć niektórym samorządowcom autorytetu i poparcia, jakim się cieszą.

– Bo też samorządy znakomicie się w Polsce przyjęły i doskonale działają. A jeśli pojawiają się jakieś problemy, to głównie z powodu ich nadmiernego upolitycznienia – ocenia prof. Michał Kulesza, jeden z twórców reformy samorządowej. Jego zdaniem należałoby jednak przeprowadzić przegląd dotyczący kompetencji samorządów i zastanowić się nad wprowadzeniem w nich okręgów jednomandatowych.

– Potrzebna jest modernizacja tego systemu. Nie można kupić auta i przez 20 lat nie zaglądać pod maskę. Ale zmiany w znacznym stopniu zależą od politycznej woli – dodaje Kulesza.

W związku z ostatnimi zawirowaniami wokół kandydowania na prezydenta Sopotu oskarżanego o korupcję Jacka Karnowskiego politycy PiS zapowiadają na przykład starania o wprowadzenie do ordynacji samorządowej zmian, które sprawią, że wójtowie, burmistrzowie czy prezydenci miast mogliby sprawować władzę najwyżej przez dwie kadencje. Ale ewentualne jej zmiany i tak nie będą obowiązywać w najbliższych wyborach. Wprowadza się je bowiem najpóźniej pół roku przed wyborami.

– Miejsce do dyskusji o takich propozycjach jest w naszej komisji – zwraca uwagę Paweł Olszewski (PO), wiceszef specjalnej komisji sejmowej, która pracuje nad zmianami całego prawa wyborczego.

Politycy i eksperci podkreślają, że co prawda wybory samorządowe rządzą się innymi prawami niż parlamentarne, ale są ważnym politycznym sprawdzianem. Zwłaszcza w tym roku, bo za rok odbędą się kolejne wybory do Sejmu.

– Samorząd to też polityka. Od tego nie da się uciec – mówi Izabela Kloc (PiS), wiceprzewodnicząca Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego.

Dlatego partie już zaczęły samorządowy wyścig. Układają listy i wyznaczają swoich kandydatów na prezydentów miast.

PO planuje rozpocząć kampanię w październiku na Śląsku. PiS 17 września w Rzeszowie. SLD też we wrześniu, a w ostatnią niedzielę kampanię rozpoczęło już PSL.

[ramka][srodtytul]Władza w regionie[/srodtytul]

W większości województw rządzi koalicja PO z PSL. Ludowcy nie są udziałowcami koalicji sprawujących władzę w trzech województwach, bowiem na Pomorzu Platforma rządzi sama, a w województwie świętokrzyskim wraz z radnymi PiS (to zresztą jedyne miejsce w kraju, gdzie przetrwała koalicja tych dwóch partii).Za to w województwie podkarpackim władza należy tylko do Prawa i Sprawiedliwości.

W trzech sejmikach (w nich najbardziej uwidaczniają się ogólnopolskie podziały partyjne) udziały w rządzeniu ma natomiast Sojusz Lewicy Demokratycznej – to śląski, lubelski oraz lubuski.W kilku miejscach w kraju Platforma i PSL wspierają się głosami radnych komitetów lokalnych.