Księża: to nie kryzys wiary, ale zła pogoda

Doroczne liczenie wiernych w kościołach Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego przeprowadził w niedzielę 23 listopada 2008 r. Jak podano w tym tygodniu, na mszy pojawiło się wtedy o 3,8 pkt. proc. osób mniej niż przed rokiem, a o 2,3 pkt proc. spadła liczba przystępujących do komunii świętej.

Najliczniej wierni stawili się na mszach w diecezji tarnowskiej, najmniej w koszalińsko-kołobrzeskiej. Komunię najwięcej osób przyjęło w diecezji opolskiej (21,3 proc.), najmniej w sosnowieckiej (9,8 proc.).

– Z oceną danych z 2008 r. trzeba poczekać, porównując je z kolejnymi latami, czyli 2009 i 2010 rokiem. Wówczas będzie wiadomo, jaki jest trend. Na razie wiemy, że 23 listopada, gdy pogoda była fatalna, przyszło do kościoła mniej wiernych niż w roku 2007 – uspokaja ks. dr Józef Kloch, rzecznik Konferencji Episkopatu Polski.

Wtóruje mu ks. Krzysztof Włodarczyk, dyrektor wydziału duszpasterskiego diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, gdzie wyniki były najgorsze: – W dniu badania mieliśmy pierwszy atak zimy, spadł duży śnieg, wiernym trudno było się dostać do odległych od ich domów świątyń, a takich jest u nas sporo.

Ksiądz zwraca też uwagę na to, że wiele osób wyjechało z Polski w poszukiwaniu pracy, a w statystykach diecezjalnych figurują jako parafianie.

– Mimo wszystko badanie jest jakimś znakiem zapytania dla duszpasterzy– mówi ks. prof. Witold Zdaniewicz, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego. I przypomina, że w poprzednich latach statystyki chodzących na msze i przystępujących do komunii nie odnotowywały takich spadków. W 2005 r. we mszy uczestniczyło w kraju średnio 45 proc. wiernych, w 2006 r. – 45,8 proc., w 2007 r. – 44,2 proc., a w ubiegłym roku już tylko 40,4 proc. Do komunii przystępowało w 2005 r. 16,5 proc., w 2006 r. – 16,3 proc., w 2007 r. – 17,6 proc., a w 2008 r. – 15,3 proc. (dane z innych lat można znaleźć na stronie www.iskk.ecclesia.org.pl).

– Nie widzę powodu do paniki. To badanie dobrze byłoby powtórzyć dwa – trzy razy w roku. Wtedy dane będą miarodajne – uważa biskup krakowski Józef Guzdek, choć przyznaje, że postawy wiernych się polaryzują: mocno wierzący stają się gorliwsi w praktykach, ci o słabszej wierze – zaniedbują je.

– Zmienia się też styl życia wiernych. Często wyjeżdżają np. na weekendy. Kościół powinien dostosować się do nich, ustalając choćby dogodne godziny mszy – podkreśla biskup.

– Lepiej, żeby księża nie usprawiedliwiali się tylko złą pogodą – mówi psycholog społeczny z UJ prof. Zbigniew Nęcki. – Narasta tendencja tzw. indywidualnej religijności, która tradycyjne rytuały stawia na dalszym miejscu. Sporo młodych mówi, że Boga znajdzie nie tylko w Kościele.

Ostatnio Kościół podał też, że w Polsce nadal spada liczba powołań kapłańskich i zakonnych. Do seminariów diecezjalnych i zakonnych w 2008 r. wstąpiło 953 kandydatów, a jeszcze cztery lata temu było ich 1,5 tys. Wśród przyczyn duchowni wskazują niż demograficzny oraz emigrację. – Dostrzegam też u młodych pewien lęk przed podejmowaniem decyzji na całe życie. Dotyczy to wiązania się i sakramentalnym małżeństwem, i ślubami zakonnymi – komentuje bp Guzdek.

[ramka][b]Najnowsze dane o polskiej religijności[/b]

A oto procentowe dane praktyk niedzielnych w 2008 r., w procentach, z podziałem na diecezje:

Dominicantes (obecność na Mszy św., w procentach): Ogółem - 40,4

białostocka -45,4

bielsko-żywiecka - 49,3

bydgoska - 41,1

częstochowska - 38,9

drohiczyńska - 45,3

elbląska - 30,4

ełcka - 36,8

gdańska - 40,0

gliwicka - 41,6

gnieźnieńska - 40,6

grecko-kat. wrocławsko-gdańska - 47,2

kaliska - 45,7

katowicka - 44,3

kielecka - 40,5

koszalińsko-kołobrzeska - 27,4

krakowska - 50,9

legnicka - 32,2

lubelska - 37,7

łomżyńska - 44,7