Spory konsumenckie: Jeden pozew nie wyklucza kolejnego

Stowarzyszenia działające na rzecz konsumentów mogą pozywać firmy za niedozwolone klauzule niezależnie od podobnych postępowań wszczętych przez prezesa UOKiK.

Publikacja: 24.12.2013 08:05

Spory konsumenckie: Jeden pozew nie wyklucza kolejnego

Foto: www.sxc.hu

To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego, która jeśli nie jest zielonym światłem do tego rodzaju masowych pozwów, to z pewnością nie stanowi dla nich tamy – na co liczyła pozwana spółka.

Chodzi o spółkę deweloperską Verona Building z Krakowa, którą pozwało Towarzystwo Lexus, znane z wytaczania spraw o uznanie postanowień wzorców umowy za niedozwolone. Chodziło o zamieszczaną w umowach przedwstępnych na kupno mieszkania klauzulę, że każda ze stron niezwłocznie poinformuje drugą o zmianie adresu pod rygorem uznania za prawidłowe doręczenia na stary adres. Rzecz w tym, że półtora miesiąca przed wniesieniem tego pozwu prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów  w postępowaniu administracyjnym oceniał tę samą klauzulę, uznał ją za abuzywną i nałożył na spółkę karę. Z tego powodu spółka zarzuciła, że stowarzyszenie nie ma już legitymacji do wystąpienia z takim pozwem, gdyż tamta sprawa jest rozstrzygana w sądzie. Pozew powinien być więc odrzucony bez rozpoznania merytorycznego.

Sąd okręgowy (Ochrony Konkurencji i Konsumentów) nie uwzględnił zarzutu. Uznał, że pozew dotyczy nieco innych kwestii, rozpatrzył go i zakazał spółce stosowania klauzuli.

Sąd Apelacyjny w Warszawie powziął wątpliwości, które zawarł w pytaniu prawnym do SN: czy interes w wytoczeniu sprawy o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone ulega wyczerpaniu, jeśli w stosunku do pozwanego przedsiębiorcy prezes UOKiK wydał decyzję o uznaniu go za naruszający zbiorowe interesy konsumentów i zakazał stosowania oraz czy ów „uzasadniony interes" stanowi przesłankę materialnoprawną (czyli badany jest merytorycznie) do wytoczenia powództwa o uznanie wzorca umowy za niedozwolony.

– Wprawdzie tamta sprawa nie jest zakończona, gdyż spółka odwołała się od decyzji prezesa UOKiK do Sądu Ochrony Konsumentów, ale i tak kwestia ta zostanie zbadana przez sąd – przekonywała SN pełnomocnik spółki adwokat Magdalena Jakubczyk-Wojnarowska. – Dwutorowość postępowania jest zaś wykorzystywana przez stowarzyszenia konsumenckie do masowego wytaczania podobnych spraw: niemalże gotowych, bo opartych na uzasadnieniu decyzji prezesa UOKiK. W sprawach tych chodzi nie tyle o ochronę konsumentów, ile o zwyczajną korzyść finansową dla stowarzyszeń. Uchwała SN mogłaby temu procederowi położyć tamę.

Sąd Najwyższy nie podzielił tych zastrzeżeń i orzekł, że istnienie „uzasadnionego interesu" nie stanowi przesłanki merytorycznej (materialnoprawnej) wytoczenia powództwa o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Uzasadnienie uchwały będzie na piśmie za blisko miesiąc, ale już w obszernym referacie sędzia SN Józef Frąckowiak zaprezentował trzy płaszczyzny szerokiej ochrony konsumentów i wskazał, że nie wiadomo, jak postępowanie w sprawie decyzji prezesa UOKiK zostanie sfinalizowanie. Nawet jeśli zakończy się utrzymaniem kary dla spółki, to zakresy obu spraw są różne.

Stanowisko SN oznacza, że sprawa będzie kontynuowana i musi być merytorycznie rozpatrzona.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów