Stan wojenny jeszcze nie w Moskwie

Władimir Putin wprowadził w środę stan wojenny w częściowo okupowanych i anektowanych ukraińskich obwodach: chersońskim, zaporoskim, donieckim i ługańskim. Zgodnie z rozporządzeniem prezydenta powstać tam mają oddziały obrony terytorialnej, a to oznacza, że rozpocznie się mobilizacja lokalnej ludności. Jeśli doszłoby do tego, Rosja po raz kolejny pogwałciłaby konwencję genewską.

Czytaj więcej

Komentarze

Andrzej Łomanowski: Stan wojenny pokawałkowany

Prezydent Putin wprowadził na terenach okupowanych stan wojenny, a w całej Rosji różne rodzaje „gotowości” i „reagowania”. Nie wiadomo tylko po co.

W świetle rosyjskiego prawa wprowadzenie stanu wojennego wiąże się z ograniczeniem przemieszczenia się mieszkańców oraz godziną policyjną. Lokalne firmy będą pracować na potrzeby rosyjskiego resortu obrony. Wojsko może też zajmować prywatne mienie, co już jest powszechną praktyką na okupowanych terytoriach. Wprowadzona też jest cenzura wojenna, która obowiązuje w Rosji od początku inwazji – 24 lutego. Osobom zmobilizowanym Putin polecił wypłacać 195 tys. rubli miesięcznie (równowartość 15,4 tys. złotych).

Urzędnicy na baczność

Kolejne rozporządzenie Putina dotyczy okupowanego Krymu, Kraju Krasnodarskiego oraz obwodów biełgorodzkiego, briańskiego, woroneskiego, kurskiego i rostowskiego. Wprowadził tam stan „średniego poziomu reagowania”. W regionach tych znacząco zwiększono uprawnienia władz lokalnych. Mają zająć się m.in. „prowadzeniem działań mobilizacyjnych w gospodarce” i odpowiadać na „potrzeby sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej”. W praktyce będzie to oznaczało, że władze będą mogły ingerować w działalność prywatnych przedsiębiorstw, jeżeli ich produkcją lub usługami jest zainteresowany resort obrony. Właściciele takich firm nie będą mogli odmówić współpracy z armią.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Putin gra stanem wojennym. „Aby już teraz zdjąć z siebie odium porażki w Chersoniu”

„Zdobycie Chersonia przez ukraińskich żołnierzy to – miejmy nadzieję – kwestia kilku dni. Choć przełomem w wojnie nie będzie, stanie się to symbolem słabości rosyjskiego prezydenta. Tego, że jest do pokonania” – mówi Andrzej Łomanowski w rozmowie z Cezarym Szymankiem.

W pozostałych regionach centralnego i południowego okręgu Rosji wprowadzono reżim „podwyższonej gotowości”. Chodzi o zwiększenie liczby patroli policyjnych i wzmocnienie ochrony obiektów infrastruktury krytycznej, utworzenie oddziałów obrony terytorialnej oraz obrony cywilnej (przeprowadzanie ćwiczeń na wypadek ataków bombowych itd.). Niektóre obiekty cywilne w każdej chwili mogą zostać przyjęte na potrzeby armii. Ograniczony ma być także transport osobowy, zaostrzone będą kontrole na drogach. Szczególnym nadzorem zostaną objęte obiekty związane z transportem, łącznością, komunikacją, a nawet... drukarnie. Powstanie Rada Koordynacyjna, na czele której stanie szef rządu Michaił Miszustin.

– To pozwoli ustabilizować sytuację, zmniejszyć chaos, również w graniczących z Ukrainą regionach – mówi „Rzeczpospolitej” Siergiej Markow, rosyjski politolog sympatyzujący z Kremlem. Twierdzi, że Rosjanie są gotowi do kolejnych radykalnych kroków władz. – Rosyjskie społeczeństwo zdaje sobie sprawę z tego, że jest wróg, który chce nas zniszczyć – mówi. Na uwagę, że to Rosja rozpoczęła wojnę i zaatakowała Ukrainę jako pierwsza, odpowiada: – Nie, to Stany Zjednoczone zaatakowały Rosję, wykorzystując swój reżim w Ukrainie.

Markow jest zwolennikiem tak zwanej partii wojny, która oczekiwała bardziej radykalnych decyzji Putina.

Dominuje strach

Po tym, jak Duma we wtorek po raz pierwszy od dziesięciu lat utajniła swoje środowe posiedzenie, spekulowano, że chodzi o wprowadzenie stanu wojennego na terenie całego kraju. Takie pogłoski nasiliły się, gdy członków Rady Federacji (wyższej izby parlamentu) poproszono o pozostanie w środę na przedłużonym posiedzeniu po godzinie 17. Niektórzy z nich anonimowo zdradzali niezależnym mediom, że chodzi o zatwierdzenie decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego w całej Rosji, która miała zapaść wcześniej podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa. Komentatorzy w Moskwie twierdzą, że senatorzy do ostatniej chwili nie wiedzieli, jakie rozporządzenie wyjdzie z Kremla.

Dlaczego Putin nie zdecydował się na wprowadzenie stanu wojennego poza okupowanymi obwodami Ukrainy?

– To gwałtownie pogorszyłoby nastroje rosyjskiego społeczeństwa. Z miesiąca na miesiąc zwiększa się liczba zwolenników zakończenia wojny i przystąpienia do rozmów pokojowych. Nie sądzę, by Ukraińcy na to się zgodzili, ale opowiada się za tym już 48 proc. Rosjan. Z kolei 44 proc. chce kontynuacji wojny aż do zwycięstwa. W sierpniu nastroje były zupełnie inne – mówi „Rzeczpospolitej” Lew Gudkow, szef niezależnego rosyjskiego ośrodka Centrum Lewady, uznanego w Rosji za „agenta zagranicznego”.