Prawo do tantiem jest niezbywalne

Ewentualne zrzeczenie się pośrednictwa Organizacji Zbiorowego Zarządzania dla bezpieczeństwa musiałby mieć formę pisemną.

Publikacja: 05.12.2022 07:00

Prawo do tantiem jest niezbywalne

Foto: Adobe Stock

W zeszłym tygodniu pisaliśmy o uruchomionym przez Netflix pilotażowym programie nowego systemu wynagrodzeń dla współtwórców seriali, które osiągną określony poziom oglądalności. Jego utrzymanie będzie zależało m.in. od ostatecznego kształtu przyjętej ustawy implementującej dyrektywę ws. prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym.

Obecny projekt zakłada rozszerzenie tantiem przewidzianych w art. 70 ust. 21 prawa autorskiego na materiały rozpowszechniane w formie streamingu lub VOD. Firma proponuje zaś bardziej elastyczne podejście, zakładające, że „w przypadku jeśli współtwórcom i wykonawcom przysługuje wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 21, na podstawie ustaleń umownych”, nie miałby zastosowania obowiązek pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania (OZZ). Zdaniem samych OZZ to rozwiązanie może być groźne dla samych twórców.

Czytaj więcej

Dlaczego polscy artyści tracą tantiemy za hity z Netflixa

– W praktyce oznacza pozbawienie twórców wszelkich tantiem z internetu, bo zawsze można będzie dowieść, że w umowach pojawił się zapis, który przewiduje jakąś formę dodatkowego wynagrodzenia – wskazuje Dominik Skoczek, dyrektor Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych. – „Ustalenia umowne” mogą być przecież nawet ustne. Jedynie ustawowa gwarancja niezrzekalności dodatkowego wynagrodzenia może zapewnić wszystkim twórcom proporcjonalny udział w zyskach platformy z eksploatacji filmów w internecie – dodaje .

Jednak dr hab. Wojciech Machała z Uniwersytetu Warszawskiego wskazuje, że możliwość rezygnacji z pośrednictwa OZZ nie oznacza rezygnacji z prawa do dodatkowego wynagrodzenia. – Uelastycznienie tego modelu nie spowoduje, że twórcy stracą prawo do dodatkowego wynagrodzenia, to bowiem jest niezbywalne i nie można się go zrzec (tak stanowi art. 18 ust. 3 ustawy) – tłumaczy ekspert.

Ale wskazuje też, że dla bezpieczeństwa obrotu niezbędne jest dodanie, że rezygnacja z pośrednictwa OZZ wymaga formy pisemnej.

– W ten sposób zapewniona byłaby równowaga między stronami i żadna nie mogłaby powoływać się na – trudną do wykazania – okoliczność, że doszło do ustnych ustaleń w tej kwestii. Oświadczenie w tej sprawie musi być wyraźne i przybrać formę łatwą do zweryfikowania – mówi prof. Machała.

Wymóg pisemnej formy zrzeczenia się pośrednictwa OZZ przy rozliczaniu tantiem obowiązywał do 2000 r.

Czytaj więcej

Netflix zmienia zasady wynagradzania za serialowe hity

W zeszłym tygodniu pisaliśmy o uruchomionym przez Netflix pilotażowym programie nowego systemu wynagrodzeń dla współtwórców seriali, które osiągną określony poziom oglądalności. Jego utrzymanie będzie zależało m.in. od ostatecznego kształtu przyjętej ustawy implementującej dyrektywę ws. prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym.

Obecny projekt zakłada rozszerzenie tantiem przewidzianych w art. 70 ust. 21 prawa autorskiego na materiały rozpowszechniane w formie streamingu lub VOD. Firma proponuje zaś bardziej elastyczne podejście, zakładające, że „w przypadku jeśli współtwórcom i wykonawcom przysługuje wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 21, na podstawie ustaleń umownych”, nie miałby zastosowania obowiązek pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania (OZZ). Zdaniem samych OZZ to rozwiązanie może być groźne dla samych twórców.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego