Turcja, ZEA, Kazachstan i inni pomagają Rosji importować chipy dla wojska

Rosja omija sankcje, aby zdobyć nowoczesną technologię do prowadzenia swojej zbrodniczej wojny. Pomagają w tym Turcja, Serbia, Zjednoczone Emiraty Arabskie i 12 innych gospodarek w Europie Wschodniej i Azji Środkowej, przez które chipy z Europy trafiają do Rosji.

Publikacja: 05.03.2023 10:49

Turcja, ZEA, Kazachstan i inni pomagają Rosji importować chipy dla wojska

Foto: AFP

Pisze o tym agencja Bloomberg, powołując się na wysokiego rangą europejskiego dyplomatę, który wypowiadał się pod warunkiem zachowania anonimowości. Według niego rosyjski import chipów w dużej mierze powrócił do poziomu z 2020 roku.

Z analizy danych handlowych wynika, że nowoczesne chipy i mikroukłady produkowane w Unii i innych krajach są dostarczane do Rosji przez kraje trzecie, takie jak Turcja, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Kazachstan - powiedział dyplomata.

Przesyłki z Chin do Rosji również wzrosły, ponieważ Pekin odgrywa coraz ważniejszą rolę w zaopatrywaniu Moskwy, dodał europejski dyplomata. Te kraje spoza UE nie nałożyły sankcji na Rosję, ale większość z nich wielokrotnie zaprzeczała udzielaniu Kremlowi pomocy.

Czytaj więcej

Rosja straciła 38 proc. zysków z ropy i gazu. Sankcje działają

Informacje zebrane przez Trade Data Monitor z siedzibą w Genewie wskazują, że niektóre towary objęte sankcjami – w szczególności zaawansowane półprzewodniki – są kierowane do Rosji przez kraje trzecie, z których wiele radykalnie zmieniło swoje zwyczaje handlowe od czasu rosyjskiej inwazji.

W przypadku niektórych krajów eksport do Rosji technologii, które mogłyby być wykorzystane do celów wojskowych na Ukrainie, faktycznie wzrósł od zera do milionów dolarów. Kluczowym przykładem jest Kazachstan. W 2022 roku kraj ten wyeksportował do Rosji zaawansowane półprzewodniki o wartości 3,7 mln dolarów, w porównaniu do 12 tys. dolarów rok przed wojną.

W latach 2017-2021 Rosja co roku kupowała nowoczesne chipy i mikroukłady z Unii, USA, Japonii i Wielkiej Brytanii za średnio 163 mln dolarów. W 2022 roku kwota ta spadła do około 60 milionów dolarów.

Dane pokazują, że Turcja, Serbia, Zjednoczone Emiraty Arabskie i 12 innych gospodarek w Europie Wschodniej i Azji Środkowej pomogły zrekompensować ten niedobór. O zbliżoną wielkość wzrosły dostawy komponentów high-tech do tych krajów z krajów sojuszniczych Rosji.

Podobne schematy można zaobserwować w setkach kategorii towarów, ale jest to szczególnie dotkliwe, jeśli chodzi o nowoczesne chipy i mikroukłady, które mogą być wykorzystywane do celów wojskowych – podkreśla unijny dyplomata.

Rosyjska wojna na pełną skalę na Ukrainie trwa już drugi rok. Unia i jej sojusznicy coraz bardziej koncentrują się na zamykaniu wszelkich luk i zapobieganiu obchodzeniu nałożonych sankcji.

Czytaj więcej

Próby obchodzenia sankcji na Rosję coraz bardziej wyrafinowane

Egzekwowanie sankcji w Unii

Bloomberg podkreśla, że niektórzy urzędnicy europejscy obawiają się, że Bruksela nadal nie ma skutecznego mechanizmu egzekwowania sankcji i pozostaje w tyle za Stanami Zjednoczonymi. Dzięki dłuższej historii sankcji wobec obcych mocarstw Stany Zjednoczone mają scentralizowaną władzę, skuteczniejsze procedury gromadzenia informacji oraz solidne ustawodawstwo i narzędzia do egzekwowania przepisów w kraju i za granicą.

W Unii egzekwowanie prawa to fragmentaryczny wysiłek, który w dużej mierze spoczywa na barkach państw członkowskich. Podczas gdy Komisja Europejska monitoruje wdrażanie sankcji i wydaje zalecenia, władze krajowe są odpowiedzialne za wykrywanie naruszeń i nakładanie kar. To poważnie zmniejsza skuteczność restrykcji.

„Nasze sankcje są surowe i przyczyniają się do trwałej recesji gospodarczej w Rosji. Ale ich skuteczność zależy również od tego, jak dobrze zostaną wdrożone” – powiedział w zeszłym tygodniu w Bułgarii wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Dlatego rzeczywisty wpływ sankcji nałożonych na Rosję przez Unię i kraje G7 w niektórych obszarach nie spełnia jeszcze oczekiwań.

„Samo podpisanie nowych sankcji nie wystarczy. Rządy potrzebują teraz mechanizmów egzekwowania” – powiedział Daniel Tannebaum, szef globalnej praktyki przestępczości finansowej w firmie konsultingowej Oliver Wyman.

Czytaj więcej

Niemiecki rząd bierze się za tych, co omijają antyrosyjskie sankcje

„Byłoby z pewnością wygodniej dla wszystkich, gdyby istniała jedna odpowiedzialna instytucja na poziomie Unii” – powiedział Toms Platacis, p.o. dyrektora łotewskiej jednostki analityki finansowej.

"Wdrażanie sankcji eksportowych nie jest zadaniem trywialnym. Każdy rząd chce, aby inne kraje się do nich stosowały, ale woli być pobłażliwy dla własnych firm. Doświadczenia ograniczeń eksportowych podczas zimnej wojny wyraźnie to pokazują.

- Wdrażanie sankcji przez rządy krajów członkowskich nie zawsze działa idealnie – powiedziała Beata Jaworczyk, główna ekonomistka Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.

Ominięcie sankcji wobec Rosji – co wiadomo

Jak informowała wcześniej agencja Unian, holenderski minister spraw zagranicznych Wopke Hoekstra powiedział, że w UE powinien powstać jeden organ, którego zadaniem byłoby centralne zwalczanie masowego obchodzenia sankcji wobec Rosji.

Czytaj więcej

Amerykanie prześwietlają Raiffeisen Bank za działalność w Rosji

Powinno to stworzyć listę kontrolną sektorów i przepływów handlowych o wysokim ryzyku obejścia antyrosyjskich sankcji. Niemiecki minister gospodarki Robert Habeck zaproponował wprowadzenie sankcji karnych za omijanie sankcji.

Według raportu Międzynarodowego Partnerstwa na rzecz Praw Człowieka (IPHR) i Niezależnej Komisji Antykorupcyjnej (NAKO), do listopada 2022 r. Rosja nadal otrzymywała zachodnie komponenty, które mogłaby wykorzystać do produkcji broni przeciwko Ukrainie. Mimo nałożonych sankcji, kupowała mikroczipy od producentów z Holandii za pośrednictwem niewielkiej grupy chińskich firm.

Łotewski premier Krisjanis Karins powiedział, że handlowcy wykorzystują Turcję, Kazachstan i Armenię, aby omijać sankcje UE nałożonych na Rosję. Zauważył wzrost handlu między Europą a trzema krajami, który, jak powiedział, był „nieproporcjonalny do tego, co było w przeszłości”.

W Holandii toczy się obecnie 45 spraw karnych przeciwko firmom i osobom obchodzącym sankcji UE wobec Rosji.

Pisze o tym agencja Bloomberg, powołując się na wysokiego rangą europejskiego dyplomatę, który wypowiadał się pod warunkiem zachowania anonimowości. Według niego rosyjski import chipów w dużej mierze powrócił do poziomu z 2020 roku.

Z analizy danych handlowych wynika, że nowoczesne chipy i mikroukłady produkowane w Unii i innych krajach są dostarczane do Rosji przez kraje trzecie, takie jak Turcja, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Kazachstan - powiedział dyplomata.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Gospodarka
OECD: lekka poprawa prognozy dla Europy i świata
Gospodarka
Europa mniej atrakcyjna w 2023 r. dla inwestycji zagranicznych
Gospodarka
Czy chińska nadwyżka jest groźna dla świata?
Gospodarka
Agencja S&P Global krytycznie o polityce finansowej Węgier
Gospodarka
20 lat Polski w Unii Europejskiej – i co dalej? Debata TEP i „Rzeczpospolitej”
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił