Jak podało w czwartek Ministerstwo Finansów, sprzedaż obligacji oszczędnościowych – czyli obligacji skarbowych przeznaczonych dla inwestorów detalicznych – wyniosła w minionym miesiącu około 3,15 mld zł. To wynik nieco lepszy niż we wrześniu, gdy sprzedaż sięgnęła 2,65 mld zł, ale dużo gorszy niż w poprzednich trzech miesiącach.
Czytaj więcej
Niespotykana wcześniej skala wyprzedaży polskich stałokuponowych papierów skarbowych zachęca do odświeżenia wiedzy o rynkach obligacji. Oto wszystko, co średnio zaawansowany inwestor powinien o nich wiedzieć.
W czerwcu, gdy Ministerstwo Finansów wprowadziło do oferty nowe obligacje oszczędnościowe z oprocentowaniem powiązanym ze stopą referencyjną NBP, sprzedaż tych papierów sięgnęła niemal 14,1 mld zł. Do 2019 r. tyle obligacji detalicznych MF nie sprzedawało w ciągu roku. W lipcu zainteresowanie tą formą oszczędzania było już nieco mniejsze: wyniosło 10,3 mld zł. Spadek wynikał z tego, że w czerwcu realizowany był jeszcze popyt z maja, gdy inwestorzy wstrzymywali się z zakupami obligacji w oczekiwaniu na nową, lepszą ofertę. Sierpień przyniósł kolejną zniżkę sprzedaży: do niespełna 6,1 mld zł. To jednak wciąż był wynik powyżej rekordów sprzed czerwca.
Tymczasem w październiku, tak jak we wrześniu, sprzedaż obligacji oszczędnościowych była nawet niższa od miesięcznej średniej z 2021 r, która wynosiła 3,6 mld zł, choć wówczas papiery te miały bardzo niskie oprocentowanie. Wyniku nie było w stanie poprawić to, że MF podwyższyło w październiku oprocentowanie tych papierów, podczas gdy we wrześniu było ono takie samo jak w sierpniu. Nie pomogło również to, że obligacje pojawiły się w sprzedaży w banku Pekao, podczas gdy tradycyjnie dostępne były tylko w PKO BP lub przez internet.
W październiku Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła stóp procentowych, więc listopadowa oferta obligacji nie zmieniła się w stosunku do październikowej. W listopadzie stopy też pozostały bez zmian, co prawdopodobnie oznacza, że także w grudniu MF nie podniesie oprocentowania obligacji. Ze względu na to, że wcześniejsze podwyżki oprocentowania nie nadążały za inflacją, atrakcyjność papierów skarbowych wyraźnie w ostatnim czasie zmalała.
Czytaj więcej
Druga z rzędu decyzja RPP, aby utrzymać stopy procentowe bez zmian pomimo przyspieszającej stale inflacji, podkopała przekonanie inwestorów, że cykl zacieśnienia polityki pieniężnej jeszcze się nie zakończył. To przyczyniło się do osłabienia złotego, ale też spadku rentowności obligacji skarbowych. Zmiany notowań nie były jednak gwałtowne.
Przykładowo, w lipcu najpopularniejsze w tym roku czteroletnie obligacje oszczędnościowe (COI) miały oprocentowanie na poziomie 6 proc., czyli o 9,5 pkt proc. poniżej poziomu inflacji w poprzednim miesiącu. W październiku – tak jak obecnie – oprocentowanie czterolatek w pierwszym roku oszczędzania wynosiło 7 proc. (a w kolejnych latach będzie równe inflacji w poprzednim roku powiększonej o marżę w wysokości 1 pkt proc.), czyli było o 10,2 pkt proc. poniżej inflacji z poprzedniego miesiąca. Dziś ta różnica wynosi 10,9 proc.
Mimo to, za wzrost sprzedaży obligacji w październiku w stosunku do września odpowiadał przede wszystkim większy popyt na czterolatki. Ich sprzedaż wyniosła 1,86 mld zł (po 1,23 mld zł we wrześniu) i odpowiadała za 59 proc. sprzedaży obligacji ogółem. Ten udział od co najmniej 2015 r. nigdy nie był tak wysoki – maksymalnie wynosił dotąd 52,6 proc. (w kwietniu 2020 r.).
Drugie pod względem popularności były papiery 10-letnie (EDO), które – podobnie jak COI – mają stałe oprocentowanie w pierwszym roku (obecnie 7,25 proc.), a następnie powiązane z inflacją (inflacja plus marża 1,25 pkt proc.). Ich sprzedaż wyniosła 0,48 mld zł. Na trzecie miejsce w tym zestawieniu spadły roczne obligacje (ROR), których oprocentowanie jest powiązane ze stopą referencyjną NBP. Ich sprzedaż wyniosła 0,44 mld zł, najmniej od czerwca, gdy pojawiły się w ofercie MF. Wyraźnie widać tu skutki niechęci RPP do dalszego podwyższania stóp procentowych.
Od początku roku MF sprzedało już obligacje detaliczne o łącznej wartości ponad 53 mld zł. Dla porównania, w całym – rekordowym jak dotąd - 2021 r. inwestorzy przeznaczyli na te papiery 43,3 mld zł, a rok wcześniej 28,4 mld zł.
Czytaj więcej
Zapowiedzi bardziej ostrożnej polityki fiskalnej wynikają z obaw o przyszłość, że pożyczanie pieniędzy będzie bardzo drogie - komentują ekonomiści. Bieżąca kondycja finansów państwa pozostaje dobra.
