Czyli są SKOK-i chętne i mające takie możliwości na przejęcie każdej z tych kas, w których są zarządy komisaryczne?
Sytuacja każdej z kas, w której ustanowiono zarządcę komisarycznego jest odmienna, zatem z tej perspektywy trudno traktować je łącznie. Nie mogę podawać nazw konkretnych kas, bo obowiązuje mnie tajemnica zawodowa, mogę jedynie powiedzieć, że propozycje łączenia kas ze sobą nie wykluczały, co do zasady także tych kas, w których KNF ustanowił zarządcę komisarycznego, by nie wchodzić głębiej w szczegóły i nie podawać konkretnych liczb czy nazw. Jednak decyzja w tym zakresie należy do KNF.
Jakie Pana zdaniem powinno być rozstrzygnięcie dotyczące ratowania tych trzech kas? Każda z nich powinna być przejęta przez inny SKOK? Czy może zabraknąć chętnych?
Trudno tu mówić o optymalnym scenariuszu, ale my wielokrotnie podkreślaliśmy, że w naszej opinii optymalne byłoby naprawianie sytuacji w SKOK w oparciu o nasze zasoby. To, że pewnych działań nie zrealizowano wcześniej wynikało m.in. z braku takich narzędzi, jak zatwierdzony przez KNF wzorzec umowy kredytu stabilizacyjnego, o którym wspominałem.
Jeśli jest tak, że toczą się prace, które zmierzają w kierunku przejmowania niektórych kas lub części ich aktywów lub zobowiązań przez banki, to pamiętajmy, że zapisy ustawy o SKOK, które regulują taki proces będą przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego i dopiero po tym rozstrzygnięciu należałoby się zastanawiać nad realnością takich scenariuszy.
Przeszkodą w znalezieniu chętnego na ratowanie SKOK mogą być zawarte przez nie długoletnie i niekorzystne umowy outsourcingowe, obwarowane wysokimi karami za ich przedwczesne zerwanie. Czy Kasa Krajowa w takiej sytuacji będzie się starała o renegocjowanie takich umów?
Nie wiem na jakiej podstawie ocenia Pani te umowy jako niekorzystne dla kas. Jeżeli kasy outsoursują swoje funkcje na zewnątrz, by uzyskać efekt skali, to istotnym czynnikiem ograniczającym ich ryzyko jest właśnie stabilizacja tych umów – długie okresy wypowiedzenia i kary umowne za ich niezachowanie, które w takiej sytuacji pozwalają kasom na znalezienie innego dostawcy tych usług lub na zbudowanie tej funkcji samodzielnie. Stronami tych umów są kasy zatem to nie Kasa Krajowa decyduje o ich kształcie, lecz poszczególne kasy, które są samodzielnymi spółdzielniami prowadzącymi samodzielnie swoją działalność, pod nadzorem KNF i kontrolą Kasy Krajowej.
Ale zakładam, że spora część tych podmiotów, z którymi kasy podpisały umowy outsourcingowe to są podmioty powiązane bezpośrednio lub pośrednio z Kasą Krajową?
Część podmiotów realizujących funkcje na rzecz kas rzeczywiście jest pośrednio lub bezpośrednio powiązanych z Kasą Krajową, co pozwala Kasie Krajowej w ramach nadzoru właścicielskiego nad nimi dbać o stabilność realizacji funkcji na rzecz kas, takich jak na przykład zapewnienie systemu informatycznego wykorzystywanego przez kasy. Ale podmioty te mają swoje zarządy odpowiadające za ich bieżące funkcjonowanie. Kasa Krajowa nie pełni tej roli.
Ale może Pan próbować nakłonić do negocjacji...
Jak rozumiem negocjacje toczą się między kasami a podmiotami , które je obsługują, by dostosować łączące je umowy do nowej regulacji, która w stosunku do umów zawartych przed 12 czerwca 2013 r. będzie miała zastosowanie od 12 czerwca 2014 r. Moim zdaniem ingerencja ustawodawcy w kształt wcześniej zawartych umów może być uznana za działanie prawa wstecz i nie ułatwia funkcjonowania ani kasom, ani ich kontrahentom. Kasa Krajowa podobnie jak KNF jest informowana o działaniach kas mających na celu dostosowanie ich umów outsourcingowych do nowej regulacji prawnej.
Jeśli się okaże, że system SKOK nie będzie w stanie zasilić kas kapitałami w wystarczającym stopniu, to jakie rozwiązania powinny zostać zastosowane? Pomoc z BFG?
Wiele kas odbyło już rozmowy z BFG, dotyczące tego na jaką kwotę pomocy i w jakiej formie mogą liczyć. Z tego co wiem, na razie żadne takie działanie nie jest jeszcze realizowane. Trudno jednak rozmawiać o szczegółach, skoro ze względu na opisaną wcześniej znaczącą niestabilność stanu prawnego i jego interpretacji przez KNF nie wiemy jak w kolejnych miesiącach będzie się zmieniała prezentacja wyników i poziomu funduszy własnych kas, związana z tymi zmianami, zwłaszcza w kontekście planowanego na 1 stycznia 2015 wejścia w życie nowych zasad rachunkowości kas wzorowanych na zasadach stosowanych przez banki.
CV
Rafał Matusiak od października 2012 r. jest prezesem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej. Brał udział w organizowaniu i uruchamianiu spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych na terenie południowej Polski. W latach 1996–2004 zatrudniony w Kasie Krajowej na stanowisku przedstawiciela zarządu oraz lustratora. W latach 2003–2004 zatrudniony w TUW SKOK, gdzie był członkiem zarządu. Od 2004 do 2012 roku był prezesem TFI SKOK. Absolwent Akademii Ekonomicznej im. Adamieckiego w Katowicach.