Sektor pożyczkowy cywilizuje się pod nadzorem KNF

Dodatkowe usługi oferowane przez instytucje finansowe w ramach pożyczek - tzw. VAS-y - będą już nabywane przez konsumenta tylko dobrowolnie i świadomie.

Publikacja: 11.06.2025 04:55

Sektor pożyczkowy cywilizuje się pod nadzorem KNF

Foto: Adobe Stock

Wiele firm na polskim i europejskim rynku oferuje usługi dodatkowe do swoich podstawowych produktów. Przykładem mogą być linie lotnicze, stacje benzynowe, urzędy pocztowe, firmy telekomunikacyjne - można długo wymieniać. Kiedy jednak mówimy o usługach dodatkowych w sektorze finansowym pojawiają się kontrowersje i dyskusje, co jest dobre dla klienta, a co już nie.

W ostatnich latach firmy pożyczkowe były oskarżane o praktyki pamiętane z dawnych niechlubnych czasów dodawania bezwartościowych ubezpieczeń do pożyczek i kredytów konsumenckich. Były one często sprzedawane w sposób niezrozumiały dla klienta.

Czytaj więcej

Dyr. Kowalska z UKNF: Chętnie oddam niektóre tematy pod samoregulację rynku

Takich praktyk już dawno rynek nie stosuje. Jednak wraz z rozwojem oferty instytucji finansowych, które oferują oprócz swoich podstawowych produktów możliwość zakupu usług medycznych, telekomunikacyjnych, edukacyjnych, raportów BIK i wielu innych, temat powrócił w dyskusji publicznej. Sprawą zajęła się Komisja Nadzoru Finansowego, której od 2024 r. podlegają również firmy pożyczkowe. KNF podeszła do sprawy szukając salomonowego rozwiązania: tak, aby nie pozbawić klientów często naprawdę dobrej i unikalnej oferty, a jednocześnie, aby zapobiegać i piętnować wszelkie wypaczenia.

– Gdy dostałam propozycję zbudowania nadzoru nad rynkiem instytucji pożyczkowych, od początku wiedziałam, że chcę budować nowoczesny nadzór oparty na dialogu. Swój plan wprowadziłam w życie już w czwartym kwartale 2023 roku, czyli jeszcze przed objęciem nadzoru. Już wtedy pierwszy raz zaprosiłam do siedziby Urzędu KNF przedstawicieli rynku, żeby nakreślić im wizję nadzoru i ramy współpracy z poszanowaniem ról i odpowiedzialności nas wszystkich – mówi Agnieszka Beata Kowalska, dyrektor Departamentu Instytucji Pożyczkowych w Urzędzie KNF. Przypomina, że wielokrotnie podkreślała, iż chętnie odda niektóre tematy pod samoregulację rynku. Tak stało się w przypadku VAS-ów.

Czytaj więcej

Firmy pożyczkowe „skradły” bankom sporo klientów. Dlaczego Polacy je wybierają?

Jednolite obowiązki informacyjne

Przygotowany przez specjalnie w tym celu powołaną grupę roboczą dokument: „Dobre Praktyki w zakresie dystrybucji usług przez instytucje pożyczkowe”, które od lat stanowią integralną część działalności rynkowej podmiotów finansowych, mają na celu ochronę interesów konsumenta oraz zwiększenie przejrzystości na rynku finansowym.

– Przestrzeganie Dobrych Praktyk umożliwi stworzenie zrównoważonego środowiska biznesowego, w którym ochrona konsumentów i cele działania instytucji pożyczkowych są komplementarne. Dobre Praktyki zostały przygotowane z poszanowaniem powszechnie obowiązującego prawa oraz uwzględniają prymat przepisów regulujących m.in. prawa konsumentów. Są uzupełnieniem regulacji ustawowej, podwyższając standard ochrony konsumentów, w związku z dystrybucją usług dodatkowych – mówi Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (ZPF).

Czytaj więcej

Ile Polacy pożyczą w tym roku? Najnowsze prognozy BIK

W dokumencie Dobrych Praktyk reguluje się sprzedaż usług konsumentom przez instytucje pożyczkowe oraz działających w ich imieniu i na ich rzecz pośredników kredytowych. Regulowany jest zarówno etap umowny, jak i  obsługa posprzedażowa usług, która powinna być zgodna ze standardami etycznymi i dobrymi obyczajami rynkowymi. Powinna też uwzględniać długoterminową relację z konsumentem.

Usługi dodatkowe całkowicie dobrowolne

Ważnym elementem Dobrych Praktyk jest ujednolicenie zakresu obowiązków informacyjnego instytucji pożyczkowych względem konsumenta, w związku z dystrybucją usług. Dobre Praktyki wskazują obligatoryjne elementy tych informacji, aby konsument miał pełną wiedzę na temat usługi i jej zakresu oraz prawa do odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia.

Dobre Praktyki wejdą w życie z dniem ich publicznego ogłoszenia przez zarząd Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, w środę 11 czerwca. Warto dodać, że przyjęcie ich do stosowania w praktyce biznesowej jest dobrowolne, a firmy będą miały trzy miesiące, aby dostosować się do nowych wymogów.

Czytaj więcej

Ranking najlepszych pożyczek ratalnych. Który bank warto wybrać?

Jednym z ważniejszych punktów tego projektu jest paragraf mówiący o tym, że w ramach prowadzonej działalności instytucje pożyczkowe, poza oferowaniem kredytu konsumenckiego, mogą dystrybuować również inne usługi pod warunkiem, że będzie to produkt nabywany przez konsumenta dobrowolnie i świadomie.

Pod patronatem KNF

– Inicjatywa miała charakter ponadstowarzyszeniowy i była objęta patronatem Komisji Nadzoru Finansowego. Bardzo pozytywnie oceniamy partnerskie podejście instytucji państwowych do sektora pożyczkowego – podkreśla Sławomir Pawlik, dyrektor wykonawczy Profi Credit Polska. - Z naszego doświadczenia wynika, że zainteresowanie produktami finansowymi często idzie w parze z potrzebą korzystania z usług pozafinansowych, takich jak na przykład usługi medyczne. Jako odpowiedzialna instytucja pożyczkowa dążymy do transparentnego działania na dobrze uregulowanym rynku. Chcemy, aby klienci mogli realizować swoje potrzeby, a my – przedsiębiorcy – prowadzić działalność bez obaw, czerpiąc satysfakcję zarówno z wyników biznesowych, jak i zadowolenia klientów – dodaje.

– Uważamy, że to jest bardzo rozsądny kierunek działania regulatora, który nie pozbawia osób mniej zamożnych dostępu do naszych usług, a jednocześnie pozwala łatwo zidentyfikować ewentualne nieprawidłowości w procesie sprzedaży. Najistotniejsze jednak jest to, że wszyscy uczestnicy rynku będą znali zasady prawidłowego działania. To pozwoli zyskać większe poczucie bezpieczeństwa każdemu z nich – uważa Piotr Dąbrowski, prezes spółki JP Medica oferującej abonamenty medyczne.

Wiele firm na polskim i europejskim rynku oferuje usługi dodatkowe do swoich podstawowych produktów. Przykładem mogą być linie lotnicze, stacje benzynowe, urzędy pocztowe, firmy telekomunikacyjne - można długo wymieniać. Kiedy jednak mówimy o usługach dodatkowych w sektorze finansowym pojawiają się kontrowersje i dyskusje, co jest dobre dla klienta, a co już nie.

W ostatnich latach firmy pożyczkowe były oskarżane o praktyki pamiętane z dawnych niechlubnych czasów dodawania bezwartościowych ubezpieczeń do pożyczek i kredytów konsumenckich. Były one często sprzedawane w sposób niezrozumiały dla klienta.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Finanse
Kto zastąpi Jerome’a Powella? Według Bloomberga – Scott Bessent
Finanse
Dyr. Kowalska z UKNF: Chętnie oddam niektóre tematy pod samoregulację rynku
Finanse
W polskim audycie potrzebne są zmiany
Finanse
Znikają efekty kwietniowego rajdu na rynku długu
Finanse
Drastyczna kara za przelew na Ukrainę. Finanse Rosjan pod kontrolą FSB