Rosja wchodzi do WTO

Wejście Rosji otworzy bardziej jej gospodarkę wielkości 1,9 bln dolarów PKB, 2,8 proc gospodarki światowej, a dzięki uznaniu reguł WTO przyczyni się do napływu inwestycji do największego na świecie producenta nośników energii. Dla firm zagranicznych kraj ten stanie się bardziej stabilnym miejscem inwestowania. W 2010 r. napłynęło 41,2 mld dolarów bezpośrednich inwestycji zagranicznych, ale opuściło ten kraj 51,7 mld — wynika z danych ONZ.

Przedstawiciele władz rosyjskich mają nadzieję na pobudzenie wzrostu gospodarczego dzięki zaostrzeniu konkurencji i inwestycjom. Władze dążące do dywersyfikacji gospodarki, by nie była tak zależna od bogactw naturalnych, liczą na łatwiejszy dostęp do globalnych rynków dóbr i na długofalowe inwestycje.

Bank Światowy ocenia, że rosyjska gospodarka wzrośnie o 3,3 proc. w średnim przedziale czasu i o 11 proc. w długim. Stawki celne zmaleją z kolei z obecnych  14 proc. do 8 proc. Bank inwestycyjny Renaissance Capital szacuje, że rosyjska gospodarka będzie zyskiwać 1 proc. wzrostu rocznie w następnych 15-20 latach, a wskaźnik giełdowy RTS zyska 15-20 proc.

Agencja ratingowa Fitch uważa, że wejście do WTO przyczyni się do dywersyfikacji rosyjskiej gospodarki poprzez zapewnienie jej łatwiejszego dostępu do światowych rynków eksportu niesurowcowego i zmniejszy narażanie się na skoki cen surowców. Wejście będzie sygnałem dla firm i inwestorów, że Rosja zaczyna przybliżać się do systemu robienia interesów opartego na przepisach.

Zdaniem zarządzających funduszami inwestycyjnymi, zyskają też duże sektory, np. hutnictwa stali, dzięki zniesieniu barier eksportowych, a w szerszej perspektywie nastąpi integracja Rosji z gospodarką światową, co może poprawić nastawienie inwestorów.

Sceptycy uważają z kolei, że Rosja może stracić, bo korporacje ponadnarodowe wykorzystają swe doświadczenie i siłę w wyparciu krajowych producentów i ograniczeniu konkurencji. Rosyjskie pismo „Ekspert" szacuje, że Rosja straci 90 mld dolarów rynku wewnętrznego na rzecz firm zagranicznych, podczas gdy rodzime firmy osiągną korzyści tylko 23 mld dolarów. Z większą kontrolą musi liczyć się Gazprom,, największy na świecie producent gazu ziemnego, ale jest też największą i najbardziej wpływową firmą w Rosji, więc wszelkie próby osłabienia jego pozycji spotkałyby się z oporem.

Nowe reguły zaszkodzą rosyjskim liniom lotniczym, które stracą dodatkowe przychody z pobierania od europejskich przewoźników opłat za przeloty nad Syberią. Rosyjskim rolnikom będzie też trudniej, bo nie będą mogli korzystać z dotychczasowej protekcjonistycznej ochrony państwa.

Wejście do grona 153 krajów będzie także moralnym wsparciem dla samej WTO, strażnika systemu międzynarodowego handlu, która przeżywa głęboki kryzys zaufania z powodu zastoju w trwających od ponad 10 lat negocjacji o dalszej liberalizacji światowego handlu, rundy z Doha. — Jesteśmy zachwyceni porozumieniem Gruzji i Rosji. Gratulujemy im, a także szwajcarskim mediatorom — oświadczył rzecznik WTO, Keith Rockwell.

A Gruzini cieszą się z sukcesu, jakim było skłonienie Rosji do przyjęcia ich warunków.

Różnice polityczne

Końcowa faza negocjacji wykazała ponadto różnice polityczne w Moskwie. Prezydent Dmitrij Miedwiediew podchodził entuzjastycznie do wejścia do WTO, premier Władimir Putin kluczył i był raczej na „nie". W okresie kryzysu 2008-9 r., gdy Rosja odczuła go bardziej od innych wschodzących rynków, uruchomił kampanię wspierania rodzimych producentów. Wprowadził różne posunięcia protekcjonistyczne, wyższe cła na importowane samochody, maszyny rolnicze i produkty petrochemii. Wiele z nich rozwiązano podczas szczegółowych negocjacji, pozostały jeszcze zastrzeżenia do handlu winem, serami i inwestowania w produkcję samochodów.

Putin wprawił w osłupienie partnerów handlowych, kiedy w maju 2009 r. zapowiedział plany złożenia do WTO wniosku o przyjęcie Rosji wraz z Białorusią i Kazachstanem. Unia celna tych 3 krajów powstała od 1 stycznia 2010 r. Uwzględnia reguły WTO, ale nie wiadomo, jak ma funkcjonować wraz z WTO.