Solidarność rocka w PRL

Dziś wchodzi na ekrany film o rocku w PRL wyprodukowany przez Instytut Adama Mickiewicza i ITI z myślą o zagranicznej widowni. Znakomity był pomysł, by jej przewodnikiem uczynić Chrisa Salewicza, wybitnego brytyjskiego krytyka, autora biografii Paula McCartneya i Boba Marleya. Odwiedził Polskę i przeprowadził wywiady z najwybitniejszymi postaciami muzycznej sceny – m.in. ze Zbigniewem Hołdysem, z Korą, Tomaszem Lipińskim, Markiem Piekarczykiem.

[wyimek][b][link=http://www.rp.pl/artykul/427790,445732_Zew_wolnosci.html] Zew wolności - oglądaj na tv.rp.pl[/link][/b][/wyimek]

Niezwykle sugestywna jest pierwsza sekwencja. Salewicz jedzie londyńskim metrem. Opowiada, jak 30 lat temu za żelazną kurtyną zaintrygował go polski rock. Cięcie i widzimy Salewicza w metrze... warszawskim.

Obraz prawie ten sam. Przejrzysta metafora: Polska, chociaż była za radzieckim kordonem, kulturowo pozostała częścią zachodniej Europy. Zjawiska muzyczne docierały do nas z nieznacznym opóźnieniem.

Nie miało to jednak większego znaczenia, zwłaszcza – nomen omen – w undergroundzie.

Leszek Gnoiński i Wojciech Słota, reżyserzy "Beats of Freedom", poparli tezę mocnymi argumentami. Niesamowite wrażenie robią zdjęcia z warszawskiego koncertu The Rolling Stones. Był rok 1967, rządził Gomułka, a w miejscu, gdzie odbywały się zjazdy PZPR, tańczył Mick Jagger, grał Keith Richards.

Wydawać by się mogło, że widzieliśmy to setki razy. Jednak walor filmu polega na tym, że teraz realizatorzy wyeksponowali na pierwszym planie sekwencje zazwyczaj pomijane – fanów na widowni, ich taniec i szaleństwo, a także demonstrację młodości przed Salą Kongresową. Efekt jest taki, że na kadrach z socjalistycznej Warszawy widać sceny podobne do tych, jakie miały miejsce w Londynie, Liverpoolu, Manchesterze. Młodzi Polacy bawili się i buntowali podobnie jak ich brytyjscy rówieśnicy.

[wyimek]Młodzi ludzie w socjalistycznej Polsce bawili się i buntowali podobnie jak ich brytyjscy rówieśnicy[/wyimek]

Sugestywne są barwne fotosy polskich hippisów. Równie dobrze mogły być wykonane we Francji lub w Ameryce. Emanuje z nich atmosfera wolności. Nie ma wątpliwości, że Tadeusz Nalepa grał bluesa na tym samym poziomie co John Mayall, a Czesław Niemen był postacią o formacie europejskim. Studencki Marzec '68 z pałowaniem ORMO został przedstawiony jako część młodzieżowej rewolucji, która tamtego roku rozgorzała w ośrodkach uniwersyteckich na świecie.

Niesamowite są sekwencje z Jarocina. Mieliśmy jedyny w RWPG niezależny festiwal muzyczny, gdzie mogliśmy być punkowcami, hippisami, rastamanami. Tysiące młodych ludzi kontestowały system i sposób życia, jaki narzucał.

Realizatorzy nie unikają drażliwej kwestii, czy jarocińska impreza i prosperity polskiego rocka na przełomie lat 70. i 80. nie były częścią planu władz odciągnięcia młodzieży od polityki. Arkadiusz Rybicki, uczestnik strajku w Stoczni im. Lenina, mówi, że jeśli nawet – SB nie zapanowała nad nastrojami młodzieży. Rock stał się naturalnym zapleczem "Solidarności".