Lennon i Ono na podsłuchu FBI oglądają świat w telewizji i protestują przeciwko wojnie

Film koncentruje się na 18. miesiącach, które po opuszczeniu Londynu pod koniec 1971 roku spędzili w małym mieszkaniu w nowojorskim Greenwich Village.

Kevin Macdonald, reżyser obrazu, jest doświadczonym twórcą, laureatem m.in. Oscara® za pełnometrażowy dokument „One Day in September” (1999) o masakrze na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Monachium w 1972 roku. Polityka i współczesność stały się dla niego także inspiracją do filmu, który przyciąga tytułem niekojarzącym się jednak z taką tematyką.

Koncert, jakiego nie było

Tymczasem „One To One” to tytuł charytatywnego koncertu Lennona i Ono, który odbył się w Madison Square Garden 30 sierpnia 1972 roku. Był to jedyny pełnowymiarowy występ Johna po opuszczeniu Beatlesów. I to w świetnej formie.

Ów charytatywny występ przyniósł 1,5 mln dol., które John i Yoko przeznaczyli na pomoc niepełnosprawnym dzieciom, „bo symbolizują cały ból na ziemi” – jak wyjaśniał Lennon. Po ponad półwieczu koncertowe wykonanie „Imagine” nadal wybrzmiewa przejmująco, a efekt potęguje bardzo dobra jakość zremasterowanych nagrań, prezentowanych po raz pierwszy.

John Lennon, Yoko Ono i jej córka Kyoko

Foto: mat.pras. Against Gravity

FBI kontra Lennon i Ono

Ów koncert jest przede wszystkim pretekstem do opowieści o świecie lat 70. XX wieku, a zwłaszcza tym amerykańskim. Jak reżyser ujawnił, szukał powiązań między polityką tamtego czasu a współczesną. Zainspirowało go wyznanie Lennona, że Ameryki uczył się z telewizji, będącej jego oknem na tamtejszy świat. Amerykanie mieli już wówczas do dyspozycji ponad setkę kanałów telewizyjnych, inaczej niż w Europie. Nic dziwnego, że te możliwości zafascynowały Lennona i Yoko. Ich intensywne oglądanie telewizji stało się też pretekstem do konstrukcji filmu – prezentacji piosenek z koncertu, do których komentarzem są wydarzenia ówczesnej Ameryki.

Nie ma w tym dokumencie dogrywania narracji, gadających głów. Są za to archiwa prywatne, w tym Lennona, a także telewizyjne. Wykorzystane też zostały zarejestrowane przez FBI rozmowy telefoniczne z ludźmi, którzy dzwonili do Johna i Yoko.

John Lennon i Yoko Ono

Foto: mat.pras. Against Gravity

Niszcząca siła Nixona

Zdecydowana wygrana w wyborach prezydenckich przez republikańskiego kandydata Richarda Nixona była dla Lennona i Ono więcej niż zawodem. Pragnęli wolności spod znaku Dzieci Kwiatów, a także zakończenia wojny w Wietnamie. Pospołu z innymi artystami i radykałami politycznymi nie bali się protestować przeciw politycznym manipulacjom i wojnie. „Śpiewamy: władza dla ludu już dziś!”, „Walczymy o wyrwanie młodzieży z apatii” – słychać wypowiedzi Johna.

Archiwalia przypominają m.in. ich występ w wiecu na rzecz Johna Sinclaira, który trafił do więzienia na 10 lat za posiadanie 2 jointów. Wystąpienie okazało się skuteczne, jak przypominają filmowe materiały – został uwolniony po dwóch dniach. A Lennonowi zagrożono deportacją.

Bardzo ciekawe są archiwa obrazujące Nixona w różnych odsłonach, pasjonujący występ Allena Ginsberga wygłaszającego traktat o czyszczeniu tyłka będący protestem przeciw władzy, a także kadry pokazujące Charlie Chaplina odwiedzającego rodzinny kraj po raz pierwszy po 20 latach nieobecności.

Cierpienia idoli

Film pokazuje także prywatność Johna i Yoko, dekonstruując narosłe przez lata mity. Przedstawia z punktu widzenia Yoko jej udział w odejściu Johna z zespołu, przywołuje groźby, jakich wówczas doświadczyła od fanów Beatlesów. Opowiada i śpiewa o swoich samobójczych myślach, poronieniach, rozpaczy po porwaniu Kyoko, swojej kilkuletniej córeczki. W jednej z koncertowych piosenek John też wyśpiewuje swój ból dziecka wychowywanego przez ciotkę, tęskniącego całe życie za rodzicami. Wiele intymnych wyznań.

John i Yoko

Foto: mat.pras. Against Gravity

Kolejne rozdziały legendy

Widzowie zobaczą bardzo starannie zrekonstruowane mieszkanie Johna i Yoko – ze znajdującym się w jego centrum wielkim łóżkiem i telewizorem. Są też przedmioty codziennego użytku i instrumenty muzyczne. Ciekawostką jest, co ujawnił reżyser, że poszukiwany wzmacniacz został odnaleziony i zakupiony w Polsce.

W powstaniu dokumentu ma też swój udział Sean Lennon, syn Johna i Yoko. Jego pierwsze, radosne miesiące życia, również zostały przywołane w filmie.