Warner Bros założyli dwaj Żydzi z Polski

100 wspaniałych filmów, które zapisały się w historii kina, wyszło na płytach z okazji jubileuszu Warner Bros - pisze Barbara Hollender.

Aktualizacja: 23.12.2013 15:48 Publikacja: 22.12.2013 20:04

100 wspaniałych filmów, które zapisały się w historii kina, wyszło na płytach z okazji jubileuszu Wa

100 wspaniałych filmów, które zapisały się w historii kina, wyszło na płytach z okazji jubileuszu Warner Bros

Foto: Warner Bros

Filmy Warner Bros - zobacz

Naprawdę nazywali się Hirsz, Aaron (niektóre źródła podają też imię Abraham), Szmul. Urodzili się w Krasnosielcu na Mazowszu, między 1881 a 1887 w żydowskiej rodzinie szewca Benjamina Wonsala i Perły Eichelbaum. W 1890 roku wyjechali do Kanady. Potem rodzina przeprowadziła się do Ohio, a wreszcie do Pensylwanii. W Ameryce zaczęła używać nazwiska Warner. Chłopcy przyjęli też angielskie imiona, zachowując jednak pierwsze litery starych, żydowskich. Hirsz zmienił się w Harry'ego, Aaron w Alberta, a Szmul w Sama. Potem dołączył do nich jeszcze Jack, który urodził się w 1892 roku, w Kanadzie. We czterech stworzyli jedną z największych potęg w historii kina — wytwórnię Warner Bros.

Zobacz na Empik.rp.pl

Zaczęło się skromnie. Młodzi Warnerowie mieli smykałkę do interesów. Sam, któremu nie powiódł się eksperyment z wydzierżawieniem teatru wodewilowego, został kinoopertorem w parku rozrywki. Zrozumiał, że Ameryka szaleje na punkcie kina: tłumy emigrantów szukają w jarmarcznych budach z ekranami zapomnienia, wrażeń albo zwykłej rozrywki.Tak narodził się pomysł na nowy biznes.

Zobacz galerię zdjęć

Bracia sprzedali zegarek ojca, zastawili konia Boba i za zdobyte pieniądze 1000 dolarów kupili projektor. Założyli objazdowy nickelodeon. Na początku mieli tylko jedną kopię filmu „Napad na ekspres" Edwina Portera — 11-minutowy western z z Broncho Billy'm, ale biznes szedł świetnie. Dwa lata później wynajęli sklep w New Castle i przerobili go na kino, wstawiając do niego krzesla pożyczone z domu pogrzebowego.

Rok później mogli już kupić prawdziwe kino, które szumnie nazwali The Cascade Movie Palace. A dalej poszło. Zajęli się dystrybucją filmów, a od 1910 roku weszli też w produkcję. Na początku lat dwudziestych XX wieku kupili kompleks hal na rogu Sunset Boulevard i Bronson Avenue. W 1923 roku działała już wytwórnia Warner Bros.

Czym się bracia wsławili? Ich pierwszym wielkim sukcesem finansowym była seria filmów z psem Rin Tin Tinem, którego pokochała cała Ameryka. Ale potem Sam przyczynił się do wielkiego rozwoju sztuki filmowej, gdy przekonał braci, by wykorzystać technologię Videophone wynalezioną przez przejętą przez nich po drodze wytwórnię Videograph.

W 1927 roku w Warner Bros powstał pierwszy w historii film dźwiękowy — „Śpiewak z jazzbandu". Co ciekawe, główną rolę zagrał w nim kolejny Żyd ze Wschodniej Europy, urodzony w litewskich Średnikach —Al Jolson. Niestety, Sam Warner umarł na zapalenie płuc 5 października 1927 roku, w przeddzień nowojorskiej premiery „Spiewaka...". Nie doczekał wielkiego sukcesu — jego wymarzony eksperyment, w który zainwestowali 500 tysięcy dolarów, przyniósł 3 mln zysku, a studio dołączyło do hollywoodzkich potentatów.

Dziś należąca do koncernu Time Warner wytwórnia Warner Bros to gigant. W ciągu 90 lat powstało tu ponad 6,5 tysiąca tytułów fabularnych i 14 tysięcy animowanych. Z wytwórnią związanych było wielu wybitnych przedstawicieli przemysłu filmowego m.in. Clint Estwood, Mel Gibson, Stanley Kubrick. To właśnie studio Warner Bros. wykreowało takie niezapomniane postaci jak Królik Bugs, Brudny Harry czy Harry Potter, a także Drużynę Pierścienia, z Hobbitem Frodo na czele.

Filmy takie jak „Przeminęło z wiatrem", „Sokół Maltański", „Obywatel Kane", „Casablanca", „Deszczowa piosenka", „Buntownik bez powodu", „Ben Hur", „Doktor Żywago", „Kto się boi Virginii Woolf", „Parszywa Dwunastka"„Bullitt", „Brudny Harry", „Mechaniczna pomarańcza", „Egzorcysta" , „Lot nad kukułczym gniazdem", „Wszyscy ludzie prezydenta", „Amadeusz", „Batman", „Bez przebaczenia", „Infiltracja", „Incepcja" aż do ostatniego hitu „Gravity" — to nie tylko historia kina. To obrazy, które zadziwiająco wręcz nie zestarzały się. I często przypominają czym może być kino — rozrywką, a jednocześnie ogromną dawką emocji i nierzadko również intelektualnym wyzwaniem.

Z okazji 90-lecia Warner Bros. firma Galapagos w ciągu ostatniego roku wydała na płytach 100 tytułów z archiwum studia, a także trzy boksy, w których zebrała najciekawsze dramaty, najpiękniejsze romanse i najbardziej urokliwe musicale. Warto po te płyty sięgnąć. Warto mieć je w domowej wideotece. Co może lepiej poprawić humor niż Gene Kelly tańczący w deszczu pod parasolem albo wprowadzić w bardziej romantyczny nastrój niż Ingrid Bergman, która rzuca do pianisty: „Zagraj to jeszcze raz, Sam..."

Filmy Warner Bros

 

Jazz Singer, 1927

 

Przeminęło z wiatrem, 1939

 

Czarnoksiężnik z krainy Oz, 1939

 

Sokół Maltański, 1941

 

Obywatel Kane, 1941

 

Casablanca, 1942

 

Mildred Pierce, 1945

 

Wielki sen , 1946

 

Skarb Sierra Madre, 1948

 

Tramwaj zwany pożądaniem, 1951

 

Deszczowa piosenka, 1952

 

Narodziny gwiazdy, (1954) 1954

 

Na wschód od Edenu, 1955

 

Buntownik bez powodu, 1955

 

Olbrzym, 1956

 

Poszukiwacze, 1956

 

Kotka na gorącym blaszanym dachu, 1958

 

Ben-Hur, 1959

 

North By Northwest, 1959

 

What Ever Happened To Baby Jane?, 1962

 

Viva Las Vegas, 1964

 

Doktor Żywago, 1965

 

Kto się boi Virginii Woolf, 1966

 

Cool Hand Luke, 1967

 

Parszywa dwunastka, 1967

 

2001: Odyseja Kosmiczna, 1968

 

Bullitt, 1968

 

Dzika Banda, 1969

 

Woodstock,  1970

 

Złoto dla zuchwałych, 1970

 

Brudny Harry, 1971

 

Mechaniczna pomarańcza, 1972

 

Uwolnienie, 1972

 

Wejście smoka, 1973

 

Egzorcysta, 1973

 

Pieskie popołudnie, 1975

 

Lot nad kukułczym gniazdem, 1975

 

Wszyscy ludzie prezydenta, 1976

 

Narodziny gwiazdy, 1976

 

Lśnienie, 1980

 

National Lampoon's Vacation,  1983

 

Risky Business  1983

 

Amadeusz, 1984

 

Kolor purpury, 1985

 

Full Metal Jacket , 1987

 

Zabójcza broń, 1987

 

Batman, 1989

 

Chłopcy z ferajny, 1990

 

The Bodyguard, 1992

 

Bez przebaczenia, 1992

 

Ścigany, 1993

 

Wywiad z wampirem, 1994

 

Urodzenie mordercy, 1994

 

Siedem, 1995

 

Tajemnice Los Angeles, 1997

 

Matrix, 1999

 

Harry Potter I kamień filozoficzny, 2001

 

Władca pierścieni:  Drużyna pierścienia, 2001

 

Władca pierścieni: Dwie wieże,  2002

 

Władca pierścieni: Powrót Króla, 2003

 

Pamiętnik, 2004

 

Infilitracja, 2006

 

300, 2007

 

Mroczny rycerz, 2008

 

Blind Side, Wielki Mike, 2009

 

Kac Vegas,  2009

 

Sherlock Holmes, 2009

 

Incepcja, 2010

Film
Kryzys w polskiej kinematografii. Filmowcy spotkają się z ministrą kultury
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Film
Najbardziej oczekiwany serial „Sto lat samotności” doczekał się premiery
Film
„Emilia Perez” z największą liczbą nominacji do Złotego Globu
Film
Europejskie Nagrody Filmowe: „Emilia Perez” bierze wszystko
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Film
Harry Potter: The Exhibition – wystawa dla miłośników kultowej serii filmów