Superścieżka obniżania wynagrodzenie komornika przez sąd

?Opłaty egzekucyjne mogą być zmniejszone na wniosek dłużnika. Okazuje się, że sądy w trybie nadzoru nad komornikami także mogą je obniżać. Nawet jeśli dłużnik spóźnił się z wnioskiem. Ta praktyka może się upowszechnić, co byłoby korzystne dla dłużników.

Z wnioskiem czy bez

Komornik ściągał z majątku dłużniczki (z dwóch jej nieruchomości) ok. 300 tys. zł. Domagała się ona obniżenia opłaty komorniczej, która wynosi 15 proc. egzekwowanej sumy. Sądy prawomocnie ustaliły jednak, że jej wniosek był spóźniony, zatem nieskuteczny. Mimo to Sąd Rejonowy w Wejherowie zmniejszył opłatę komorniczą aż sześciokrotnie – z 43 tys. zł do 6,8 tys. zł.

SR uznał, że nakład pracy komornika był znikomy. Zawiadomił on jedynie dłużniczkę o wszczęciu egzekucji, wezwał do zapłaty należności i złożył wnioski o stosowne wzmianki w księgach wieczystych. Po dwóch miesiącach zajął jej emeryturę, wynoszącą 2,6 tys. zł. Wtedy dłużniczka sama sprzedała nieruchomość i dług spłaciła – na rachunek komornika. Nie było więc oględzin, opisu, oszacowania ani licytacji nieruchomości. Dlatego wejherowski sąd za godziwe wynagrodzenie uznał dwie średnie pensje, a jako podstawę wskazał art. 759 § 2 kodeksu postępowania cywilnego. Stanowi on, że sąd może z urzędu wydawać komornikowi zarządzenia mające zapewnić należyte wykonanie egzekucji oraz usuwać spostrzeżone uchybienia.

Jarosław Świeczkowski, komornik, którego sprawa dotyczy, zaskarżył postanowienie sądu. Wskazał, że nie miał on prawnej podstawy do zmniejszenia opłaty, gdyż przewidziana właśnie dla tych kwestii procedura miarkowania nie została skutecznie uruchomiona.

Formalnie bowiem wniosek dłużniczki nie wpłynął.

– Ponadto wynagrodzenie komornika ma w sobie element ryczałtowy. Oznacza to, że na jednaj sprawie traci, a na innej zarabia. A gdyby takie stanowisko jak sądu w Wejherowie się upowszechniło, to mogą być wzruszane prawomocne orzeczenia komorników, w tym wypadku co do opłat – pisał.

Sąd Okręgowy w Gdańsku nie uwzględnił tej argumentacji i utrzymał orzeczenie SR. Postanowienie jest ostateczne.

Zdaniem Katarzyny Kamińskiej-Krawczyk, sędziego egzekucyjnego Sądu Rejonowego Łódź-Widzew, art. 759 § 2 k.p.c. służy weryfikacji wyraźnych uchybień komornika, przekroczenia prawa, czyli np. stawki opłaty. – Rozumiem, że wykorzystywanie tej ogólnej normy do miarkowania opłat może wynikać z rysującej się tendencji, by opłaty odpowiadały wysiłkowi komornika – dodaje sędzia.

Przypomnijmy, że w innej sprawie Sąd Najwyższy w uchwale z 23 maja 2012 r. (sygn. III CZP 11/12) orzekł, że jeżeli sąd egzekucyjny uzna, iż skarga na czynności komornika wskazuje na uchybienia uzasadniające podjęcie działań na podstawie art. 759 § 2 k.p.c., nie odrzuca jej, ale powinien potraktować jako zawiadomienie sądu o potrzebie wydania komornikowi odpowiednich zarządzeń.

Łagodzenie opłat

Procedurę miarkowania opłat komorniczych przywrócono w czerwcu 2010 r., po kilku latach przerwy. Zgodnie z art. 49 ust. 10 ustawy o komornikach sąd może na wniosek dłużnika przy egzekucji pieniężnej zmniejszać opłaty, biorąc pod uwagę w szczególności nakład pracy komornika, sytuację majątkową dłużnika i jego dochody (patrz ramka). Dłużnicy chętnie korzystają z tego narzędzia. Sądy w znacznej części wnioski takie uwzględniają, nieraz zmniejszając opłatę radykalnie.

CO MÓWIĄ PRZEPISY