Sąd Apelacyjny w Katowicach wystąpił z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego w sprawie specustawy przeciwpowodziowej. Na jej podstawie wojewoda śląski zawiadomił wójta jednej z gmin o rozpoczęciu postępowania o wydanie pozwolenia na budowę zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na Odrze. Jednocześnie poinformował, że trwale ogranicza korzystanie z części gminnych nieruchomości. Chodziło przede wszystkim o drogi. Będą one bowiem znajdowały się w części tego zbiornika i gdy trzeba będzie go użyć i zalać. Gmina zażądała wykupienia tych działek przez Skarb Państwa, a reprezentujący go zarząd gospodarki wodnej, który odmówił wykupu. Gmina wystąpiła więc do Sądu Okręgowego w Gliwicach, a ten zobowiązał regionalny zarząd do złożenia oświadczenia o nabyciu nieruchomości drogowych.
Zarząd odwołał się do Sądu Apelacyjnego w Katowicach, który miał wątpliwości prawne. Dotyczyły one art. 22 ust. 2 w zw. z art. 9 pkt 5 lit. b ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, czyli tzw. specustawy przeciwpowodziowej.
Przepisy te mówią, że właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może domagać się jej wykupu przez Skarb Państwa albo jednostkę samorządu terytorialnego. W tym celu składa wniosek w terminie 90 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Przy czym chodzi o te nieruchomości (ich części), które są niezbędne do funkcjonowania inwestycji przeciwpowodziowej. By było to możliwe, nieruchomość musi być wymieniona w pozwoleniu na realizację inwestycji.
Sąd apelacyjny zadał pytanie, czy wspomniane przepisy obejmują swoim zakresem nieruchomości drogowe, a jeżeli tak, to czy uregulowanie to stanowi samodzielną podstawę umożliwiającą przejście na własność nieruchomości mającej status drogi publicznej na inny podmiot publiczny.
