Wiesław Kozielewicz: Odwołanie sędziego z delegacji nie może być represją

Sędzia Paweł Juszczyszyn z Olsztyna zawiesił sprawę odwoławczą, by zbadać, czy sędzia, który wydał wyrok w pierwszej instancji, został właściwie powołany. Natychmiast został za to odwołany z delegacji do sądu okręgowego. Minister w ten sposób go ukarał. Tak można?

Nie. Moim zdaniem odwołanie z delegacji w żaden sposób nie może być formą represji za orzekanie. Nie może być mowy o karaniu sędziów w ten sposób.

To czemu ma służyć delegacja do wyższej instancji?

Delegowanie sędziego do sądu wyższej instancji służy dwóm celom. Pierwszy to łatanie braków kadrowych w sądach. Drugi – podnoszenie kwalifikacji sędziów. Z reguły delegacja do sądu wyższej instancji w dłuższej perspektywie służyć ma sprawdzeniu umiejętności sędziego. Wprawdzie jej odbycie nie jest warunkiem awansu, ale przyjęto, że z reguły go poprzedza. To zresztą ma swoje uzasadnienie. Sędziemu delegowanemu wystawia się opinię. Jest ona brana pod uwagę w postępowaniu nominacyjnym.

Dużo się mówi, padają nawet konkretne nazwiska, że delegacje są udzielane bez jasnych kryteriów, że trafiają na nie sędziowie-znajomi ministra sprawiedliwości czy przychylni władzy.

Takie zarzuty pojawiały się już dawno. Wprowadzono nawet rozwiązania, które obligują prezesa, który wie, że będzie miał miejsce czy miejsca na delegacje, by informował o tym sędziów swojej apelacji czy okręgu. Chodziło o to, by mogli się zgłosić wszyscy zainteresowani sędziowie. Ale jak widać, i to nie rozwiązuje problemu, skoro takie głosy się słyszy.

Odwołanie w trybie natychmiastowym, czy jak kto woli pilnym, jest chyba nie tylko nieeleganckie, ale i nieczęste?

Mamy dwie formy delegacji sędziów. Do orzekania i do wykonywania czynności administracyjnych m.in. w Ministerstwie Sprawiedliwości. W obu przypadkach wymagana jest zgoda sędziego (a nie zawsze tak było). Różnią się one natomiast regułami odwołania. W przypadku pierwszych – sędziego delegowanego można odwołać natychmiast. Ochrona drugich jest mocniejsza – co do zasady może go odwołać z trzymiesięcznym wypowiedzeniem.

Czytaj także:

Sędzia pyta o legalność KRS i traci delegację

Ponad 130 sędziów, zamiast orzekać, stało się urzędnikami w MS. Potrzeba ich tam aż tylu?