RPO chce wyłączenia czterech sędziów TK z orzekania

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek wnioskuje do Trybunału Konstytucyjnego o wyłączenie sędziów Krystyny Pawłowicz, Mariusza Muszyńskiego, Justyna Piskorskiego i Jarosława Wyrembaka ze sprawy z wniosku premiera ws. zgodności z Konstytucją RP przepisów Traktatu o Unii Europejskiej. Pełny skład TK ma rozpoznać wniosek już w najbliższy wtorek.

Aktualizacja: 30.08.2021 11:48 Publikacja: 26.08.2021 14:41

Sędzia Krystyna Pawłowicz

Sędzia Krystyna Pawłowicz

Foto: Trybunał Konstytucyjny

- Wcześniejszy udział Krystyny Pawłowicz w życiu politycznym i nacechowane negatywnymi emocjami publiczne wypowiedzi pod adresem Unii Europejskiej przemawiają za wyłączeniem jej z udziału w rozpoznawaniu niniejszej sprawy - uważa RPO.

Rzecznik podkreśla, że bezstronność i niezawisłość sędziowska może być zagrożona gdy sędzia zajmie czynną postawę w bieżących sporach politycznych, wyraźnie formułując własne poglądy i opowiadając się za rozwiązaniem proponowanym przez jedną z sił politycznych albo przeciw. Dotyczy to też działalności sprzed objęcia stanowiska sędziego, co występuje zwłaszcza w wypadku sędziów TK, którzy mogli posiadając np. mandat poselski wypowiadać się o w określony sposób o projektach aktów ustawodawczych.

Czytaj też: Bodnar wnosi o pełny skład TK w sprawach z wniosku premiera i Izby Dyscyplinarnej SN

RPO zaznacza, że po objęciu urzędu sędziego TK, charakter, styl i emocjonalność publicznych wypowiedzi prof. K. Pawłowicz na temat Unii Europejskiej i jej instytucji, szczególnie Trybunału Sprawiedliwość UE, nie zmieniły się i nie świadczą o bezstronności.

Zdaniem prof. Wiącka, sędzia Pawłowicz powinna zostać wyłączona ze sprawy także z uwagi na jej uczestnictwo w pracach legislacyjnych nad projektami ustaw z zakresu wymiaru sprawiedliwości.

- Zdecydowanie i konsekwentnie opowiadała się po stronie rozwiązań proponowanych przez swój klub parlamentarny. Istnieje obawa, że sędzia K. Pawłowicz będzie dążyć do obrony rozwiązań, które ukształtowała jako posłanka. Tych obaw nie da się pogodzić z oczekiwaniami gwarancji bezstronności sędziów TK, mogą też zaburzać zaufanie społeczne do Trybunału Konstytucyjnego. Publiczne wypowiedzi sędzi K.Pawłowicz pokazują jej szczególnie negatywny stosunek do Unii Europejskiej, jej instytucji i unijnego porządku prawnego, które w sprawie K 3/21 ma oceniać w sposób obiektywny i bezstronny - twierdzi RPO.

W przypadku  Mariusza Muszyńskiego wniosek RPO wynika z faktu stwierdzenia przez  Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Xero Flor, że sędzia ten został wadliwie obsadzony w TK, gdyż zajął miejsce innego poprawnie wybranego sędziego TK, którego nie zaprzysiągł prezydent. Od tego czasu status sędziego Muszyńskiego nie uległ zmianie.

"Nie można przyjąć, że osoba nie jest ustanowiona zgodnie z prawem tylko w jednym rodzaju postępowań toczących się przed TK. Brak ustanowienia sędziego zgodnie z prawem jest cechą niepodzielną i niepodlegającą relatywizacji. Ujmując rzecz najprościej – albo ktoś jest sędzią TK powołanym zgodnie z prawem, albo nie jest" - uważa RPO.

Dlatego domaga się wyłączenia sędziego Muszyńskiego ze sprawy K 3/21.

Identyczny powód wniosku o wyłącznie Marcin Wiącek wskazuje w przypadku prof. Justyna Piskorskiego oraz prof. Jarosława Wyrembaka powołanych do Trybunału Konstytucyjnego w takich samych okolicznościach jak Mariusz Muszyński.

"Pan prof. Justyn Piskorski zastąpił zmarłego prof. Lecha Morawskiego, a Pan prof. Jarosław Wyrembak zmarłego prof. Henryka Ciocha – obu wybranych przez Sejm RP również w dniu 2 grudnia 2015 r. w tożsamych okolicznościach faktycznych i prawnych, w jakich doszło do wyboru prof. Mariusza Muszyńskiego" - wskazuje RPO.

Wniosek premiera Mateusza Morawieckiego z 29 marca 2021 r. ws. zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej (sygn. akt K 3/21) Trybunał Konstytucyjny ma rozpatrywać w najbliższy wtorek 31 sierpnia w pełnym, piętnastoosobowym składzie. O taki skład wnosił poprzednik Marcina Wiącka w fotelu RPO - Adam Bodnar.  Przewodniczącą składu ma być prezes TK Julia Przyłębska, a sprawozdawcą - sędzia TK Bartłomiej Sochański.

- Wcześniejszy udział Krystyny Pawłowicz w życiu politycznym i nacechowane negatywnymi emocjami publiczne wypowiedzi pod adresem Unii Europejskiej przemawiają za wyłączeniem jej z udziału w rozpoznawaniu niniejszej sprawy - uważa RPO.

Rzecznik podkreśla, że bezstronność i niezawisłość sędziowska może być zagrożona gdy sędzia zajmie czynną postawę w bieżących sporach politycznych, wyraźnie formułując własne poglądy i opowiadając się za rozwiązaniem proponowanym przez jedną z sił politycznych albo przeciw. Dotyczy to też działalności sprzed objęcia stanowiska sędziego, co występuje zwłaszcza w wypadku sędziów TK, którzy mogli posiadając np. mandat poselski wypowiadać się o w określony sposób o projektach aktów ustawodawczych.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP