Bitcoin staje się coraz ważniejszym elementem systemu finansowego. Jednocześnie pozostaje w „próżni legislacyjnej", co rodzi wiele wątpliwości, jakie będą skutki prawne transakcji, w których płatności są dokonywane w tej kryptowalucie.
Fundacja ma obowiązki
Z problemem stosowania bitcoinów w praktyce spotkała się jedna z fundacji, która zwróciła się do kancelarii prawnej z ciekawym problemem. Otóż jeden z darczyńców chciał przekazać na rzecz fundacji darowiznę w bitcoinach, a ta nie była pewna, czy tego rodzaju darowizny są możliwe z prawnego punktu widzenia.
Przeprowadzona analiza prowadziła do wniosku, że co do zasady takie darowizny powinny być dopuszczalne. Należy jednak zwrócić uwagę, że fundacje mogą korzystać z wielu benefitów, w tym ze zwolnień podatkowych, pod warunkiem prawidłowego raportowania otrzymywanych datków. Tym obowiązkom nie podlegają transakcje, które przechodzą przez instytucje finansowe (na przykład banki) – w takiej sytuacji to na nich spoczywają obowiązki sprawozdawcze. W przypadku bitcoinów nie ma jednak żadnej instytucji finansowej, która pośredniczy pomiędzy darczyńcą a fundacją, w związku z czym organizacja mogłaby być zobowiązana do zaraportowania takich transakcji.
Działalność fundacji będącej organizacją pożytku publicznego (dalej „OPP") podlega ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W świetle tej ustawy, OPP ma obowiązek przekazania informacji o otrzymanych darowiznach zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Regulacja podatkowa przewiduje z kolei obowiązek złożenia do końca trzeciego miesiąca kolejnego roku informacji (formularz CIT-D) obejmującej m. in. wyszczególnienie otrzymanych w danym roku darowizn pochodzących od osób prawnych z podaniem nazwy i adresu darczyńcy, jeżeli jednorazowa kwota darowizny przekracza 15 tys. zł lub jeżeli suma wszystkich darowizn otrzymanych w danym roku podatkowym od jednego darczyńcy przekracza 35 tys. zł. Dodatkowo, w tym samym terminie fundacja jest zobowiązana do podania powyższych informacji do publicznej wiadomości, poprzez publikacje w internecie, środkach masowego przekazu lub wyłożenie dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych. Będzie również zobowiązana do zawiadomienia, w formie pisemnej, właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Co istotne, niespełnienie wskazanych zobowiązań może się wiązać nawet z wykreśleniem danej organizacji z listy OPP.
Określone obowiązki sprawozdawcze wynikają również z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. W świetle tej ustawy każda fundacja jest „instytucją obowiązaną" i w związku z tym jest zobowiązana m. in. do prowadzenia rejestru transakcji i przekazywania do generalnego inspektora informacji finansowej informacji i dokumentów dotyczących tych transakcji, przechowywania przez wymagany okres rejestru transakcji oraz dokumentów dotyczących transakcji, oraz do zawiadamiania GIIF o transakcjach, których okoliczności wskazują, że mogą mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu.
