Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Zgodnie jednak z zasadą wyrażoną w art. 6 ust. 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, to obowiązek podatkowy powstaje 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.
Przykład
Budowa budynku zakończyła się w listopadzie 2017 roku, więc podatek od nieruchomości trzeba będzie płacić od stycznia 2018 r. Gdyby budowa zakończyła się w styczniu 2018 roku, obowiązek podatkowy powstałby dopiero w styczniu 2019 r.
Tylko jedno pomieszczenie
Biorąc pod uwagę ww. przepis, nawet jeśli podatnik rozpocznie użytkowanie tylko jednego pomieszczenia w nowo wybudowanym budynku, to podatek trzeba będzie płacić od całej powierzchni. Potwierdza to m.in. wyrok WSA we Wrocławiu z 18 stycznia 2008 r. (III SA/Wa 110/07). Zdaniem sądu rozpoczęcie użytkowania części budynku powoduje powstanie obowiązku podatkowego w stosunku do całego budynku. WSA w Warszawie w wyroku z 13 września 2013 r. (III SA/Wa 245/13) wskazuje także, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości nowo budowanych budynków może powstać również przed zakończeniem ich budowy, jeżeli doszło do rozpoczęcia użytkowania budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem.
Z wyroku WSA w Łodzi z 11 czerwca 2010 r. (I SA/Łd 336/08) wynika dodatkowo, że z punktu widzenia powstania obowiązku podatkowego na równi traktuje się przy tym fakt ukończenia budowy i rozpoczęcia użytkowania budynku. I w jednym, i w drugim przypadku obowiązek dotyczy całego budynku, chociażby właściciel miał przez następne kilka lat zajmować tylko jego część z powodu niewykończenia reszty budynku. Jak stwierdził sąd, rozpoczęcie użytkowania budynku jeszcze niewykończonego ostatecznie powoduje konieczność zapłacenia podatku od początku następnego roku, przy czym podatek ten jest ustalany od całego budynku. Obowiązek ten dotyczy również części obiektu, która nie została wykończona czy przekazana do użytkowania. Nie zmienia tego fakt, że np. właściciel ma zamiar zajmować przez kilka następnych lat wyłącznie parter z powodu niewykończenia reszty budynku. Piętra nieużytkowane też podlegają opodatkowaniu.
