Kiedy koszty pracownicze są wartością inwestycji

Gdy przedsiębiorca podejmuje działania mające na celu wytworzenie środka trwałego, powinien odpowiednio zaklasyfikować do kosztów wynagrodzenia wypłacane osobom zaangażowanym w realizację przedsięwzięcia.

Publikacja: 04.03.2019 05:50

Kiedy koszty pracownicze są wartością inwestycji

Foto: Adobe Stock

Nie w każdym przypadku wynagrodzenie pracownika stanowi bezpośrednio koszt uzyskania przychodu w firmie. Czasami stanowi ono koszt wytworzenia środka trwałego i zwiększa jego wartość początkową. Wtedy kosztem uzyskania przychodu są odpisy amortyzacyjne.

Czytaj także: Kiedy koszty osobowe powiększają wartość początkową składnika majątku

Co wynika z przepisów

Zgodnie z art.22g ustawy o PIT za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się m.in. cenę nabycia lub koszt wytworzenia. Za koszt wytworzenia zgodnie z art.22g ust.4 ustawy o PIT uważa się m.in. wartość w cenie nabycia zużytych do wytworzenia środków trwałych, rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, a także kosztów wynagrodzenia za pracę. Do kosztu wytworzenia ustawa nie zalicza m.in. wartości własnej pracy przedsiębiorcy, jego małżonka oraz małoletnich dzieci. Z przepisu tego wynika, że do kosztów wytworzenia środka trwałego zalicza się te wydatki, które bezpośrednio wpływają na realizację projektu i dają się zaliczyć do wartości wytwarzanego środka trwałego. Ustawodawca wyłączył przy tym z kosztów wytworzenia wartość pracy samego przedsiębiorcy, jego małżonka i małoletnich dzieci, co oznacza, że praca tych osób nie przyczynia się do wytworzenia środka trwałego.

Przykład

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budowy domów. Buduje także halę magazynową na własne potrzeby. W tym celu korzysta z usług innych firm jako podwykonawców i zatrudnia na umowę o pracę murarzy oraz kierownika nadzoru budowlanego. W firmie zatrudnia na zlecenie również żonę, która zajmuje się zamawianiem materiałów budowlanych. Czy wynagrodzenia pracowników są kosztem uzyskania przychodu firmy, czy zwiększają one wartość inwestycji i są kosztem poprzez odpisy amortyzacyjne? Czy przedsiębiorca może zaliczyć do tych kosztów również wynagrodzenie za pracę żony?

Jeżeli przedsiębiorca zatrudnił na umowę zlecenie żonę, która zamawia materiały budowlane, to jej wynagrodzenie może stanowić koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT. Powołany przepis pozwala jednoosobowym przedsiębiorcom oraz spółkom niemającym osobowości prawnej zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenie wypłacone swojemu małżonkowi oraz małoletnim dzieciom z tytułu stosunku pracy, z tytułu przychodów z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, a także z umowy zlecenie, umowy o dzieło czy kontraktów menedżerskich.

Kosztem uzyskania przychodu może być również wynagrodzenie za pracę murarzy zatrudnionych przy wznoszeniu budynku.Wydatki na wynagrodzenia tych osób także w pewnym stopniu przyczyniają się do powstawania przychodów w związku z realizowaną inwestycją.

Decyduje stopień powiązania

W interpretacji z 27 maja 2015r.(ITPB3/4510-156/15/AW) dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że „decydującym kryterium pozwalającym zakwalifikować koszty pracownicze do wartości początkowej wytwarzanego środka trwałego jest stopień powiązania tych pracowników z inwestycją". Powstaje zatem pytanie czy wynagrodzenie kierownika budowy generuje koszt wytworzenia środka trwałego i zwiększa wartość początkową projektu.

Wyłączny związek z projektem

Jeżeli wynagrodzenie dotyczy wyłącznie zaangażowania się pracownika w proces inwestycyjny polegający na wytworzeniu środka trwałego, to stanowi ono część składową tej inwestycji. W wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 11 kwietnia 2013 r. (I SA/Wr 264/13) oraz Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Warszawie z 11 lutego 2009 r. (III SA/Wa 1665/08) czytamy, że za koszty dające się zaliczyć do wartości początkowej wytworzonych środków trwałych można uznać wydatki, co do których nie ma wątpliwości, że nie wystąpiłyby, gdyby podatnik nie wytwarzał we własnym zakresie środków trwałych. Ścisły związek wynagrodzeń (bezwzględnie należnych) wypłaconych pracownikom zatrudnionym specjalnie do realizacji inwestycji sprawia, że dla potrzeb prawidłowego stosowania ustawy o podatku dochodowym konieczne jest ich zaliczenie do wartości początkowej wytworzonego środka trwałego.

Wobec tego wynagrodzenie kierownika nadzoru budowlanego, który jest odpowiedzialny za cały proces inwestycyjny, nie stanowi bezpośrednio kosztu uzyskania przychodu. Zwiększa ono wartość początkową środka trwałego, a więc prowadzonej inwestycji, ponieważ pozostaje w ścisłym związku z całym procesem inwestycyjnym. Wydatki te stanowią koszt wytworzenia jako element nadzoru inwestycyjnego już na etapie prac wstępnych, rozpoczynających prace budowlane. Kosztem wytworzenia będą m.in. także wynagrodzenia architektów za opracowanie autorskiego projektu inwestycyjnego. Natomiast w przypadku murarzy, w celu prawidłowego zakwalifikowania wynagrodzenia do kosztów uzyskania przychodu, zasadne wydaje się podzielenie tego wynagrodzenia proporcjonalnie do czasu pracy murarza, przy projekcie i poza projektem. Wówczas część wynagrodzenia związanego z wykonywaniem projektu będzie stanowiła koszt wytworzenia. Natomiast wynagrodzenie poza realizacją projektu będzie dotyczyło ogólnej działalności firmy i można je zaliczyć bezpośrednio w koszty uzyskania przychodu.

Do kosztów wytworzenia w rozumieniu art. 22g ust.4 ustawy o PIT nie zalicza się kosztów ogólnego zarządu, a więc wynagrodzenia m.in. księgowych czy kadry kierowniczej niezwiązanej z prowadzoną budową. Wynagrodzenie kierownika budowy zwiększa natomiast wartość początkową środka trwałego i stanowi koszt uzyskania przychodu poprzez odpisy amortyzacyjne. Taki pogląd zajmują organy podatkowe. W interpretacji z 12 lutego 2014r., (IPPB3/423-955/13-2/MS) dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że „wydatki na usługi inżyniera kontraktu stanowią element kosztu wytworzenia, ponieważ pozostają w bezpośrednim związku z całym procesem (w tym również na etapie wstępnych prac, przygotowujących właściwe prace rzeczowe) wytwarzania powstających środków trwałych. Tym samym, wyznaczają ich wartość początkową (...) i mogą one zostać zaliczone do wartości początkowej wówczas, gdy zostały poniesione przed oddaniem środków trwałych do używania".

podstawa prawna:art. 22g ust. 4 i art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)

Nie w każdym przypadku wynagrodzenie pracownika stanowi bezpośrednio koszt uzyskania przychodu w firmie. Czasami stanowi ono koszt wytworzenia środka trwałego i zwiększa jego wartość początkową. Wtedy kosztem uzyskania przychodu są odpisy amortyzacyjne.

Czytaj także: Kiedy koszty osobowe powiększają wartość początkową składnika majątku

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP