Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości, powołuje komisję weryfikacyjną do spraw dzikiej reprywatyzacji w Warszawie (i nie tylko). Majątki przejęte niezgodnie z prawem będą odbierane, a sprawy wznawiane. Projekt ustawy jest już gotowy. Nie wiadomo jednak, czy będzie złożony jako rządowy czy poselski. Ten drugi nie wymagałby konsultacji, więc mógłby wejść w życie szybko.
Więcej niż śledcza
Komisja ma pracować jawnie. Ma mieć ośmiu członków. Na jej czele stanie przewodniczący – jeden z wiceministrów sprawiedliwości. Jej rozstrzygnięcia będą opiniowane przez Społeczną Radę (do dziewięciu osób powołanych przez ministra sprawiedliwości). Będą to działacze organizacji pozarządowych – stowarzyszeń, które wspomagają rozwój wspólnot i społeczności lokalnych. Przed komisją stawi się każdy wezwany, a jeśli tego nie zrobi, zostanie ukarany.
Czym zajmie się komisja? Sprawdzi wszystkie sprawy reprywatyzacyjne. Przeprowadzi postępowanie sprawdzające, by ustalić, czy są podstawy do wszczęcia postępowania weryfikacyjnego czy też nie. Aby zabezpieczyć prawidłowy tok postępowania, komisja będzie mogła zarządzić w księdze wieczystej wpis ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu weryfikacyjnym. A w odniesieniu do decyzji, która nie wywołała nieodwracalnych skutków prawnych, także zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości. Wpis ostrzeżenia w księdze wieczystej wyłączy rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych. Podczas postępowania komisja ustali, czy w związku z decyzją reprywatyzacyjną nie doszło do złamania prawa. Organem wyższego stopnia dla niej będzie premier.
Głos ludu
Komisja ma rozstrzygać na posiedzeniu, podejmując uchwały, w tym wydając decyzje administracyjne i postanowienia. Po przeprowadzeniu postępowania weryfikacyjnego będzie mogła utrzymać decyzję lub ją zmienić. Albo nakaże zwrot nieruchomości, a kiedy nie będzie to możliwe, bo została odsprzedana kolejnej osobie, nakaże temu, kto ją odzyskał bezprawnie, wypłatę rekompensaty. Ostatnia z możliwości to umorzenie postępowania weryfikacyjnego. Pieniądze z rekompensat trafią na konto specjalnego Funduszu Rekompensat Reprywatyzacyjnych. Na pieniądze z niego będą mogli liczyć poszkodowani lokatorzy wyrzuceni na bruk. Orzeczenie komisji o uchyleniu decyzji reprywatyzacyjnej i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia będzie podstawą wykreślenia w księdze wieczystej wpisu dokonanego na podstawie uchylonej decyzji lub na podstawie aktu notarialnego sporządzonego na podstawie uchylonej decyzji. Ponowne rozpatrzenie sprawy ma się toczyć według wskazań komisji.
Sądy sobie, komisja sobie
Jak zapewnia MS, komisja nie będzie wyręczać i dublować sądów. Nie jest bowiem prawdą, że w większości spraw reprywatyzacyjnych orzekały sądy. Sądy cywilne orzekały o odszkodowaniach, ale na podstawie decyzji administracyjnej. Przedmiotem badania przez sąd cywilny nie była więc sama kwestia zwrotu nieruchomości.
