W przypadku gdy jedna ze stron umowy nie wyrazi zgody na prowadzenie sprawy przez wyżej wymieniony sąd, zastosowanie będą miały przepisy kodeksu postępowania cywilnego – sprawę rozpozna sąd powszechny.
Odpowiedzialność pozostałych przedsiębiorców
Pozostali przedsiębiorcy telekomunikacyjni odpowiadają według zasad określonych w kodeksie cywilnym. Przedsiębiorca ponosi wobec użytkownika odpowiedzialność w zakresie poniesionej szkody, przy czym musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a zdarzeniem powodującym szkodę. Wysokość i zasady odszkodowania zależne są od konkretnego przedsiębiorcy świadczącego usługi. Zawarte są one co do zasady w regulaminach bądź zawieranych umowach.
Orzecznictwo sądowe do wyżej wymienionego zagadnienia.
1. Zgodnie zatem z art. 104 ust. 1 powołanej ustawy przedsiębiorca telekomunikacyjny ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi telekomunikacyjnej na zasadach ogólnych wyrażonych w Kodeksie cywilnym. Tym samym zgodnie z brzmieniem art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Cytowany przepis nie zawiera limitów czasowych, którymi posługuje się ustawa, zatem jego interpretacja winna wskazywać, iż pozwany ponosi odpowiedzialność za utrudnienie lub uniemożliwienie korzystania z usługi telekomunikacyjnej niezależnie od czasu jej trwania. Zdaniem Sądu Okręgowego sporna klauzula, wyłączając w całości odpowiedzialność pozwanego we wskazanym okresie, pozostaje w sprzeczności z powyższym przepisem, a przez to kształtuje sytuację konsumenta w sposób mniej korzystny niż wynika to z woli ustawodawcy. Zdaniem Sądu Okręgowego art. 104 ustawy Prawo telekomunikacyjne ma charakter normy bezwzględnie obowiązującej, a zatem zmiana regulacji w kontrakcie jest niedopuszczalna. Sprzeczność postanowienia umowy z normą ius cogens sprawia, że z mocy art. 58 § 1 k.c. jest ono nieważne, a w jego miejsce wchodzi norma ustawowa (sygn. akt VI ACa 812/13 postanowienie z dnia 12 grudnia 2013 r. Sądu Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny).
2. Zgodnie z art. 104 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. nr 171, poz. 1800 ze zm.) do odpowiedzialności przedsiębiorców telekomunikacyjnych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi telekomunikacyjnej stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, za wyjątkiem przedsiębiorcy wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej, który co do zasady odpowiada na podstawie przepisów ustawy Prawo telekomunikacyjne. Pozwana nie jest przedsiębiorcą wyznaczonym do świadczenia usługi powszechnej, ponosi więc odpowiedzialność na zasadach ogólnych (sygn. akt XVII AmC 5468/11 wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 2012-03-29).
Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zakres tej odpowiedzialność można rozszerzyć albo ograniczyć, z tym że nieważne jest zastrzeżenie, iż dłużnik nie będzie odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną wierzycielowi umyślnie (art. 473 k.c.). Dodatkowo, dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, przy pomocy których zobowiązanie wykonuje (art. 474 k.c.). Przyjmuje się, że i tę odpowiedzialność można rozszerzyć bądź ograniczyć, jednakże bez możliwości wyłączenia odpowiedzialności za szkodę wyrządzaną umyślnie przez te osoby.
3. Zgodnie z treścią art. 104 ust. 1 ustawy Prawo telekomunikacyjne do odpowiedzialności przedsiębiorców telekomunikacyjnych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi telekomunikacyjnej stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 107 ust. 1 (wymóg uprzedniego wyczerpania drogi postępowania reklamacyjnego). Ustęp 2 powołanego przepisu stanowi zaś, że przedsiębiorca wyznaczony odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi powszechnej jedynie w zakresie określonym ustawą. Zgodnie natomiast z treścią ust. 3 przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi powszechnej było wynikiem winy umyślnej, rażącego niedbalstwa przedsiębiorcy wyznaczonego lub następstwem czynu niedozwolonego (sygn. akt III Ca 3/15 – wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 2015-06-01).
- Janusz Piejko, radca prawny
Podstawa prawna:
- ustawa z 16.07.2004 r. – Prawo telekomunikacyjne
Orzecznictwo:
- sygn. akt VI ACa 812/13 postanowienie z dnia 12 grudnia 2013 r. Sądu Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny
- sygn. akt XVII AmC 5468/11 wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 2012-03-29
- sygn. akt III Ca 3/15 – wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 2015-06-01