Aktualizacja: 30.10.2020 19:28 Publikacja: 29.10.2020 15:58
Prawo do grobu
Foto: AdobeStock
Zarówno o kwestie majątkowe, jak i o uczuciowe, tj. pamięć po zmarłym i jej kultywowanie.
Prawa majątkowe do grobu to w praktyce wartość miejsca na pochówek, zależna od położenia cmentarza i miejsca na nim, oraz wartość materialna, a czasem i artystyczna pomnika (grobowca).
Czytaj także:
Wszystkich Świętych z dystansem
Nowy grobowiec (pusty) wybudowany na podstawie umowy z zarządcą cmentarza właściciel może sprzedać cały lub w części.
Pokazuje to sprawa Julii Z., która kupiła wraz z mężem dwa miejsca od właściciela nowego grobowca z pięcioma miejscami. Gdy pochowała tam męża, wystąpiła do zarządu cmentarza i sądu, by orzekł, że przysługuje jej wyłącznie prawo do całego grobu.
Przegrała.
– Dopóki w grobie nie złożono żadnego zmarłego, prawo do grobu miało charakter majątkowy, którym można rozporządzać, ale stan prawny zmienił się wraz z pochowaniem męża powódki i na uprawnienia majątkowe nałożyło się prawo powódki w postaci kultu pamięci zmarłego męża. Z tego powodu nie wygasły jednak uprawnienia pierwotnego właściciela do dysponowania pozostałymi trzema miejscami. I prawa te trzeba zharmonizować – stwierdził sędzia SN Marcin Krajewski.
Zdarza się też pochowanie w grobowcu osoby, która nie miała do niego prawa, a więc z naruszeniem nie tylko prawa do grobu, ale i dóbr osobistych rodziny. W skrajnym przypadku może to być podstawą orzeczenia ekshumacji, ale sądy bardzo ostrożnie ją orzekają, zwłaszcza gdy poprzednie szczątki mają być przeniesione do zbiorowych mogił albo spór sądowy się przedłuża. Jeśli do przeniesienia szczątków nie dojdzie, bliscy takiej osoby mają prawo oddawać jej cześć, składać kwiaty, ale nie nabywają przez to prawa do grobu, do kolejnego pochówku.
Taki wyrok spotkał jednego z byłych posłów, który na krakowskiej nekropolii w zabytkowym grobowcu pochował najbliższych, powołując się na dalekich krewnych tam pochowanych z pominięciem krewnych pochowanych tam później i uprawnionych do grobu.
Zasada jest zatem, że prawa majątkowe do grobu nie mogą naruszać praw osobistych, a więc do pielęgnowania grobu przodka, krewnego. Problem zaczyna się, i o to jest najwięcej sporów, gdy krewni nie mogą się dogadać, komu wolne miejsce ma przypaść, a zwykle dzieje się to wtedy, gdy umiera jeden z kilku uprawnionych do grobu, albo już został pochowany bez zgody, a nawet wiedzy innych, co zdarza się w czasach migracji ludzi.
To, że potem toczy się kilkuletni proces, niewiele zmienia, więc groźba procesu powinna skłaniać do ugodowych decyzji w sprawie pochówku. Zarządy cmentarzy zwykle domagają się zgody najbliższych zmarłego.
Nie zmienia to faktu, że o ważne dla nas groby trzeba oczywiście dbać, doglądać ich, a gdy trzeba – opłacać i remontować, by przedłużyć ich żywotność. Żeby nie dotknęła nas przykrość, która się niestety zdarza, że niesiemy kwiaty na Wszystkich Świętych na grób, a tego już nie ma. A to musi być bardzo przykre uczucie, sam kiedyś się o nie otarłem, kiedy odwiedzałem grób krewnych i nie znalazłem starego grobowca. Na szczęście tylko pomyliłem aleję.
Dotknęło to natomiast w pełni Jacka R., który domagał się od miasta, właściciela cmentarza, naprawienia krzywdy (dobra osobistego w postaci kultu pamięci swoich zmarłych bliskich, naruszonego wskutek zlikwidowania grobu ziemnego jego rodziców i dziadka, który upamiętniał także symboliczną tablicą innych krewnych zmarłych w obozie koncentracyjnym). Ich szczątki zarząd cmentarza przeniósł do grobu wspólnego po upływie 20-letniego okresu ochronnego, gdyż Jacek R. nie uiścił tzw. opłaty prolongacyjnej gwarantującej nienaruszalność grobu. Zawiadomienie cmentarza wysłane do USA, gdzie mieszkał na stałe, do niego nie dotarło. Sąd Najwyższy orzekł jednak, że cmentarz nie ma obowiązku przypominania zainteresowanym o upływie okresu ochronnego. Uiszczanie opłat to ich obowiązek.
20 lat w żadnym grobie ziemnym nie można pochować kolejnego zmarłego
Ile to może kosztować?
Cmentarze, zwłaszcza te większe, przewidują różne opłaty. Oto przykładowe z Cmentarza Bródnowskiego w Warszawie TXT - IND - 8.25 L: 3000 zł – miejsce ziemne na grób pojedynczy,
6000 zł – miejsce w „lepszych" kwaterach (A, B, C),
6000 zł – miejsce z prawem wymurowania 2, 3, 4 katakumb,
10 000 zł – grobowiec w kwaterach A, B, C,
3500 zł – przekwalifikowanie miejsca ziemnego na grób murowany,
1200–1700 zł – przedłużenie praw do grobu ziemnego o 20 lat.
600 zł – pogłębienie grobu murowanego za katakumbę,
400 zł – pogłębienie grobu ziemnego o jedną kondygnację.
Na podstawie wyciągu z cennika Cmentarza Bródnowskiego, do wskazanych cen należy doliczyć 8 proc. VAT.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Zarówno o kwestie majątkowe, jak i o uczuciowe, tj. pamięć po zmarłym i jej kultywowanie.
Prawa majątkowe do grobu to w praktyce wartość miejsca na pochówek, zależna od położenia cmentarza i miejsca na nim, oraz wartość materialna, a czasem i artystyczna pomnika (grobowca).
65-letni adwokat Waldemar G., rektor Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Warszawie został zatrzymany przez funkcjonariuszy CBA w śledztwie dotyczącym powoływania się na wpływy - poinformowała w środę Prokuratura Krajowa.
Koszty sporządzenia notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia dla obywatela są porównywalne z kosztami sądowymi i w żadnym wypadku nie można ich uznać za wygórowane – wskazuje Szymon Kołodziej, notariusz, do niedawna rzecznik prasowy Krajowej Rady Notarialnej.
Nie będzie górnego limitu składki zdrowotnej dla przedsiębiorców z dużymi przychodami, którzy rozliczają się ryczałtem. Ministerstwo Zdrowia przyznaje, że część z nich straci na reformie.
Niekiedy budowa domu wiąże się ze zmianą przeznaczenia gruntu. W tym celu należy uzyskać pozytywną decyzję o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej i leśnej.
Sejm przeprowadził w środę pierwsze czytanie dwóch projektów reformujących Trybunał Konstytucyjny. PiS i Konfederacja domagają się ich odrzucenia.
Europoseł Krzysztof Brejza zapowiedział na antenie Polsat News, że pozwie Jarosława Kaczyńskiego za zniesławienie. Chodziło o słowa, które prezes PiS wypowiedział przed komisją śledczą ds. Pegasusa.
Natalia Janoszek opublikowała na Instagramie fragment postanowienia sądu o nałożeniu 15 tys. zł grzywny na Krzysztofa Stanowskiego i Kanał Sportowy. Chodzi o proces, jaki aktorka wytoczyła po emisji materiałów zarzucających jej oszustwo ws. kariery w Bollywood.
Biskup Mendyk wygrał już w procesie o naruszenie dóbr osobistych z Newsweekiem i Onetem - choć nie usłyszał jeszcze przeprosin, a artykuł łamiący prawa księdza wciąż znaleźć można online. Teraz, duchowny wygrał proces przeciwko Gazecie Wyborczej.
Bezstronność członka komisji śledczej w toku jej prac to wymóg prawa.
Sąd Okręgowy w Warszawie udzielił Przemysławowi Radzikowi zabezpieczenia w sprawie o ochronę dóbr osobistych, jaką zastępca rzecznika dyscyplinarnego wytoczył ministrowi sprawiedliwości Adamowi Bodnarowi. OKO.press sprawdziło, kto wydał postanowienie.
Bruksela przyspieszyła prace legislacyjne nad dwoma aktami, które mają na celu ochronę praw człowieka w globalnych łańcuchach dostaw. Ma to przeciwdziałać współczesnemu niewolnictwu.
W drugim kwartale 2024 r. Rada Ministrów zamierza przyjąć projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w którym przewidziano oczekiwaną od lat podwyżkę zasiłku pogrzebowego.
Odpowiadając na pytanie prejudycjalne sądu niemieckiego, unijny Trybunał uznał, że zamieszczanie w dowodzie tożsamości odcisków palców narusza prawo do prywatności, ale jest akceptowalne, gdyż służy zwalczaniu przestępczości i terroryzmu.
Według serwisu VisaGuide.World najlepszą do zwiedzania europejską stolicą jest w tym roku Lizbona. Za nią uplasowały się Amsterdam i Praga, a tuż za podium, na czwartym miejscu, znalazła się Warszawa.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Rosja zawetowała rezolucję RB ONZ zakazującą umieszczania broni atomowej w przestrzeni kosmicznej.
Prezydent Andrzej Duda ułaskawił dwóch agentów CBA, skazanych w sprawie afery gruntowej - ustaliło TVN24 . Wcześniej prezydent ułaskawił skazanych w tej samej aferze Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika.
Trwa nabór wniosków od mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw do programu, który umożliwi im zdobycie funduszy na zwiększenie konkurencyjności na rynku.
W I kwartale br. start-upy w Polsce otrzymały tylko 173 mln zł, najmniej od pięciu lat. Przeprowadzono zaledwie 30 transakcji, czyli ponad cztery razy mniej niż w I kwartale 2023 r.
Łączny koszt wdrożenia ustawy o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w którym założono m.in. przedłużenie obowiązywania ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych na II poł. br, wyniesie 8,1 mld zł, a nie — jak szacowano początkowo — 6,3 mld zł. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wprowadza korekty do swojego projektu.
Setki ochotników pomagało ratować ogromne stado wielorybów, które ugrzęzło przy plaży na zachodnim wybrzeżu Australii. Naukowcy do dziś nie wiedzą, co powoduje masowe wypływanie tych ssaków poza ich naturalne środowisko, co często kończy się śmiercią zwierząt.
Dramatyczna ocena prezydenta Francji dotycząca zagrożenia dla zjednoczonej Europy jest słuszna. Gorzej z jego wiarygodnością jako zbawcy Wspólnoty.
Aleksander Łukaszenko objął nowe stanowisko i po raz pierwszy w historii swoich rządów wyznaczył zastępcę. Groził przeciwnikom, a nawet ich krewnym.
Od zwycięstwa zaczęła WTA 1000 Mutua Madrid Open Iga Świątek. W drugiej rundzie turnieju pokonała 6:1, 6:4 Chinkę Xiyu Wang. Kolejny mecz zagra w sobotę z Soraną Cirsteą. A w piątek Magda Linette zmierzy się z Aryną Sabalenką.
Nieruchomość poddana zabiegom home stagingu może się sprzedać nawet 10 proc. powyżej średniej ceny rynkowej.
Polska to rynek nasycony galeriami, co nie oznacza, że nie mamy planów kolejnych inwestycji: rozbudowy, modernizacji i zakupów. Mamy listę obiektów, które nas interesują – mówi Marek Noetzel, chief operating officer w NEPI Rockcastle.
W powstających na głównych rynkach budynkach jest do wynajęcia prawie 389,2 tys. mkw. biur. Najwięcej w Warszawie.
Nie uzależniamy naszych ruchów biznesowych od wdrożenia programu „Na start” – mówi Andrzej Nizio, wiceprezes Marvipolu.
Historia amerykańskiej prezydentury pełna jest niespodziewanych porażek wyborczych, ale też zaskakujących zwycięstw. Jednak sukces Harry’ego Trumana z 2 listopada 1948 r. był chyba największym zaskoczeniem w historii USA. Można to nawet nazwać mianem „politycznego zmartwychwstania”.
Miejscem, gdzie mogą się zebrać i podyskutować naukowcy z różnych dziedzin, są obecnie akademie nauk. Tym razem opiszę, jak utworzono dwie z nich: francuską i rosyjską. O innych – w tym dwóch polskich: PAU i PAN – napiszę osobny felieton.
Famagusta to dziś maleńkie miasteczko na północnym Cyprze znane głównie z dwóch atrakcji…
8 kwietnia minęło 51 lat od śmierci Pabla Picassa, współtwórcy i jednego z najwybitniejszych przedstawicieli kubizmu w XX-wiecznej sztuce. Choć Picasso od 1904 r. mieszkał we Francji, to w swojej twórczości bezpośrednio odnosił się do rodzimej Hiszpanii – do jej tradycji, ale też bieżących wydarzeń, czego najlepszym przykładem jest „Guernica”.
Wśród wojennych mitów i zmyśleń potyczka w Itter jest najbardziej niedorzeczną historią spośród tych, które wydarzyły się naprawdę.
W Polsce buduje się głównie parki handlowe. Sklepy stacjonarne w galeriach wygrywają z e-commerce.
Jak podaje grecki dziennik „Kathimerini”, Francja zwróciła się do Grecji o wypożyczenie systemu obrony powietrznej Crotale na czas igrzysk olimpijskich w Paryżu.
Czy rzeczywiście dla Donalda Tuska tak ważna jest wygrana w wyborach do Parlamentu Europejskiego? Wygląda na to, że tak: potrzebuje nowego impulsu oraz impetu, bo entuzjazmu z 15 października zostało już niewiele. Z kolei Szymon Hołownia kieruje się zupełnie inną logiką.
Część wyborców, która stała w kolejkach do urn 15 października, może poczuć się rozczarowana – mówi dr Jacek Kucharczyk, socjolog, prezes Instytutu Spraw Publicznych.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
