W maju prof. Dariusz Stola wygrał konkurs na stanowisko dyrektora Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Jednak zdaniem przedstawicieli partii rządzącej werdykt komisji konkursowej to tylko rekomendacja, a ostateczną decyzję o powołaniu podejmie minister kultury prof. Piotr Gliński.

Ministerstwo Kultury nie odpowiedziało nam na pytanie o przyczyny odwlekania decyzji. „Minister kultury analizuje protokół z postępowania konkursowego na dyrektora Muzeum POLIN. Nie ma żadnych regulacji zobowiązujących ministra do powołania kandydata na stanowisko dyrektora w określonym terminie" – poinformowała nas Anna Bocian, rzeczniczka ministra.

Czy zatem można ten proces przeciągać w nieskończoność? Do czasu rozstrzygnięcia konkursu obowiązki dyrektora pełni Zygmunt Stępiński, obecny zastępca dyrektora. Z komunikatu, który został wydany jeszcze zimą, wynika, że minister może powołać taką osobę „na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy".

W trakcie konkursu prof. Dariusza Stolę poparło 11 z 15 członków komisji konkursowej, w której skład weszli przedstawiciele założycieli muzeum, jego rady, związków zawodowych, ogólnopolskich organizacji i stowarzyszeń muzealniczych oraz środowisk żydowskich. Przypomnijmy, że w lutym, gdy Gliński nie zgodził się przedłużyć Stoli kontraktu, pod petycją przeciwko jego odwołaniu podpisało się kilka tysięcy osób.

Przeczytaj także: Druga (niepotrzebna) bitwa o Westerplatte

Gdy zostały zaś ustalone ramy konkursu, Piotr Wiślicki, przewodniczący zarządu Stowarzyszenia ŻIH, stwierdził, że „osiągnięty kompromis jest jeszcze jednym dowodem, że Muzeum POLIN zostało zbudowane na idei dialogu i porozumienia".

Dzisiaj nie wiadomo, dlaczego Gliński sabotuje wskazanie komisji. Być może w pamięci polityków PiS żywa jest krytyka, jaką wzbudziły elementy wystawy „Obcy w domu", na której znalazły się wypowiedzi pochodzące z mediów społecznościowych prawicowych publicystów opisane jako przykłady mowy nienawiści.

Muzeum Historii Żydów Polskich jest placówką nietypową, bo zbudowaną na pewnym kompromisie. To pierwsza w Polsce taka publiczno-prywatną instytucja stworzoną przez rząd, samorząd i organizację pozarządową.

Ktoś powie, że decyzja Glińskiego nie ma znaczenia, bo muzeum przez cały czas normalnie działa. Na pewno? Dzisiaj planowane są działania wystawiennicze i imprezy kulturalne na kolejnych kilka lat. Czyż Gliński poprzez brak decyzji nie wysyła sygnału do potencjalnych partnerów i sponsorów muzeum: ta placówka nie jest stabilna, nie wiadomo, co z nią będzie się dalej działo?

A może PiS chce złamać fundamentalną regułę opartą na współtworzeniu tej placówki przez różne podmioty i „odbić" ją dla swojej partii? Takie wrażenie można odnieść po ostatniej debacie sejmowej, która wprawdzie toczyła się wokół sporu o Westerplatte, ale dotknęła też Muzeum POLIN. Jeden z posłów PiS stwierdził, że muzeum „jest tak skonstruowane prawnie, że właściwie państwo polskie nie może współdecydować o sposobie funkcjonowania muzeum i treści tam przedstawianych". Jego zdaniem muzeum – podobnie jak np. ECS w Gdańsku – to „przykłady uprawiania własnej polityki samorządowej z pominięciem polityki państwa".

To brzmi groźnie, bo pachnie kolejną specustawą, którą rząd być może będzie chciał przejąć tę instytucję.