Umorzenie alimentów zwolnione z PIT

Gmina nie musi wystawiać PIT-8C dłużnikowi alimentacyjnemu, za którego ze względu na jego sytuację materialną zapłaciła alimenty.

Aktualizacja: 24.10.2015 07:57 Publikacja: 24.10.2015 07:00

Umorzenie alimentów zwolnione z PIT

Foto: 123RF

Tak wynika z interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6 października 2015 r. (nr IBPB-2-1/4511-296/15/PM). Z wnioskiem o jej wydanie wystąpiła gminna jednostka powołana do wykonywania zadań własnych gminy z zakresu pomocy społecznej. Obejmują one m.in., co wynika z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zadania związane z funduszem alimentacyjnym. W myśl tej ustawy osoby uprawnione do otrzymania świadczeń alimentacyjnych otrzymują wypłatę tego świadczenia z funduszu alimentacyjnego na podstawie zaświadczenia organu egzekucyjnego o bezskuteczności egzekucji wobec dłużnika alimentacyjnego.

Dłużnicy, którzy nie zapłacili alimentów, są następnie zobowiązani do zwrotu wypłaconych osobom uprawnionym świadczeń oraz ustawowych odsetek.

Dłużnik może wnioskować o umorzenie tych kwot. Właściwym organem do wydania takiego rozstrzygnięcia jest gmina, która wydaje decyzję administracyjną, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną dłużnika.

W omawianej sprawie chodziło o ewentualny przychód dłużnika alimentacyjnego. Złożył on w gminnym ośrodku pomocy społecznej wniosek o umorzenie zaległości powstałych w związku z wypłaconymi świadczeniami z funduszu alimentacyjnego na małoletnie dzieci. Burmistrz przychylił się do tego wniosku i ze względu na ciężką sytuacje materialną i rodzinną (przede wszystkim bezrobocie, wielodzietność i bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych) umorzył zaległości.

Gmina zapytała, czy umorzone kwoty są dla dłużnika alimentacyjnego przychodem w rozumieniu ustawy o PIT, a jeżeli tak, to czy gmina powinna wystawić mu PIT-8C. Jest to informacja o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych.

Zdaniem gminy przychód powstanie. Dłużnik skorzysta jednak ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów. W konsekwencji gmina nie musi wystawiać PIT-8C.

Izba zgodziła się z tym stanowiskiem. Organ zacytował wspomniany przepis o zwolnieniu z PIT i uznał, że umorzone dłużnikowi alimentacyjnemu należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego mieszczą się w jego zakresie. Przepis ten zwalnia od podatku m.in. świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów na podstawie odrębnych przepisów. W konsekwencji na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C w związku z umorzeniem należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Przychód ten bowiem objęty jest zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy – uznała izba.

Komentarz eksperta

Rafał Sidorowicz, doradca podatkowy z MDDP

Omawiana interpretacja nie jest pierwszą, w której minister finansów opowiada się za zwolnieniem z PIT umorzenia należności przysługujących gminie od dłużnika alimentacyjnego po wypłacie przez gminę alimentów osobom uprawnionym. Podstawą zwolnienia, na którą powołuje się minister finansów, jest art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, przewidujący zwolnienie dla świadczeń rodzinnych otrzymanych na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zasiłków dla opiekunów otrzymanych na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczeń pieniężnych otrzymanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłków porodowe otrzymanych na podstawie odrębnych przepisów.

O ile nie ma żadnych wątpliwości co do zwolnienia z PIT po stronie osób otrzymujących świadczenia socjalne- w tym przypadku otrzymujących alimenty z funduszy alimentacyjnego- to stosownie zwolnienia do umorzonych dłużnikowi alimentacyjnemu należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, jest już wątpliwe.

Organ podatkowy powołuje się na zmianę brzmienia przywołanego przepisu. Nowe brzmienie zostało nadane ustawą z 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o PIT, ustawy o CIT oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 209, poz. 1316).

Organ podatkowy zasadnie wskazał, że przepis ten obecnie zwalnia od podatku m.in. „świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów na podstawie odrębnych przepisów". Moim zdaniem zakres zwolnienia obejmuje jednak świadczenia pieniężne z funduszu alimentacyjnego, otrzymane przez uprawnionych do alimentów, wypłacone im w przypadku braku możliwości ściągnięcia alimentów w drodze egzekucji od osoby zobowiązanej do zapłaty alimentów. Przepis nie odnosi się jednak do sytuacji umorzenia należności dłużnika alimentacyjnego, gdyż taki dłużnik nie otrzymuje świadczenia pieniężnego z funduszu alimentacyjnego, a prezentowana przez organ podatkowy szeroka interpretacja przepisu budzi poważne wątpliwości na gruncie wykładni literalnej i celowościowej.

Podejrzewam, że gminy również nie są przekonane do stanowiska prezentowanego przez ministra finansów, skoro wnioskują o wydanie interpretacji, zabezpieczającej przed ryzykiem związanym z brakiem sporządzenia informacji PIT-8C.

Tak wynika z interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6 października 2015 r. (nr IBPB-2-1/4511-296/15/PM). Z wnioskiem o jej wydanie wystąpiła gminna jednostka powołana do wykonywania zadań własnych gminy z zakresu pomocy społecznej. Obejmują one m.in., co wynika z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zadania związane z funduszem alimentacyjnym. W myśl tej ustawy osoby uprawnione do otrzymania świadczeń alimentacyjnych otrzymują wypłatę tego świadczenia z funduszu alimentacyjnego na podstawie zaświadczenia organu egzekucyjnego o bezskuteczności egzekucji wobec dłużnika alimentacyjnego.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów