HIV to sprawa każdego

Przez wiele lat podstawowym aspektem w walce z HIV było wynalezienie i zastosowanie u pacjentów skutecznych leków, które pozwoliłyby na ograniczenie negatywnych efektów zakażenia wirusem oraz niedopuszczenie do rozwinięcia się objawów AIDS, a w przypadku gdy te objawy już wystąpiły, do ich cofnięcia.

Chodziło o uratowanie pacjentów przed śmiercią. Dziś świat wygląda inaczej. Mamy już do dyspozycji leki, które umożliwiają skuteczne obniżenie ilości wirusa w surowicy do niewykrywalnych poziomów. Pacjenci nie muszą przyjmować wielu leków dziennie w astronomicznie niewygodnych konfiguracjach. Kompleksowe terapie są dostępne w postaci jednej tabletki przyjmowanej raz dziennie. Staraniem Krajowego Centrum ds. AIDS pacjenci zakażeni HIV mają w Polsce modelowy na tle europejskim system opieki medycznej.

To uśpiło jednak wszystkich. Wciąż mamy w społeczeństwie niski poziom wiedzy o HIV. Statystyczny Polak nie zdaje sobie sprawy, że podanie ręki, wspólne miejsce pracy czy wspólny posiłek nie stanowią zagrożenia. Wciąż bada się za mało osób. Wciąż wiele osób, które wykonały test i odebrały pozytywny wynik, nie podejmuje leczenia.

Dziury w edukacji

Problem może powrócić ze zdwojoną siłą. W Polsce wciąż żyje kilkadziesiąt tysięcy osób, które nie wiedzą o zakażeniu. Dlatego organizacje zrzeszające pacjentów i działające na ich rzecz postanowiły połączyć siły. Przed kilkoma dniami podpisały w Warszawie wspólny manifest „Walczmy razem z epidemią HIV", a następnie siadły przy jednym stole, aby podyskutować o tym, co przed nimi.

Fakty są przerażające: po odebraniu pozytywnego wyniku na leczenie zgłasza się tylko połowa zakażonych. Z bezpłatnego testowania korzysta jedynie 25 proc. kobiet w ciąży.

Uczestnicy dyskusji podkreślali fakt, który wybił także raport NIK na ten temat, że w Polsce dramatycznie mało środków poświęca się na profilaktykę, co może przynieść opłakane skutki.

Ciężka jest sytuacja materialna części pacjentów – podkreślała Małgorzata Kłys-Rachwalska ze Stowarzyszenia „Da Du". – Pracujemy na Podkarpaciu, w Krakowie i Rzeszowie – na pomoc osobom z HIV nie przeznaczono w mijającym roku ani złotówki. Jakby tego było mało, w Rzeszowie można wykonać test, ale najbliższa poradnia, w której można podjąć leczenie, jest w Krakowie. W Krakowie właśnie umarł ostatnio pacjent – mówiła Kłys-Rachwalska. – Mieszkał w Rzeszowie i nie miał na bilety, aby dojechać do poradni.

– Na tym tle Warszawa przeznaczająca na ten cel 100 tys. zł jest gwiazdą na czarnym niebie. Tyle tylko, że jest to 100 tys. na rok na pięć organizacji – mówił Robert. P. Łukasik ze Zjednoczenia na rzecz Żyjących z HIV/AIDS „Pozytywni w Tęczy".

Młodzi nie chcą testów

Magda Ankiersztejn-Bartczak z Fundacji Edukacji Społecznej dodała kolejną informację: te pieniądze muszą wystarczyć na 4 tys. osób. Bo tyle leczy się w Warszawie. Dodała także, że nadzieją na skuteczniejsze działanie może być nie tylko połączenie sił, ale również korzystanie z zachodnich wzorców, często gotowych rozwiązań kampanii promocyjnych.

Niestety – co zauważyli inni uczestnicy dyskusji – jeśli samorządy dają pieniądze na kampanie, to się starają, aby były one mało kontrowersyjne. Co powoduje, że nie docierają często do grup docelowych. Są jednak także pozytywne przykłady – jak choćby niektóre rejony Polski, w których udaje się przekonać księży, żeby w czasie mszy czy po nich starali się informować i edukować wiernych w kościołach.

Kolejnym pytaniem, które powinno znaleźć odpowiedź, jest: gdzie się badać? Czy tylko w punktach czy także np. na imprezach masowych dla młodzieży, jak w innych krajach? Najwięcej nowych zakażeń notujemy bowiem u ludzi przed 30. rokiem życia.