Przyczyną odrzucenia poprzedniego projektu pod koniec jego procedowania były przede wszystkim zastrzeżenia do zmian zwiększających nadzór nad notariuszami i ich samorządem ministra sprawiedliwości. Ale już wtedy zapowiadano kompromis, bo nie ma sporu, że odciążenie sądom by się przydało.
– Projekt ten wprowadza wiele złagodzeń – mówi „Rzeczpospolitej” Mariusz Gosek, poseł sprawozdawca. – Po pierwsze możliwość zawieszenia notariusza przez ministra sprawiedliwości zamiast dotychczasowego obowiązku. Po drugie, pełne odwołanie do sądu okręgowego w składzie trzech sędziów. Po trzecie, wniesienie odwołania wstrzymuje wykonanie decyzji o zawieszeniu i sąd ma 14 dni na rozpatrzenie odwołania. Po czwarte, podnieśliśmy granicę kary grożącej notariuszowi, po której przekroczeniu może być zawieszony – wskazuje poseł.
Czytaj więcej
Przepisy o upoważnieniu rejentów do wydawania nakazów zapłaty coraz bliżej uchwalenia.
Co się tyczy nowych uprawnień notariuszy, to projekt nie zmienia się istotnie: uzyskają możliwość dokonywania niektórych wpisów w księdze wieczystej oraz wydawania notarialnych nakazów zapłaty, ale będą te czynności wykonywać niejako równolegle, obok sądów (i konkurować) na wzór wydawania poświadczeń dziedziczenia.
Notariusze mieliby głównie zakładać nowe księgi dla wyodrębnionych lokali z zabudowanej nieruchomości. Wpisów będą dokonywać jedynie notariusze, którzy wyrażą takie zainteresowanie, a więc mają „moce przerobowe”.
Uprawnienie do dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych (podobnie wydawania notarialnych nakazów zapłaty) będzie przysługiwało jedynie notariuszom legitymującym się dwuletnim okresem nienagannego prowadzenia kancelarii, a zastępcom notarialnym z co najmniej dwoma latami zatrudnienia w tym charakterze w kancelarii notarialnej.
Z kolei notarialny nakaz zapłaty będzie mógł rejent wydać, jeżeli zasadność dochodzonego roszczenia nie budzi wątpliwości i jest ono udowodnione dołączonym do wniosku dokumentem, w szczególności urzędowym, zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem lub pisemnym oświadczeniem o uznaniu długu. Wniosek o wydanie nakazu ma zawierać też oświadczenie wnioskodawcy składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, co ma zabezpieczać przed ponownym dochodzeniem tego samego roszczenia. Górna granica ich wartości to 75 tys. zł.
Na wpis notariusza do księgi wieczystej ma przysługiwać skarga do sądu rejonowego, w którym jest prowadzona księga, a sprzeciw od nakazu zapłaty będzie bardzo odformalizowany.
Etap legislacyjny: przed pierwszym czytaniem w Sejmie
