Naczelna Rada Adwokacka wystąpiła z inicjatywą. Senat ją podchwycił. I w ten sposób mamy nowelę kodeksu postępowania karnego. W jej myśl zatrzymany, jeśli zechce, ma mieć prawo do obrońcy już na etapie zatrzymania.
Jak jest dziś?
Osoba zatrzymana nie może w ramach krajowego porządku prawnego skorzystać z przysługującego prawa do obrony w taki sposób, aby prawo to rzeczywiście, skutecznie i efektywnie jej posłużyło. Podejrzani lub oskarżeni mają prawo dostępu do adwokata (radcy prawnego) bez zbędnej zwłoki.
Czytaj więcej
Prawnicy nie godzą się, by zamykać ich klientów bez choćby możliwości telefonicznej rozmowy. – To podstawa prawa do obrony – mówią.
W każdym wypadku podejrzani lub oskarżeni mają dostęp do adwokata (radcy prawnego), począwszy od najwcześniejszego spośród następujących terminów:
a) przed ich przesłuchaniem przez policję,
b) w momencie prowadzenia przez organy ścigania lub inne właściwe organy czynności dochodzeniowych lub innych czynności dowodowych,
c) niezwłocznie po pozbawieniu wolności,
d) zanim zostali wezwani do stawiennictwa przed sądem właściwym w sprawach karnych w odpowiednim czasie, zanim stawią się przed tym sądem.
Unijna dyrektywa 2016/1919 w sprawie pomocy prawnej z urzędu dla podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym (...)uzupełnia przepisy standardami dotyczącymi dostępu do adwokata lub radcy prawnego z urzędu. Istotne są też postanowienia dyrektywy 2013/48/UE w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania (...).
Cel projektowanej ustawy ma zostać osiągnięty poprzez dodanie w art. 245 dwóch paragrafów: 4 i 5. Stanowią one, że jeżeli zatrzymany chce skorzystać z uprawnienia do nawiązania w dostępnej formie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, a także bezpośredniej z nimi rozmowy przed przystąpieniem do czynności dowodowych, należy wyznaczyć zatrzymanemu adwokata lub radcę prawnego z urzędu.
Będzie mógł tego dokonać prezes lub referendarz sądowy sądu rejonowego, w którego okręgu prowadzi się postępowanie. W pilnych wypadkach także inny sąd rejonowy.
Etap legislacyjny: przed pierwszym czytaniem
