Bezwarunkowy dochód podstawowy w Polsce. Ruszy pierwszy pilotaż?

Stowarzyszenie Warmińsko-Mazurskich Gmin Przygranicza skupia dziewięć niewielkich gmin: Barciany, Bartoszyce (gmina wiejska), Braniewo (gmina wiejska), Budry, Dubeninki, Górowo Iławeckie, Lelkowo, Sępopol i Srokowo. Koszty pilotażowego programu, w którym brałoby udział 5 tys. osób i otrzymywałoby 1300 zł dochodu bezwarunkowego przez dwa lata, to ok. 156 mln zł, a przy 31 tys. uczestników – ok. 970 mln zł.

Dr Maciej Szlinder wyjaśnił, dlaczego wybrano do programu właśnie ten region. – Ten obszar źle wypada pod względem dochodów, ubóstwa, aktywności gospodarczej i bezrobocia. Interwencja, jaką byłby program pilotażowy bdp (skr. bezwarunkowy dochód podstawowy – red.), mogłaby przynieść istotny efekt. Jest to region wyludniający się, popegeerowski, mocno dotknięty przez skutki transformacji ustrojowej, ale także zamknięcia małego ruchu granicznego w 2018 r. – wytłumaczył.

Dr Szlinder wspomniał o podobnych testach, które przeprowadzono już w Indiach i Finlandii. W ubiegłym roku rozpoczął się również eksperyment w Niemczech, a wkrótce ma ruszyć w Katalonii. Jak przyznał, sam kiedyś nie był zwolennikiem idei bezwarunkowego dochodu podstawowego, ale widząc doświadczenia innych krajów, zaczął dostrzegać jego zalety. Pilotażowe programy za granicą wykazały bowiem wiele pozytywnych efektów bdp, w tym poprawę higieny i odżywania, wzrost spożycia warzyw i owoców i spadek spożycia alkoholu, a także wzrost oszczędności.

– Jest to o tyle istotne, że odpowiada na jedno z powszechnych w społeczeństwach uprzedzeń, że jeśli przekażemy bezpośrednio pieniądze do ręki, to ludzie je zmarnują, przepiją. Inne społeczne eksperymenty również potwierdzają, że to uprzedzenie nie jest potwierdzane przez fakty – przekonuje dr Szlinder.