Utrwalenie podziału byłoby złe dla Polski

[b]To są dwie Polski?[/b]

[b]Prof. Wawrzyniec Konarski, socjolog:[/b] Było do przewidzenia, że wynik wyborów będzie przepołowiony. Od wielu tygodni twierdziłem, że ten, który wygra, będzie czuł oddech swojego rywala za sobą. Uważałem, że wygra Komorowski, ale w nieznacznym stopniu. Jeśli sondażowe wyniki się potwierdzą, rodzi się nam niezwykle ciekawa sytuacja.

[b]Na czym ta „niezwykle ciekawa sytuacja” polega?[/b]

Nie chciałbym tego nazywać tworzeniem dwóch Polsk. Bo głębokie podziały nigdy nie są dobre dla państwa, które jest na dorobku. A my takim państwem jesteśmy. Dwupartyjność w Wielkiej Brytanii czy w USA jest czymś innym.

[b]A u nas co jest?[/b]

Mamy dwóch wyrazistych liderów. I tym liderem wobec Jarosława Kaczyńskiego nie jest Bronisław Komorowski, tylko premier Donald Tusk. Komorowski jest tylko symbolem partii, która go wsparła.

Utrwalenie takiego przepołowienia byłoby dla Polski bardzo złe.

[b]Właściwie dlaczego?[/b]

Jest bardzo duży zestaw roszczeń ze strony różnych grup społecznych, które czują się zawiedzione transformacją. Eksponentem tych grup jest Jarosław Kaczyński – polityk konserwatywno-narodowy, jednocześnie sprawnie posługujący się elementami socjalnymi. Robi to na tyle dobrze, że nie będzie łatwo te argumenty socjalne odebrać z jego rąk innym. Jak choćby lewicy, która próbuje się reaktywować.

Jednocześnie mamy niebezpieczne tendencje po stronie obozu rządzącego.

[b]Jakie tendencje?[/b]

Tendencje oligarchiczne. One są zresztą typowe dla każdego obozu rządzącego. Nie tylko Platformy Obywatelskiej. W dużym stopniu występowały na przykład, gdy premierem był Leszek Miller. 

Gdy się rządzi, z czasem wzmacnia się przekonanie, że ta władza jest na tyle silnym dobrem, że trzeba o nią walczyć praktycznie do upadłego. To pokazał teraz premier Tusk, wspierając Komorowskiego w kampanii. 

[b]Wróćmy do podziału na dwie Polski...[/b]

Z jednej strony są postawy roszczeniowe, z drugiej oligarchiczne. To może być niekiedy nazywane podziałem na Polskę A i Polskę B. Tego bym nie chciał, bo taki podział utrudniałby modernizacje Polski. Zarówno pod względem wyrównywania dysproporcji gospodarczych, jak i temperatury walki politycznej.

[b]Na czym te tendencje oligarchiczne partii miałyby polegać?[/b]

W polskiej dyskusji politycznej występuje raczej określenie monopolizacja niż oligarchizacja. Słowo monopolizacja nie do końca mi się podoba, bo często jest efektem działań o charakterze niedemokratycznym. A Polska jest na szczęście krajem demokratycznym.

[b]W czym więc tkwi problem?[/b]

Zbyt długie utrzymanie rządów jednej partii zazwyczaj przeistacza się w oligarchizację, czyli wytworzenie pewnego systemu, który pozwala długo utrzymywać władzę. Jako politolog nie chciałbym, by do takiego przepoczwarzania się polskiej demokracji doszło. 

[b]Chyba musi dojść, jeśli rząd i prezydent będą teraz pochodzić z jednej formacji?[/b]

Rządowa większość wcale nie musi być utrzymana.

[b]Jak to?[/b]

W koalicji rządowej jest PSL, który wcale nie musi być w pełni pewnym i stałym  partnerem dla Platformy. Duża część działaczy PSL, na czele z prezesem, który to jednak skrzętnie ukrywa, na pewno czuje się rozczarowana taką formą koalicji.

I druga sprawa: Tuskowi w ostatnich tygodniach zupełnie dla niego niespodziewanie, wyrósł polityk, który może być dla niego bardzo poważnym rywalem. Przede wszystkim w walce parlamentarnej. Chodzi oczywiście o Kaczyńskiego.

To coś innego niż rywalizacja Kaczyński – Komorowski, która była układem asymetrycznym.

[b]Asymetrycznym?[/b]

Kaczyński jest politykiem o bardzo dużej charyzmie. Komorowski takim politykiem nie jest.