Ludzie kultury w służbie reżimu

Marek Lasota, dyrektor oddziału IPN w Krakowie

Publikacja: 30.05.2012 02:04

Nie cichną kontrowersje wokół zakończonej niedawno wystawy krakowskiego IPN „Zniewolony umysł. Intelektualiści w służbie tyranii". Największe dotyczą rezolucji Związku Literatów Polskich popierającej tzw. proces krakowski.

Marek Lasota:

Ależ to jest materiał doskonale znany, i to nie tylko historykom czy literaturoznawcom. Gdy w styczniu 1953 r. toczył się wybitnie pokazowy proces kurii krakowskiej, władza PRL sprokurowała szeroko zakrojoną akcję społeczną przeciwko duchowieństwu i podziemiu niepodległościowemu. Jednym z jej elementów był właśnie list ZLP potępiający „agenturalną działalność księży".

Przypomnienie tego faktu zostało przez niektóre środowiska odebrane jako szkalowanie Wisławy Szymborskiej czy Sławomira Mrożka, którzy list ten podpisali.

Oni przecież szczerze opowiadali o tym mało chwalebnym epizodzie ze swojego życia. Byli świadomi, że podpisali wyjątkowo niefortunny dokument.

A jaki był zamysł tej wystawy?

Chcieliśmy pokazać, w jaki sposób reżim komunistyczny wykorzystywał ludzi kultury do tego, by legitymizować swoje ohydne działania. A robił to, bądź zmuszając ich do określonych postaw lub sporządzania tekstów, bądź żerując na ich naiwności i nieświadomości. Ale co tu ukrywać, były i inne motywy– czasem to była jedyna droga, by pojawić się na parnasie polskiej literatury.

Dziwią pana dzisiejsze kontrowersje?

Mnie już niewiele dziwi... Trochę zastanawiające jest tylko to, że gdy mówimy o pewnych epizodach z dziejów PRL i pokazujemy postaci, które się za nimi kryją, ciągle budzi to tak wielkie emocje. O jednych tematach podobno trzeba mówić, a o innych nie wypada...

Czym się różnią historie, których lepiej nie rozgrzebywać, od tych, z którymi musimy się ponoć bezwzględnie rozliczać, jak np. Jedwabne?

To bardzo dobre pytanie. Niektórzy dość specyficznie rozumieją powinność historyka, z czym ani ja, ani ludzie, z którymi współpracuję, się nie zgadzamy. Jeżeli mamy mówić o historii, to mówmy z całą szczerością.

Nie cichną kontrowersje wokół zakończonej niedawno wystawy krakowskiego IPN „Zniewolony umysł. Intelektualiści w służbie tyranii". Największe dotyczą rezolucji Związku Literatów Polskich popierającej tzw. proces krakowski.

Marek Lasota:

Pozostało 90% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!