Z Tokio bliżej do Warszawy

Pana wizyta jest pierwszą od 10 lat wizytą premiera Japonii. Jak Pan ocenia obecne stosunki japońsko-polskie i czego Pan oczekuje od naszych stosunków bilateralnych?

Shinzo Abe:

Japonię i Polskę od dawna łączą stosunki przyjaźni i dobrej woli. W 2007 roku obchodziliśmy 50. rocznicę wznowienia stosunków dyplomatycznych, a w 2009 roku 90. rocznicę ich nawiązania. Polska jest w Europie jednym z krajów wyjątkowo przyjaznych Japonii.

Jestem przekonany, że nasze kraje, podzielające wspólne wartości, mogą współpracować na rzecz stabilizacji i dobrobytu w regionie i na świecie. Z moją obecną wizytą w Polsce łączę nadzieję na owocną wymianę poglądów z premierem Donaldem Tuskiem, a także z prezydentem Bronisławem Komorowskim.

Polska na tle krajów Unii Europejskiej odnotowuje wysoki wzrost, a stosunki gospodarcze z Japonią z roku na rok coraz bardziej się zacieśniają. Jestem przekonany, że, biorąc pod uwagę potencjał Polski, nasza dwustronna współpraca gospodarcza może się jeszcze rozszerzyć na inne dziedziny, zwłaszcza energetykę.

W Warszawie będzie pan gościem spotkania przywódców państw Grupy Wyszehradzkiej. Czy to oznacza, że integracja naszego regionu jest już dostrzegalna z perspektywy Tokio?

Trzy przyczyny sprawiają, że nawiązana już 10 lat temu współpraca z Grupą Wyszehradzką jest ważna. Po pierwsze, uważam, że fundamentalne wartości, które łączą nas z Polską jak i z pozostałymi krajami Grupy Wyszehradzkiej, stanowią podstawę współpracy w ramach Grupy V4+Japonia. Grupa V4 jest w Europie liderem realizacji programu Partnerstwa Wschodniego. Podczas swojej wizyty chciałbym omówić możliwości współpracy Japonii z Grupą V4 w zakresie wprowadzania demokracji i gospodarki rynkowej w państwach Europy Wschodniej.

Po drugie rynki nowych państw Unii Europejskiej, do których należą kraje Grupy Wyszehradzkiej, są dla Japonii atrakcyjne. Obecnie w krajach Grupy V4 działa około 680 przedsiębiorstw japońskich, zatrudniających ponad 120 tysięcy pracowników. Uważam jednak, że możliwości rozszerzenia współpracy gospodarczej między Japonią a państwami Grupy Wyszehradzkiej jest więcej. Pokładam nadzieje na dalszy rozwój współpracy w energetyce, a także w zakresie nauki i technologii.

Po trzecie, Japończycy darzą wielkim uznaniem kulturę państw V4, np. muzykę Fryderyka Chopina. Uważam, iż należy dalej rozszerzać kontakty między obywatelami naszych krajów i chcę zaproponować podczas szczytu Grupy Wyszehradzkiej, by nadchodzący rok 2014 stał się rokiem wymiany między państwami tej grupy a Japonią. Mam nadzieję, że organizacja wielu różnorodnych wydarzeń kulturalnych przyczyni się do dalszego rozwoju naszch kontaktów.

Japońska gospodarka po długim okresie recesji zaczęła wykazywać ożywienie, indeks Nikkei miał za sobą dobry rok. Jakie działania proponuje dzisiaj pański rząd dla wzrostu gospodarki i poprawy sytuacji finansów państwa?

Od grudnia ub. roku, gdy objąłem fotel premiera, wprowadziłem pakiet bezprecedensowych założeń politycznych, a mianowicie: agresywną politykę monetarną, elastyczną politykę fiskalną i strategię wzrostu pobudzającą inwestycje prywatne. Te „Trzy Strzały" zostały wypuszczone jednocześnie i bardzo szybko.

Chciałbym podkreślić fakt, że sytuacja gospodarcza Japonii ulega ciągłej poprawie. Realny wzrost PKB w pierwszym kwartale b.r. wyniósł 4,1 proc. w ujęciu rocznym, co świadczy o ożywieniu koniunktury i przyspieszeniu wzrostu gospodarczego.

W tym tygodniu zakończono przygotowywanie „Strategii rozwoju gospodarczego", mającej na celu pobudzenie inwestycji prywatnych i której głównymi hasłami są: „Wyzwanie", „Otwarcie na zagranicę" oraz „Innowacje". W kwestii uzdrowienia finansów opracowane zostały podstawowe wytyczne polityki. Będziemy zdecydowanie wprowadzać dalej politykę „Trzech Strzał" oraz dążyć do równomiernej realizacji wzrostu gospodarczego i uzdrowienia finansów.

W wielu państwach europejskich zadłużenie powyżej 50 proc. PKB skończyło się poważnymi kłopotami, a tymczasem dług publiczny Japonii to już ok. 200 proc. PKB. Nie obawia się pan, ze to zbyt wielki ciężar nawet dla trzeciej gospodarki świata?

W Japonii postępuje szybkie starzenie się społeczeństwa i maleje liczba dzieci. Ponadto w sytuacji długotrwałej deflacji nie rosną przychody budżetowe. Stoimy wobec trudnej sytuacji finansowej; właśnie te obawy każą nam zdecydowanie przeprowadzić bezprecedensową politykę „Trzech Strzał".

Nawet jeśli nie będziemy brać pod uwagę spłat kapitału i odsetek za obligacje państwowe, to i tak musimy zbilansować dochody i wydatki budżetowe. Osiągnięcie nadwyżki salda pierwotnego jest dla nas najwyższym priorytetem. Rząd Japonii zamierza do roku finansowego 2015 doprowadzić w pierwszej kolejności do zmniejszenia o połowę obecnego poziomu deficytu, a do roku finansowego 2020 doprowadzić do uzyskania nadwyżki budżetowej. Jest to nasze zobowiązanie międzynarodowe.

Dążąc do ożywienia gospodarki japońskiej będziemy także dokładać starań, by ciąć zbyteczne wydatki. Aby jednak utrzymać nasz system opieki społecznej (w tym systemy emerytur i ubezpieczeń społecznych) na światowym poziomie, podjęliśmy decyzję o podniesieniu stawki podatku konsumpcyjnego.

Chiny wyrosły już na największą potęgę w Azji. Czy w przyszłości postrzega pan wielkiego sąsiada jako partnera czy konkurenta Japonii?

Chiny są ważnym sąsiadem Japonii i stosunki dwustronne z nimi są jednym z priorytetów dyplomacji japońskiej. Japonia i Chiny, jako państwa wspólnie odpowiedzialne za pokój i rozwój w regionie i na świecie powinny dążyć do współpracy starając się jednocześnie, by pojedyncze problemy nie wpływały na ich całokształt. Ja ze swej strony jestem zawsze gotów do dialogu, i moje stanowisko w tej sprawie kieruję do Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej, Xi Jinpinga.

Czy widzi pan szansę na rozwój współpracy regionalne w Azji? Czy stworzenia bloku ekonomicznego i politycznego na wzór Unii Europejskiej będzie kiedyś możliwe?

Warunki bezpieczeństwa w rejonie Azji i Pacyfiku zmieniają się między innymi pod wpływem rosnącej siły Chin. Z tego względu, uważam, iż bardzo ważne jest rozwijanie wielopłaszczyznowej współpracy regionalnej w ramach licznych organizacji, takich jak Forum Regionalne ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej) czy Szczyt Azji Wschodniej.