Prawne zgrzyty wokół in vitro

Sprawa in vitro powinna być uregulowana ustawą. Wtedy wątpliwości prawnych byłoby o wiele mniej.

Publikacja: 10.01.2013 02:52

Od momentu ogłoszenia informacji o tym, że sprawę in vitro premier Donald Tusk chce uregulować za pomocą programu zdrowotnego, a nie ustawy, mnożą się kolejne wątpliwości dotyczące takiego rozwiązania.

Ostatnio coraz częściej słychać, że zaproponowane przez resort zdrowia w programie rozwiązania mogą być niezgodne z ustawą zasadniczą.

Niedawno zwracał na to uwagę wiceminister sprawiedliwości Michał Królikowski, który podkreślał, że program zdrowotny jest formą działania państwa, powoływaną w oparciu o art. 48 ustawy o działalności leczniczej. – Z formalnego punktu widzenia pozostaje dyskusyjne to, na ile zabiegi in vitro kwalifikują się obecnie do programu zdrowotnego – mówił w rozmowie z KAI.

Dodawał, że bezpłodność potraktowano tu jako systemowy problem zdrowotny, ale nie wpisano tego do stosownego rozporządzenia. Wątpliwości budzi też sam art. 48 ustawy. – W świetle dotychczasowego orzecznictwa TK budzi on obawy co do zgodności z konstytucją ze względu na przewidzianą w nim nadmierną dowolność ministra zdrowia w zakresie kształtowania przedmiotu programów zdrowotnych – dowodził Królikowski.

Zapytaliśmy, czy resort zbadał konstytucyjność proponowanych rozwiązań przed ich publiczną prezentacją. Ministerstwo odpowiedziało, że nie było takiej potrzeby, bo program nie jest aktem prawnym i nie podlega orzecznictwu o zgodności z konstytucją.

Prawnicy, z którymi rozmawiała „Rz", w większości są zdania, że takie opinie prawne resort powinien mieć, zwłaszcza że sprawa in vitro budzi wiele społecznych emocji i od początku była kontrowersyjna.  Z tego samego powodu wskazują, że powinna być uregulowana ustawą, a nie programem. – Sprawa in vitro jest tak doniosłą społecznie kwestią, że powinna być uregulowana w ustawie, gdyż to na podstawie ustaw działa władza publiczna. Z tej przyczyny nawet pomysł uregulowania tych kwestii w rozporządzeniu budził zastrzeżenia, tym bardziej można je mieć wobec aktu jeszcze niższej rangi – mówi dr Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z UW.

– Tym bardziej że w ramach tego programu będą rozdzielane znaczne środki publiczne.  W tej sytuacji wszystkie wątpliwości prawne powinny zostać wyjaśnione wcześniej – mówi prof. Marek Chmaj, konstytucjonalista z SWPS. – Jeśli zapisy będą nadal budzić poważne wątpliwości, kiedy program zacznie już obowiązywać, to np. NIK może zakwestionować celowość ich wydania – dodaje.

Trzyletni program zdrowotny ma kosztować 300 mln zł i objąć łącznie 15 tys. par.

Już dziś widać, że program nie obejmie wszystkich chętnych par. Kontrowersje natury konstytucyjnej może budzić granica wieku kobiety (40 lat).

– Program zdrowotny jest wewnętrznym aktem prawnym dotyczącym określonego celu i od początku wiadomo było, że jest to próba obejścia prawa boczną furtką – mówi Bolesław Piecha, były wiceminister zdrowia (PiS).

Zupełnie inaczej na sprawę patrzy Marek Balicki, były minister zdrowia z SLD. – Nawet jeśli można mieć wątpliwości do samego programu, to jego podstawą jest art. 48 ustawy o świadczeniach, do której wątpliwości nie ma. Trudno, by ministerstwo zamawiało specjalistyczne, zewnętrzne ekspertyzy do każdego programu i każdego swojego pomysłu – mówi „Rz".

Jacek Żalek z PO: – Skoro resort nie zamówił ekspertyz dotyczących konstytucyjności, to rozumiem, że miał pewność, że działa zgodnie z polskim porządkiem prawnym. Jeśli poznamy szczegóły, a wątpliwości jednak będą, to istnieje możliwość przekroczenia delegacji ustawowej.  Co jest wystarczającą przesłanką do rozpoznania przez TK – wskazuje.

Program jest obecnie na etapie opiniowania przez Agencję Oceny Technologii Medycznych. Resort przewiduje, że wejdzie w życie zgodnie z zapowiedziami premiera Donalda Tuska, czyli w lipcu 2013 roku.

Od momentu ogłoszenia informacji o tym, że sprawę in vitro premier Donald Tusk chce uregulować za pomocą programu zdrowotnego, a nie ustawy, mnożą się kolejne wątpliwości dotyczące takiego rozwiązania.

Ostatnio coraz częściej słychać, że zaproponowane przez resort zdrowia w programie rozwiązania mogą być niezgodne z ustawą zasadniczą.

Pozostało 91% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!