Akcja „Rzeczpospolitej" we współpracy z UNEP/GRID Warszawa
Żyjemy w czasach bezprecedensowego kryzysu klimatycznego. Stawiamy czoła konsekwencjom wzrostu temperatury, zanieczyszczenia środowiska, degradacji ekosystemów.
Zjawiska te uderzają bezpośrednio w utrzymanie różnorodności biologicznej na naszej planecie. Korzyści, jakie zapewniają ludziom zdrowe ekosystemy, są podstawą naszej globalnej gospodarki i kultury. Ich degradacja koniec końców uderza w nas samych – nasze zdrowie i jakość życia.
Rozwiązania problemów środowiskowych wymagają mądrego procesu decyzyjnego, opartego na podstawach naukowych i wiarygodnych danych. Inteligentne wykorzystanie technologii pomagającej w tym globalnym wysiłku wspierane jest przez szereg organizacji międzynarodowych, w tym tych działających w ramach rodziny ONZ.
Planeta okiem satelity
Wraz z wkroczeniem w czwartą rewolucję przemysłową technologia coraz bardziej ułatwia nam mapowanie przyrody. Dane satelitarne dają możliwość obserwacji na bardzo szczegółowym poziomie i w czasie rzeczywistym, podczas gdy drony i aplikacje mobilne umożliwiają mapowanie lokalnych ekosystemów.
Monitorowanie środowiska jest jednym z głównych celów utworzonego przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) programu Copernicus. Program wykorzystuje konstelacje satelitów oraz tysiące sensorów naziemnych, dostarczając dziennie 12 terabitów danych. W zależności od rozdzielczości zdjęcia oraz sensorów wykorzystywanych do pozyskiwania informacji można śledzić i analizować określone zmiany zachodzące w środowisku.
Dane pozyskiwane przez satelitę Sentinel-2 pozwalają np. na opracowanie dynamicznej mapy zdrowia roślinności, podczas gdy te z Sentinel-3 – na szacowanie zawartości chlorofilu, a więc np. eutrofizacji (przeżyźnienia) środowiska morskiego. Dane satelitarne pozwalają na analizy zmian ekosystemów, ich warunków wilgotnościowych, stopnia ich degradacji, wycinki lasów, rozprzestrzeniania się pożarów, zanieczyszczenia mórz wyciekami ropy, poziomu stężenia gazów cieplarnianych, zmian dziury ozonowej, a nawet przemieszczania się „wysp"plastiku.
Globalna strategia danych o środowisku
Zgromadzenie Ogólne ONZ ds. środowiska (UNEA) w marcu 2019 r. wskazało konieczność opracowania do roku 2025 globalnej strategii zarządzania danymi środowiskowymi, przekazując to zadanie Programowi ONZ ds. Środowiska (UNEP). Dostępność wysokiej jakości wiarygodnych danych jest niezbędna do zrozumienia powiązań pomiędzy pogarszającymi się ekosystemami, utratą siedlisk i różnorodności biologicznej a nadmierną eksploatacją zasobów.
Zrealizowanie szerokiej gamy potrzeb związanych z mandatem UNEP wymaga ścisłej, partnerskiej i międzysektorowej współpracy. Centrum UNEP/GRID-Warszawa angażuje się w nią, realizując m.in. merytoryczne opracowania w ramach World Environment Situation Room – platformy prezentującej szeroki kontekst stojących przed nami wyzwań, takich jak ochrona zasobów wodnych, utrzymanie zielonej infrastruktury czy promowanie wzorców zrównoważonej produkcji i konsumpcji.
Autorka jest dyrektorem Centrum UNEP/GRID-Warszawa
Satelity na ratunek gruzińskim lasom
Lasem porośnięte jest przeszło 40 proc. powierzchni Gruzji. Nie zawsze łatwo jest śledzić wszelkie aktywności na terenie przeszło 2,7 mln hektarów pod kątem ich wpływu na środowisko. Aby zmniejszyć skalę fragmentacji obszarów leśnych oraz degradację gleb, gruzińskie Ministerstwo Ochrony Środowiska i Rolnictwa połączyło siły z Funduszem na rzecz Globalnego Środowiska (GEF), Programem ONZ ds. Środowiska (UNEP) oraz World Resources Institute po to, by stworzyć nowe narzędzie online – atlas lasów i użytkowania ziemi w Gruzji.
Autorka jest dyrektorem Centrum UNEP/GRID-Warszawa
Więcej na temat tego narzędzia i jego zastosowań przeczytać można na stronie kampanii Zielona Wstążka #DlaPlanety: www.DlaPlanety.pl.
- Akcja „Rzeczpospolitej" we współpracy z UNEP/GRID Warszawa
