Właściciel lokalu zwrócił się do burmistrza z wnioskiem o wymeldowanie z tego lokalu syna skazanego na wieloletnią karę pozbawienia wolności, który od roku przebywa w więzieniu. Opuszczenie lokalu przez tę osobę nie było dobrowolne. Czy burmistrz może wydać decyzję o jej wymeldowaniu? – pyta czytelnik.

Tak. Takie uprawnienie wynika z art. 15 ust. 2 ustawy z 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Ustawodawca przewidział, że osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad trzy miesiące, ma obowiązek wymeldować się w organie gminy właściwym ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca. Organ gminy wydaje – na wniosek właściciela lub innego podmiotu dysponującego tytułem prawnym do lokalu albo z urzędu – decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad trzy miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się.

W orzecznictwie przyjmuje się, że za opuszczenie lokalu należy uznać fizyczne nieprzebywanie w tym lokalu połączone z zamiarem jego opuszczenia, przy jednoczesnym zerwaniu wszelkich związków z dotychczasowym lokalem i założeniem w nowym miejscu ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów.

Zasadą jest, że opuszczenie lokalu powinno mieć trwały i dobrowolny charakter. Wymóg dobrowolności musi być jednak oceniany na tle konkretnej sytuacji. Przymusowe opuszczenie lokalu przez osobę w nim zameldowaną nie może stanowić przesłanki wymeldowania tylko wówczas, gdy było wynikiem bezprawnych działań innych osób, a nie wtedy, gdy dana osoba była zmuszona opuścić lokal na skutek zawinionych przez nią zachowań (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 września 2009 r., sygn. II OSK 1396/08). W razie odbywania kary pozbawienia wolności, co wiąże się z opuszczeniem miejsca stałego pobytu, brak dobrowolności nie stanowi przeszkody do wymeldowania (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 lipca 2014 r., sygn. II OSK 394/13). Należy przy tym pamiętać, że sprawy meldunkowe służą wyłącznie rejestracji stanu faktycznego i nie mają żadnego związku z prawem do lokalu.

podstawa prawna: art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 139, poz. 993 ze zm.)