Koszty w sprawach cywilnych i gospodarczych będą wyższe

Koszty prowadzenia spraw cywilnych i gospodarczych będą wyższe. Resort sprawiedliwości planuje uproszczenie opłat. Przy okazji zmienia część stawek.

Publikacja: 06.06.2013 08:57

Obowiązująca od ponad sześciu lat ustawa o kosztach sądowych jest jedną z najtrudniejszych w stosowaniu.

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Marek Domagalski

Nowe stawki opłat sądowych w sprawach cywilnych (gospodarczych, rodzinnych) chce wprowadzić Ministerstwo Sprawiedliwości.

W uzasadnieniu do najnowszej wersji założeń nowelizacji ustawy o kosztach sądowych czytamy, że obowiązująca od ponad sześciu lat ustawa jest jedną z najtrudniejszych w stosowaniu. Proponowane zmiany mają ją uprościć. Pozwolą m.in. usprawnić postępowanie sądowe i usunąć wątpliwości interpretacyjne.

Projekt zawiera jednak głównie podwyżki. Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku ma wzrosnąć z 50 zł do 100 zł. Dzięki temu jednak więcej osób ma skorzystać z usług notariuszy, którzy wydają poświadczenie dziedziczenia.

Koszt złożenia wniosku o ustanowienie służebności przesyłu wzrośnie z 40 zł do 200 zł. Zażalenie na odmowę wyłączenia sędziego czy skazanie strony na grzywnę, np. za zakłócenie rozprawy, ma kosztować 250 zł. Podwyższenie stawki o 210 zł (obecnie wynosi ona 40 zł) ma na celu ograniczenie pieniactwa. Jeśli jednak zażalenie zostanie uwzględnione, opłata będzie zwracana w całości.

Resort chce też wprowadzić całkiem nową opłatę, w wysokości 50 zł, za sporządzenie uzasadniania wyroku. Obecnie ta czynność jest bezpłatna. Z 6 zł do 8 zł ma wzrosnąć opłata kancelaryjna od strony poświadczonego odpisu z akt sprawy, a zwykłej kopii z 1 zł do 1,5 zł.

Pomyłki co do opłat sądowych pozbawiają nieraz strony prawa do sądu

Spora zmiana dotyczy zasiedzenia, zwłaszcza nieruchomości. Obowiązywała tu opłata stała – 2 tys. zł. Prosta w stosowaniu, ale zupełnie oderwana od wartości nieruchomości, co zniechęcało nieraz posiadaczy mniej wartościowych nieruchomości do występowania o zasiedzenia. W jej miejsce mają obowiązywać trzy opłaty w wysokości: 500, 1000 i 2000 zł zależnie od wartości przedmiotu sprawy. Bez znaczenia będzie fakt, czy chodzi o nieruchomość czy ruchomość.

Z pewnością ułatwieniem dla podsądnych będzie uproszczenie opłat w postępowaniu upominawczym. Zamiast 5 proc. będzie trzeba wnieść tylko 1,25 proc. wartości sporu.

– Zaproponowane zmiany nie rozwiązują problemów, jakie wiążą się z pobieraniem opłat sądowych – ocenia Aneta Łazarska, sędzia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy. – W Stowarzyszenia Iustitia zaproponowaliśmy zasadnicze zmiany: eliminację bądź radykalne ograniczenie opłat niskich, cząstkowych, wpadkowych. Uiszczona na początku postępowania opłata sądowa powinna pochłaniać inne opłaty cząstkowe, które mogą wyniknąć w toku postępowania w danej instancji – podkreśla sędzia Łazarska.

W najbliższym czasie założeniami ma się zająć rząd.

etap legislacyjny: trafi na posiedzenie rządu