Reklama

Sąd: akt małżeństwa pary tej samej płci z zagranicy nie trafi do polskich ksiąg stanu cywilnego

Urzędnicy nie naruszyli prawa, odmawiając dwóm kobietom wpisania aktu małżeństwa zawartego w szkockim Edynburgu do polskich ksiąg stanu cywilnego.

Aktualizacja: 03.03.2016 12:37 Publikacja: 03.03.2016 12:32

Sąd: akt małżeństwa pary tej samej płci z zagranicy nie trafi do polskich ksiąg stanu cywilnego

Foto: 123RF

Taki wniosek płynie z niedawnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, i potwierdza dotychczasową linię orzeczniczą.

Panie K. i S. F., które zawarły związek małżeński w szkockim Edynburgu, zwróciły się o jego tzw. transkrypcję, czyli wpisanie aktu małżeństwa do polskich ksiąg stanu cywilnego. Zastępca Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego (USC) odmówił, powołując się na art. 107 Prawa o aktach stanu cywilnego, który w punkcie 3 stanowi, że „Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia dokonania transkrypcji, jeżeli (...) transkrypcja byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej". W uzasadnieniu zaznaczono również, że przepisy prawa polskiego nie przewidują możliwości zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy osobami tej samej płci (art. 18 Konstytucji oraz art. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Na takim samym stanowisku stanął Wojewoda. Zwrócił on uwagę, iż stosowany w Polsce wzór aktu małżeństwa zawiera dwie rubryki: pierwsza oznaczona jako „mężczyzna" i druga oznaczona jako „kobieta". W przypadku transkrypcji aktu małżeństwa pań F., jedna z kobiet musiałaby zostać wpisana w rubryce „mężczyzna". Tymczasem Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 grudnia 2014 r. (sygn. II OSK 1298/13) wskazał, że sporządzenie takiego aktu byłoby niezgodne z obowiązującym w Polsce porządkiem prawnym oraz mogłoby zostać uznane jako poświadczenie przez funkcjonariusza publicznego nieprawdy.

W obszernej skardze do sądu administracyjnego, pełnomocnik pań F. podniósł, że nie jest dopuszczalne – jak to uczyniły organy – poddawania problemu prawnego, regulowanego przecież obok prawa polskiego, także przepisom prawa unijnego ocenie tylko z perspektywy tych pierwszych norm. Co więcej, nie istnieje żadna zasada konstytucyjna (jakiejkolwiek, a więc krajowej czy międzynarodowej proweniencji), która nakazywałaby uniemożliwienie transkrypcji aktu małżeństwa osób tej samej płci.

Zdaniem pełnomocnika takiej przeszkody nie stanowi również art. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, bowiem przepis ten ma zastosowanie do małżeństw zawieranych w oparciu o prawo polskie. Tymczasem, jak zauważył mecenas, jego klientki nie domagały się, aby kierownik USC odebrał od nich oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński w oparciu o prawo polskie, ani też nie pożądały, aby wpisał ich małżeństwo zawarte w oparciu o prawo polskie do ksiąg stanu cywilnego. Domagały się natomiast, aby organ dokonał tzw. transkrypcji, która nie jest czynnością wywołującą skutki materialno-prawne. Nie dochodzi wskutek niej do zmiany stanu cywilnego, ani nie powoduje, że takie małżeństwo zaczyna wywierać skutki według prawa polskiego.

Reklama
Reklama

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, oddalając skargę, przypomniał przede wszystkim, że w myśl art. 7 Prawa prywatnego międzynarodowego, prawa obcego nie stosuje się, jeżeli jego stosowanie miałoby skutki sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej. – Skoro w Polsce jedynie małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny może być zarejestrowany w formie aktu stanu cywilnego (...), to również zagraniczny dokument stanu cywilnego jakim jest akt małżeństwa może zostać przeniesiony do rejestru stanu cywilnego w drodze transkrypcji jedynie wówczas gdy wskazuje jako małżonków mężczyznę i kobietę – wyjaśnił sąd, zaznaczając przy tym, iż „w innym wypadku (gdy akt małżeństwa wymienia małżonków jednej płci) transkrypcja jako sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego RP jest niedopuszczalna".

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 14 stycznia 2016 r. (sygn. akt III SA/Gd 835/15)

Prawo karne
Sprawa Sławomira Nowaka umorzona. „To niecodzienne, bulwersujące, ale zgodne z prawem”
Nieruchomości
Rząd chce ukrócić handel danymi z ksiąg wieczystych. Jest zapowiedź ustawy
Podatki
Kiedy spadkową nieruchomość można od razu sprzedać bez PIT? Ważny wyrok
Nieruchomości
Rząd zmienia przepisy o spółdzielniach i wspólnotach. Oto szczegóły
Prawo w Polsce
Kto w razie wojny może w pierwszej kolejności trafić do wojska?
Reklama
Reklama