O rozstrzygnięcie tych sporów wystąpił jeszcze w 2022 r. rzecznik finansowy. Zapytał Sąd Najwyższy, czy zakład ubezpieczeń może ustalić odszkodowanie przysługujące poszkodowanemu z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów z uwzględnieniem ulg i rabatów na usługi naprawcze, możliwych do uzyskania we współpracującym z tym zakładem warsztatem. Przypomniał przy tym o obowiązkach spoczywających na uprawnionym do odszkodowania (zapobieżeniu zwiększeniu się szkody oraz współdziałaniu wierzyciela z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania).
Odszkodowanie z ubezpieczenia OC powinno odpowiadać kosztom?
Siedmiu sędziów pod przewodnictwem prof. Joanny Misztal-Koneckiej, prezes Izby Cywilnej SN, podjęło w środę uchwałę. Wynika z niej, że jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom, chyba że są one oczywiście nieuzasadnione. Wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem.
Jeżeli zaś poszkodowany nie poniósł jeszcze kosztów naprawy pojazdu ani nie zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia OC powinna odpowiadać przeciętnym kosztom naprawy na lokalnym rynku, z uwzględnieniem możliwych do uzyskania przez poszkodowanego ulg i rabatów, chyba że skorzystaniu z tych ulg i rabatów sprzeciwia się jego uzasadniony interes.
Jak wskazał w uzasadnieniu uchwały Maciej Kowalski, sędzia sprawozdawca, obowiązek wypłaty odszkodowania nie zależy do tego, że poszkodowany nie podjął naprawy, i wtedy może dochodzić nawet do jego wzbogacenia (jedno ze stanowisk w tych sporach głosi, że likwidacja szkody nie powinna prowadzić do takiego wzbogacenia).
Rabaty i upusty w wycenie szkody?
To nie pierwsza próba rozwiązania omawianych sporów. W uchwale z października 2022 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że odszkodowanie z OC komunikacyjnego obejmuje „wyłącznie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy” i nie ma w tej kwestii żadnego automatyzmu (sygn. akt: III CZP 119/22). Przedstawiciele ubezpieczycieli i warsztatów partnerskich interpretują to jako potwierdzenie praktyki stosowania rabatów i upustów w wycenie likwidowanej szkody z OC komunikacyjnego.