Polska bliżej Izraela

Prezydent Lech Kaczyński spotkał się wczoraj z czołowymi izraelskimi politykami: prezydentem Szymonem Peresem i premierem Ehudem Olmertem. Niewykluczone jednak, że najważniejsze okażą się rozmowy z minister edukacji panią Yuli Tamir. Izraelska minister zgodziła się bowiem na złożoną w kwietniu polską propozycję powołania wspólnego polsko-izraelskiego funduszu, z którego mają być finansowane wycieczki izraelskiej młodzieży.

Między naszymi narodami dzieje się obecnie coś fantastycznego

Polska chce mieć wpływ na organizację tych imprez, które dotąd na ogół ograniczają się do zwiedzenia byłego niemieckiego obozu Auschwitz i innych miejsc kaźni narodu żydowskiego. Izolowana od polskich rówieśników izraelska młodzież po powrocie do domu ma wrażenie, że Polska jest „wielkim żydowskim cmentarzem“ i że grozi im w niej niebezpieczeństwo ze strony agresywnych antysemitów.

– Chcemy pokazać, że przed Holokaustem istniało tutaj żydowskie życie i 800 lat zgodnego współżycia obu narodów. Dlatego według naszego projektu młodzi Izraelczycy oprócz wizyty w Auschwitz, której oczywiście nie może zabraknąć, zwiedzą Kraków, Kazimierz, a w przyszłości Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie – powiedziała „Rz” Ewa Junczyk-Ziomecka, minister z Kancelarii Prezydenta.

Teraz, kiedy strona izraelska wyraziła zgodę na projekt, jego zatwierdzenie jest tylko kwestią czasu. Polsce zależy na tym, żeby umowa weszła w życie na początku przyszłego roku szkolnego. Izraelczycy obiecali wczoraj, że zrobią wszystko, żeby tak się stało. – Mamy już na to odłożone środki w budżecie. Czekamy teraz na izraelskie sugestie w sprawie ostatecznego kształtu porozumienia – powiedział „Rz” jeden z polskich dyplomatów.

Polska delegacja porozumiała się wczoraj z Izraelczykami również w kwestii wymiany młodzieży (na początek po około 300 osób z obu krajów rocznie) oraz w sprawie powołania polsko-izraelskiej komisji podręcznikowej.

Przedstawiciele obu stron mówią, że to efekt wielkiej poprawy stosunków pomiędzy Polską a Izraelem, jaka nastąpiła w ostatnim czasie.

– Jak zwykle spotkanie z prezydentem Lechem Kaczyńskim było dla mnie bardzo wzruszające i owocne. Trudno mi sobie wyobrazić, żeby relacje pomiędzy naszymi państwami były lepsze niż obecnie – powiedział w wywiadzie udzielonym „Rz” prezydent Izraela Szymon Peres. – Trudne sprawy z naszej przeszłości już nas nie dzielą. Teraz najważniejsza jest przyszłość, która nas łączy – dodał.

Lech Kaczyński bierze udział w międzynarodowej konferencji z okazji 60. rocznicy powstania państwa żydowskiego. Wśród zaproszonych gości jest 13 światowych przywódców, m.in. prezydenci USA, Ukrainy, Gruzji czy Łotwy. Przyjechał także były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair.

25 maja prezydent Lech Kaczyński uda się z dwudniową wizytą do Gruzji – dowiedziała się nieoficjalnie „Rz”. Natomiast jutro Lech Kaczyński i gruziński prezydent Micheil Saakaszwili spotkają się w Izraelu. Polska aktywnie zabiega o poparcie UE dla Gruzji w jej konflikcie z Rosją. Gdy w połowie kwietnia Moskwa ogłosiła, że będzie wspierać gruzińskich separatystów, prezydent Kaczyński był jednym z pierwszych przywódców, do którego Saakaszwili zatelefonował z prośbą o wsparcie. Polski przywódca wydał ostre oświadczenie w obronie integralności terytorialnej Gruzji, a delegacja Kancelarii Prezydenta udała się do Tbilisi. W zeszłym tygodniu, razem z czterema innymi ministrami spraw zagranicznych krajów Unii, Gruzję odwiedził szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski.

lor

Adar Primor, były redaktor naczelny angielskojęzycznej gazety „Haarec”

Rz: Prezydent Izraela Szymon Peres uważa, że stosunki izraelsko-polskie nie mogą być lepsze. Zgadza się pan z nim?

Adar Primor: Rzeczywiście pomiędzy naszymi narodami dzieje się obecnie coś fantastycznego. Relacje między prezydentami, rządami i parlamentarzystami są znakomite. Jeszcze nigdy tak intensywnie nie współpracowali nasi biznesmeni. A co najważniejsze, zmienia się obraz Polski w oczach zwykłych Izraelczyków. Coraz więcej ludzi interesuje się krajem swoich ojców i dziadków. Czyta na jego temat i dowiaduje się, że relacje polsko-żydowskie to nie tylko Jedwabne, Kielce i rok 1968. Coraz więcej osób jeździ na wycieczki do Polski. Właśnie w taki sposób – a nie na politycznych salonach – buduje się prawdziwe pojednanie.

Czy ze wszystkimi polskimi rządami Izraelowi tak dobrze się współpracuje?

Ponieważ rząd Prawa i Sprawiedliwości miał tutaj bardzo dobrą prasę i był świetnie oceniany przez polityków, istniały pewne obawy, że gdy wybory wygra Platforma Obywatelska, to te relacje mogą już nie być takie bliskie. PO wygrała, rządzi premier Donald Tusk, ale nic się nie zmieniło. Nadal jesteśmy bardzo zaprzyjaźnieni.

Jakie znaczenie dla Izraelczyków ma to, że Polska jest związana bliskim sojuszem ze Stanami Zjednoczonymi, oraz to, że nasi żołnierze stacjonują w Iraku i Afganistanie?