Mieszkanka leżącego na południu Syberii Abakanu (Republika Chakasji) Lidia Bainowa należy do nielicznego grona rdzennych mieszkańców, promocją ich kultury zajmowała się od lat. Organizowała lokalny muzyczny festiwal kultur, działała na rzecz zachowania tradycji i języka chakaskiego. Problemy rdzennych mieszkańców opisała niedawno w popularnej w Rosji sieci społecznościowej Vkontakte.ru. Pisała o panujących w rosyjskim społeczeństwie nastrojach nacjonalistycznych oraz o dyskryminacji tubylców.
– Ten miał szczęście, kto nie miał do czynienia z nacjonalizmem. Przez 29 lat życia w Abakanie doświadczam tego codziennie. Moja matka i ojciec ciągle są zaczepiani. Mówią im: „jak Chakasi dostali trzypokojowe mieszkanie w centrum miasta?" albo „Chakaska i tak dobrze ubrana" – napisała Bainowa cytowana przez lokalny portal tayga.info. Kobieta opisała zdarzenie, jak rosyjskie dzieci nie wpuściły chakaskich na plac zabaw, mówiąc, że „wstęp jest tylko dla Rosjan". – W takich sytuacjach chce się zrobić rewolucję i przewrót. Przywrócić władzę i ziemię naszemu narodowi. Wywalczyć! – konkludowała działaczka.
Federalna Służba Bezpieczeństwa (FSB) oskarżyła ją za ten wpis o ekstremizm. W świetle rosyjskiego prawa kobiecie grozi nawet pięć lat więzienia. Z opublikowanego przez lokalne media aktu oskarżenia wynika, że Bainowa „nawoływała do nienawiści wobec Rosjan mieszkających na terytorium Federacji Rosyjskiej".
– Nie może być tak, że za wpis w sieci wsadza się człowieka do więzienia. Obecnie walczymy o zmianę prawa w tym zakresie – mówi „Rzeczpospolitej" Lew Ponomariow, znany rosyjski obrońca praw człowieka. – Dziewczyna z Chakasji może mieć rację odnośnie do dyskryminacji. Nacjonalistyczne nastroje w rosyjskim społeczeństwie zawsze były i będą. Imperium rosyjskie tworzono, podbijając cudze ziemie – dodaje.
Bainowa twierdzi, że powodem wszczęcia sprawy karnej jest jej działalność na rzecz rdzennych mieszkańców regionu. A tych pozostało już niewielu. Chakasi w Republice Chakasji stanowią jedynie 12 proc. populacji (nieco ponad 63 tys. ludzi), Rosjan jest około 430 tys. Tymczasem w 1926 roku rdzenni mieszkańcy stanowili tam ponad połowę ludności. Radziecka industrializacja i masowe deportacje na Syberię (w tym również wielu Polaków) spowodowały, że autochtoni stali się mniejszością narodową.
