Państwo policyjne na igrzyska

Nie tylko dziesiątki tysięcy żołnierzy oraz liczące 170 tys. osób oddziały MSW stać będą na straży bezpieczeństwa igrzysk w Soczi. Duma Państwowa przygotowuje cały pakiet mający ułatwić władzom zapobieżenie aktom terroryzmu. Takim jak samobójcze ataki w Wołgogradzie, gdzie zginęły 34 osoby, a dwa razy tyle odniosło obrażenia. Projekt nowych regulacji przewiduje, że pracownicy Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) otrzymać mają prawo bezpośredniej kontroli obywateli, które posiadają obecnie policja i MSW.

FSB może obecnie dokonywać kontroli tego rodzaju jedynie w strefie  specjalnych operacji. Taką jest w gruncie rzeczy od tygodnia cały region igrzysk olimpijskich w Soczi. Stąd obawy obrońców praw człowieka, że FSB przekształci się na stałe w aparat działający na tych samych zasadach co w czasach sowieckich KGB.

Internet pod kontrolą

Kolejny z projektów wniesionych wczoraj do Dumy  zgodnie przez wszystkie obecne w niej frakcje parlamentarne przewiduje totalną kontrolę Internetu przez służby specjalne. Już teraz FSB oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ma nieograniczony dostęp do bazy danych działających w Rosji dostarczycieli usług telekomunikacyjnych. Ci z kolei mają obowiązek magazynowania danych przez trzy lata.

Zgodnie z nowym projektem obowiązek magazynowania danych o uzyskanych informacjach obowiązywać będzie wszystkie rosyjskie media elektroniczne będące pośrednikami w przekazywaniu informacji. – Chodzi o wszystkie serwisy pocztowe, portale społecznościowe, a także te, na których istnieje możliwość skomentowania informacji – tłumaczy agencji Interfax Leonid Lewin, jeden z współautorów projektu ustawy.

Równocześnie mają ulec zaostrzeniu kary za terroryzm. Za współudział w akcie terrorystycznym proponuje się karę więzienia od 8 do 20 lat, za organizację od 15 lat do dożywocia. W Dumie mowa jest także o zawieszeniu moratorium na karę śmierci. Służby mają też uzyskać lepszy dostęp do kontroli przepływu środków pieniężnych nie tyle za pośrednictwem banków, ile zajmujących się taką działalnością wyspecjalizowanych instytucji. Nie będzie możliwe przekazanie jednorazowo sumy większej niż tysiąc rubli (ok. 30 dolarów).

Przeciwnicy drastycznego zaostrzenia prawa przekonują, że nie wpłynie to na poprawę bezpieczeństwa, lecz umocni system państwa policyjnego. – Istnieje wielkie niebezpieczeństwo, że obecna kampania antyterrorystyczna zostanie wykorzystana do walki z opozycją – twierdzi Witalij Ponomariow ze stowarzyszenia obrońców praw człowieka Memoriał.

Jego zdaniem brak jasnych kryteriów sprawi, że każda krytyczna publikacja może zostać przez władze zakwalifikowana jako ekstremistyczna, a jej autor lub wydawca nie będzie miał żadnych szans w sądzie, udowadniając, że wcale tak nie jest.

Terroryzm na co dzień

– Będziemy prowadzić walkę z terrorystami do ich całkowitego unicestwienia – zapowiedział prezydent Władimir Putin po zamachach w Wołgogradzie, położonym tysiąc kilometrów od Soczi.

Ale znacznie bliżej, w odległości zaledwie kilkuset kilometrów, w Inguszetii, Czeczenii, Kabardo-Bałkarii czy nieco dalej, w Dagestanie, nie ma praktycznie dnia, aby nie dochodziło do potyczek z policją lub wojskiem. Jedynie w nocy z wtorku na środę zginęło trzech policjantów na północy Dagestanu.

W sumie od października ubiegłego roku na Kaukazie zginęło już ponad 140 osób. Rosyjskie ministerstwo spraw wewnętrznych jest przekonane, że na Kaukazie działa 600 uzbrojonych bojowników, zgromadzonych w 40 ugrupowaniach. Jak twierdzi Aleksander Bortnikow, szef FSB, w ubiegłym roku „zneutralizowano" 260 „bandytów", z czego 42 miało należeć do kierownictwa organizacji terrorystycznych.

– Obowiązujące prawo daje w zasadzie władzom narzędzia do walki z terroryzmem. Są jednak pewne luki, które należy zlikwidować – przekonuje „Rz" Siergiej Markow, politolog związany z Kremlem. Jest przekonany, że zaostrzenie kar za terroryzm zmusi sądy do ich stosowania, co przyczyni się do eliminacji tego zjawiska.