Na kogo czeka spadek w OFE i ZUS

Zaledwie 37 proc. członków OFE wie, że mogą po zmarłych bliskich otrzymać pieniądze gromadzone w OFE – wynika z badania „Barometr Nordea" zrealizowanego przez GfK Polonia na zlecenie Nordea PTE. Eksperci z OFE Nordea na tej podstawie szacują, że w funduszach może czekać na spadkobierców nawet 2 mld zł.

Prezes Nordea PTE Piotr Królikowski mówi „Rz" bez ogródek: – Bardzo często sami nie wiemy, do jakiego OFE należymy, nie wiemy też, do którego funduszu należą nasi bliscy. I to jest zasadnicza przyczyna, dla której w przypadku zgonu osoby bliskiej nie wiemy, gdzie tych pieniędzy należy szukać – tłumaczy.

Dodaje, że nie zdajemy sobie także sprawy, że środki te w części są dziedziczone w gotówce. – Często są to niebagatelne kwoty. Na rachunku osoby gromadzącej środki w OFE od 1999 r. znajduje się średnio ok. 30 tys. zł – mówi Królikowski.

Okazuje się, że Polacy jeszcze mniej wiedzą o możliwości dziedziczenia pieniędzy z ZUS. Taką możliwość daje im funkcjonujące od maja 2011 r. specjalne subkonto w I filarze. Zostało utworzone każdemu członkowi funduszu po tym, gdy rząd obniżył składkę, jaka trafia do OFE.

– Na tym subkoncie znajduje się już ponad 35 mld zł – mówi Jacek Dziekan, rzecznik prasowy ZUS. Poinformował nas także, że od maja 2011 r., czyli od wprowadzenia subkonta, odnotował 69,5 tys. zgonów ubezpieczonych, którzy byli członkami OFE.

Agnieszka Chłoń-Domińczak z SGH nie jest specjalnie zdziwiona niewiedzą. Podkreśla konieczność edukacji o systemie. – Spodziewam się jednak niestety, że Polacy będą o nim wiedzieć coraz mniej po planowanych przez rząd zmianach w II filarze – mówi.

Zmarł ci bliski? Należą ci się pieniądze z ZUS

Zasady dziedziczenia z dwóch kont są identyczne. Uczestnik funduszu może dysponować, na wypadek swojej śmierci, pieniędzmi zgromadzonymi na jego rachunku w OFE. Co ważne, aby ułatwić ich wypłatę, powinien taką osobę wskazać. Jeśli tego nie zrobi, pieniądze po zmarłych wchodzą w skład spadku, a uzyskanie postanowienia o nim w sądzie zawsze wiąże się z większymi trudnościami.

W 1999 r., gdy do OFE przystąpiła największa liczba osób, obowiązywały inne przepisy dotyczące wypłaty środków w sytuacji, gdy uczestnik nie wskazał beneficjenta. Mówiły, że przypadają one w takiej sytuacji członkom najbliższej rodziny zmarłego w równych częściach. Takimi osobami są: małżonek, dzieci, rodzice oraz wnuki zmarłego. Często osoby przystępujące wtedy do OFE nie wskazywały beneficjentów.

Jednak zmiana przepisów (obowiązuje od 17 lutego 2001 r.) wprowadziła zasadę mówiącą, że pieniądze w razie braku uposażonego wchodzą w skład spadku. Wielu uczestników OFE nie zdaje sobie z tego sprawy i ich najbliżsi mogą być w razie ich śmierci narażeni na uciążliwą procedurę wypłaty pieniędzy z OFE. Dlatego warto zainteresować się, czy na umowie widnieje osoba uposażona do odbioru środków w razie naszej śmierci.