Strasburski wyrok korzystny dla krzyża

Europejski Trybunał Praw Człowieka (ECHR) uznał prawo chrześcijan do noszenia symbolu wiary w miejscu pracy.

Publikacja: 16.01.2013 02:01

Krzyżyk można nosić w miejscu pracy – uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka

Krzyżyk można nosić w miejscu pracy – uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka

Foto: AFP

Sędziowie ECHR uznali, że zakaz noszenia krzyżyka z powołaniem się na zasady ubioru w miejscu pracy (dress code) narusza prawa osoby religijnej. Z drugiej strony przyznali racje szpitalowi, który podobny zakaz uzasadnił „względami higienicznymi".

Bezprecedensowa sprawa przed ECHR rozpoczęła się na wniosek czworga brytyjskich chrześcijan, skarżących się, że naruszono ich prawa obywatelskie i pracownicze. Czwórka powodów straciła pracę z powodu noszenia widocznych symboli religijnych lub powoływania się na przekonania wypływające ze światopoglądu chrześcijańskiego. Wcześniej przegrali sprawy przeciwko swoim pracodawcom przed brytyjskimi sądami.

Nadia Eweida, 60-letnia Koptyjka, której racje uznał ECHR, była pracownicą linii lotniczych British Airways. Pracę straciła w 2006 r., gdy upierała się przy prawie do noszenia na szyi niewielkiego złotego krzyżyka.

Eweida przyjęła wyrok europejskiego sądu z wyraźnym zadowoleniem. „Skakałam z radości" – mówiła dziennikarzom BBC. Mniej powodów do radości mają jednak pozostali skarżący, których powództwo zostało oddalone.

Krzyżyk niehigieniczny

Najgłośniejszy był przypadek pielęgniarki ze szpitala w Devon, Shirley Chaplin, która odmówiła zdjęcia noszonego prze 30 lat łańcuszka z krzyżykiem. Co więcej, w trakcie pracy wielokrotnie proponowała ciężko chorym wspólną modlitwę. Najpierw pozbawiono ją pracy jako pielęgniarki, za powód podając „zagrożenie higieniczne" i powierzono jej ogólnikowe „obowiązki duchowe", a w 2010 r. ostatecznie zwolniono.

Odmienny charakter miały dwie kolejne sprawy rozpatrywane przez ECHR. Nie chodziło w nich o noszenie symbolu religijnego, lecz o powoływanie się na przekonania światopoglądowe. Lilian Ladele, pracownica urzędu stanu cywilnego w londyńskim Islington, nie chciała uczestniczyć w ceremonii rejestracji jedno- płciowych związków partnerskich. Z kolei Gary McFarlaine był urzędnikiem udzielającym porad przedmałżeńskich w Bristolu. Pracę stracił, ponieważ oświadczył, że nie będzie przyjmował par gejowskich.

Przedstawiciele organizacji broniących praw chrześcijan (np. Chrześcijańskiego Centrum Prawnego CLC)  i hierarchowie brytyjskich Kościołów przyjęli wyrok ECHR z zadowoleniem, choć nie ukrywali zastrzeżeń. Arcybiskup Yorku, John Sentamu oświadczył, że „chrześcijanie i przedstawiciele innych wyznań powinni mieć prawo do noszenia symboli religijnych bez dyskryminacji". Nawiązując do argumentacji brytyjskich sądów pracy, że w chrześcijaństwie noszenie symbolu krzyża nie jest wymogiem wiary, powiedział, że oczywiście nie jest to obowiązek, ale „okazywanie miłości do Chrystusa powinno być prawem".

O swoim zadowoleniu z wyroku mówił też premier David Cameron, który już w trakcie debaty publicznej wywołanej skargą do ECHR mówił, że „prawo do noszenia krzyża w miejscu pracy powinno być poszanowane".

Podwójny standard

W kontekście postępowania przed ECHR przedstawiciele środowisk chrześcijańskich – zarówno anglikanów, jak i katolików zwracali uwagę, że wystąpienie z próbą ograniczania prawa do noszenia symboli religijnych wobec wyznawców innych wyznań – choćby islamu czy judaizmu – byłoby nie do pomyślenia.

Przykładem takich podwójnych standardów jest sprawa Jatinderpala Singha Bhullara, sikhijskiego członka Gwardii Królewskiej, pełniącego służbę przed Pałacem Buckingham. W grudniu uzyskał on zgodę na noszenie sikhijskiego turbanu zamiast charakterystycznej czapy z niedźwiedziego futra, co przedstawiano jako przykład tolerancji.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora j.gizinski@rp.pl

Społeczeństwo
Sondaż: Amerykanie niezadowoleni z polityki gospodarczej Donalda Trumpa
Społeczeństwo
Zadowolony jak Rosjanin w czwartym roku wojny
Społeczeństwo
Hiszpania pokonana w pięć sekund. Winę za blackout ponoszą politycy?
Społeczeństwo
Po dwóch latach w Sojuszu Finowie tracą zaufanie do NATO. Efekt Donalda Trumpa?
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Społeczeństwo
Nowa Zelandia będzie uznawać tylko płeć biologiczną? Jest projekt ustawy
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne