Polska buduje kościoły

Tylko w sześciu diecezjach powstaje aż 97 świątyń

Publikacja: 27.05.2012 21:01

Polska buduje kościoły

Foto: ROL

We wszystkich diecezjach w  Polsce buduje się nowe kościoły. I choć zbiorczych danych nie ma, z tych, do których dotarła „Rz", wynika, że obecnie powstaje prawdopodobnie kilkaset świątyń. Na przykład w diecezji warszawsko-praskiej aż 34, w krakowskiej  - 21, w warszawskiej  - 15, poznańskiej  - 15, we wrocławskiej  - 7 i w łódzkiej - 5.

Skąd taki boom? Od 2000 r. powstało 236 nowych parafii (obecnie jest ich 10300).

Ludne obrzeża

Te tendencje powinny cieszyć, zwłaszcza gdy spojrzeć na zamykanie kościołów na Zachodzie. Według szacunków jedna trzecia ze 110 tys. wszystkich obiektów sakralnych w Niemczech jest w stanie likwidacji lub zmiany przeznaczenia. Setki kościołów zostało już rozebranych, bo nie było na nie nabywcy.  - To zasadniczo wynik postępującej sekularyzacji społeczeństw  - mówi „Rz" prof. Rainer Kampling, teolog z wolnego uniwersytetu w Berlinie. W 2010 r. jedynie z Kościoła katolickiego w Niemczech wystąpiło 181 tys. wiernych. Podobnie dzieje się w wielu innych krajach. Coraz częściej kościoły przebudowywane są namieszkania, sale sportowe, hospicja czy biblioteki.

Problemy mają nie tylko kościoły katolickie. Z ocen wynika, że w ciągu następnej dekady dwa Kościoły protestanckie w  Holandii zmuszone będą do zamknięcia co czwartej świątyni.

Polsce taki proces na razie nie grozi, choć spada liczba mieszkańców parafii w śródmieściach wielkich miast. Na przykład w parafii pod wezwaniem św. Mateusza w centrum Łodzi 20 lat temu mieszkało  17 tys. osób, dzisiaj mieszka  10 tys. Podobnie jest w śródmieściu Wrocławia: parafia Opatrzności Bożej z 25 tys. zmniejszyła się do 18 tys. W Poznaniu w parafii Matki Boskiej Bolesnej w ciągu dziesięciu lat liczba mieszkańców spadła o jedną czwartą  - z 16 do12 tys.

Mieszkańców przybywa za to w nowych osiedlach na obrzeżach wielkich miast, i to głównie tam buduje się kościoły.  - Dawne podpoznańskie wsie zamieniają się w duże, nowoczesne osiedla mieszkaniowe  - mówi ks. Maciej Szczepaniak, rzecznik kurii poznańskiej. W archidiecezji poznańskiej 11 kościołów  - na 15 budowanych  - powstaje w Poznaniu i na jego obrzeżach (np. w Złotnikach).

Deficyt działek

Ale nie wszędzie budowa nowych świątyń odbywa się bezproblemowo. W Krakowie i na  jego obrzeżach, choć powstaje 12 kościołów, potrzeby są jeszcze większe. Tymczasem nie sposób zdobyć działki. Ziemię wykupili deweloperzy.  - Przez pięć lat bezskutecznie szukaliśmy ziemi w okolicach kampusu Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Stawiamy więc kościół w okolicach biblioteki uniwersytetu, na ziemi kościelnej, choć nie jest to najlepsza lokalizacja  - mówi ks. Bronisław Fidelus z kurii krakowskiej.

Problemy z ziemią są też w  Warszawie. Zwłaszcza na wielkich osiedlach. Aby postawić kościół, potrzeba ok. 5  - 6 tys. mkw. Takich działek tam nie ma. Rozwiązaniem mógłby być podział parafii na mniejsze. W praktyce okazuje się to niemożliwe. Parafia Nawrócenia św. Pawła Apostoła na Pradze jest prawdopodobnie największa w Polsce, liczy ok. 40 tys. mieszkańców.  - Terytorialnie nie jest wielka, gdyż stoją tu 21-piętrowe wieżowce. Ale nie ma jej jak podzielić. Nie ma wolnego gruntu - mówi ks. Henryk Zieliński, rezydent parafii.

Inna przeszkoda uniemożliwiła podział ponad 30-tysięcznej parafii Wniebowstąpienia Pańskiego na Ursynowie. Gdy kilka lat temu archidiecezja warszawska w ramach rekompensaty za tereny zabrane w śródmieściu stolicy w czasach PRL uzyskała działkę pod budowę kościoła na zielonym terenie tej dzielnicy, mieszkańcy podnieśli krzyk i archidiecezja się zplanów wycofała.

Więcej mniejszych

Budowane dzisiaj kościoły są dużo mniejsze niż kiedyś. Zwraca się uwagę na koszty utrzymania świątyni: ogrzania i  oświetlenia, oraz miejsca na parking.

Koszt wybudowania niedużego kościoła to dziś, nie licząc działki, 5  - 7 mln zł. Skąd parafie pozyskują pieniądze? Nie  z  banków. Te nie kredytują budowy kościołów. #-  Nie finansujemy bezpośrednio kościołów jako podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej  i nieposiadających określonego źródła spłaty kredytu - mówi Marcin Obroniecki z biura prasowego Banku Zachodniego WBK.

Pieniądze pochodzą głównie z ofiar wiernych i od sponsorów.  - Parafia, która buduje kościół, nie jest sama. Istnieją dekanaty patronackie, w których księża budujący kościół dwa razy w roku mogą głosić kazania i  zbierać ofiary na budowę  - tłumaczy ks. Rapacz z Krakowa.

Podobny system istnieje w innych diecezjach.  - Kiedyś kościoły budowano metodami gospodarczymi. Na budowę przychodzili wolontariusze, którzy pomagali przy pracach. Dzisiaj to jest niemożliwe  - podkreśla ks. Szczepaniak z Poznania.

We wszystkich diecezjach w  Polsce buduje się nowe kościoły. I choć zbiorczych danych nie ma, z tych, do których dotarła „Rz", wynika, że obecnie powstaje prawdopodobnie kilkaset świątyń. Na przykład w diecezji warszawsko-praskiej aż 34, w krakowskiej  - 21, w warszawskiej  - 15, poznańskiej  - 15, we wrocławskiej  - 7 i w łódzkiej - 5.

Skąd taki boom? Od 2000 r. powstało 236 nowych parafii (obecnie jest ich 10300).

Ludne obrzeża

Te tendencje powinny cieszyć, zwłaszcza gdy spojrzeć na zamykanie kościołów na Zachodzie. Według szacunków jedna trzecia ze 110 tys. wszystkich obiektów sakralnych w Niemczech jest w stanie likwidacji lub zmiany przeznaczenia. Setki kościołów zostało już rozebranych, bo nie było na nie nabywcy.  - To zasadniczo wynik postępującej sekularyzacji społeczeństw  - mówi „Rz" prof. Rainer Kampling, teolog z wolnego uniwersytetu w Berlinie. W 2010 r. jedynie z Kościoła katolickiego w Niemczech wystąpiło 181 tys. wiernych. Podobnie dzieje się w wielu innych krajach. Coraz częściej kościoły przebudowywane są namieszkania, sale sportowe, hospicja czy biblioteki.

Społeczeństwo
Sondaż: Połowa Polaków za małżeństwami par jednopłciowych. Co z adopcją?
Społeczeństwo
Ponad połowa Polaków nie chce zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach
Społeczeństwo
Poznań: W bibliotece odkryto 27 woluminów z prywatnych zbiorów braci Grimm
Społeczeństwo
Budowa S1 opóźniona o niemal rok. Powodem ślady osadnictwa sprzed 10 tys. lat
Społeczeństwo
Warszawa: Aktywiści grupy Ostatnie Pokolenie przykleili się do asfaltu w centrum